Những điểm quan trọng nhất trong phán quyết của Toà PCA 2016

0
811
Đồ họa thể hiện hoạt động của tàu Hải Dương Địa Chất 8 từ ngày 26/8 đến ngày 30/8/2019. Nguồn: Twitter Ryan Martinson

Chắc chắn rằng điểm quan trọng nhất trong phán quyết của Toà PCA 2016, Philippines vs China, là phủ nhận tính pháp lý của đường lưỡi bò 9 đoạn.

Nhưng điểm quan trọng nhì thì sao?

Có thể nói rằng Toà xếp loại những bãi đá nổi khi triều thấp và ngập khi triều cao (low tide elevation) là cấu trúc thuộc về đáy biển nên nằm trong EEZ của nước nào thì thuộc về nước đó, là điểm quan trọng kế tiếp.

Do hồ sơ của Phi chỉ kiện TQ, nên chỉ có 2 bãi Vành Khăn và Cỏ Mây được xếp là low-tide elevation và được khẳng định TQ chiếm đóng trái phép, nhưng nếu mở rộng án lệ cho cả Việt Nam, thì chắc con số không chỉ là 2.

Trong 21 thực thể mà Việt Nam đóng giữ ở Trường Sa, thì có 7 thực thể chắc chắn được xếp là đá (rock – high tide elevation), 14 thực thể còn lại đều là những rạn san hô, và có cơ may hầu hết (nếu không nói là tất cả) đều là bãi nửa nổi nửa chìm.

Và đều nằm trong EEZ của Phi.

Nếu Việt Nam công nhận phán quyết PCA 2016, thì chắc chắn sẽ phải trả lại các thực thể nửa chìm nửa nổi này cho Phi khi được yêu cầu, nếu không muốn đối mặt với một phiên toà khác.

Thế nhưng, nếu đấy là giá phải trả để huy động được sự ủng hộ quốc tế rộng rãi chống lại sự vô lý của đường 9 đoạn và bảo vệ sự toàn vẹn của EEZ của mình, thì lựa chọn ấy là một lựa chọn văn minh.

Với điều kiện Tổng thống của Phi kế sau Duterte phủi bụi cho phán quyết PCA 2016 và phất cờ đánh trống cho phán quyết ấy.

Bằng không thì cứ lẳng lặng tính đường khác tránh xa kiện tụng.

———
1) PCA: Permanent Court of Arbitration, tức Toà Trọng tài Thường trực.
2) EEZ: Exclusive Economic Zone, tức vùng đặc quyền kinh tế.

468340cookie-checkNhững điểm quan trọng nhất trong phán quyết của Toà PCA 2016