Freedmen Memorial

0
237
Freedmen Memorial

Nghĩa Bùi

Vào ngày 1 tháng 5, 1865, gần mười ngàn người đã tề tựu tại một nghĩa trang mới xây ở Charleston, South Carolina, để truy điệu 257 binh sĩ “sinh Bắc tử Nam”. Xác của họ trước đó được chôn tập thể trong một trại tù của miền Nam mà trước chiến tranh từng là một trường đua ngựa.

Những người da đen vừa mới được quân đội miền Bắc “giải phóng” khỏi ách nô lệ đã bỏ ra mấy tuần lễ đào mộ chôn cất các binh sĩ vô danh này và xây cho họ một nghĩa trang đàng hoàng tử tế. 

Buổi lễ truy điệu diễn ra thật long trọng, với sự tham dự của mấy ngàn học sinh da đen vừa mới có quyền đi học, những thầy cô giáo trong vùng, và một số mục sư da trắng. Nhiều người đã đem hoa đến để trang hoàng mộ các tử sĩ. Báo chí miền Bắc bắt đầu gọi đó là “First Decoration Day”. Có lẽ vì vậy mà sau này nhiều sử gia cho rằng nguồn gốc của ngày lễ Chiến Sĩ Trận Vong, tức “Memorial Day” ngày nay, đến từ những người vừa mới được “tự do” (freed men) nọ.

Giờ đây hằng năm đến ngày “Memorial Day” tổng thống Mỹ có thông lệ ra Nghĩa Trang Quốc Gia đặt vòng hoa trước ngôi mộ Chiến Sĩ Vô Danh (thật ra có đến bốn hài cốt được chôn tại đây — hai người tử trận WW2, một ở Đại Hàn, một ở Việt Nam). Năm 2015, đúng 150 năm sau buổi lễ do những người cựu nô lệ khởi xướng, người đến đặt vòng hoa tưởng niệm tại đây là vị tổng thống da màu đầu tiên của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.

649980cookie-checkFreedmen Memorial