DÙ MUỘN CŨNG HỎI VÓI THEO SABECO…

(10 câu hỏi để trao đổi tiếp, cho những thương vụ M&A khác, sắp tới)
Buổi chiều muộn nghe tin (biết trước) rằng đã bán Sabeco rồi, mà không phải 51%, tới 54%. Mình vốn thậm ghét nhậu nhẹt, đáng lý phải mĩm cười nham hiểm, bán hắt đi cho rồi, thì sau mấy ngày nghĩ, lại bỗng muốn hỏi một hơi 10 câu hỏi muộn. Xin thử hỏi…
1/Câu đầu tiên từ miệng một doanh nhân Thái Lan. Sabeco đang chiếm tới 41% thị phần VN, ai làm ăn cũng biết, dù thị trường nào, cũng hiếm có DN hàng tiêu dùng nào mạnh vậy, sao đành bán? Muốn khai thác cho đáng, sao không bỏ vài triệu đô thuê CEO, phát triển tiếp, sẽ kiếm ra gấp một chục lần, thu dài dài, mà tài sản quí vẫn là của mình?
2/Sau 7 năm vận động “Ưu tiên dùng hàng Việt” thì nay những thương hiệu Việt mạnh nhất lại muốn đem bán hết, phải chăng vận động cho mạnh để…bán?
3/Đi hỏi khắp thế gian, xứ nào cũng cố gầy dựng cho được những thương hiệu mạnh nổi tiếng để làm hình ảnh, bộ mặt tiêu biểu của QG. Một thương hiệu dám “chơi tay vo” thắng Heineken, Tiger, Sapporo…thì cũng là “thương hiệu quốc dân” đó chứ, sao giao cho nước ngoài làm chủ?
4/Thoái vốn nhà nước khỏi tất cả công ty nhà nước ? Đúng, nhưng có nhất thiết phải bán bằng được cho nước khác chứ không phải cho nhà đầu tư trong nước? Nếu có ít tiền hơn, bài toán chủ sở hữu thương hiệu cho QG liệu có cần cân nhắc?
5/Nhà kia có tình cảnh vầy: nhà nghèo, nhưng nhiều năm, có bao nhiêu của nả đem nuôi mấy thằng con lớn to xác, làm biếng, ham chơi, ngỗ ngược, có đứa buồn buồn còn chơi ma túy, rước cướp vào đánh cha đánh mẹ vỡ đầu. Tụi này được xài, được phá hết của cải trong nhà, khiến mấy đứa con khác, vốn bị thầy bà nói là “khắc tuổi” nên bị ghét, bỏ bê, tuy thông minh chịu khó nhưng cứ suy dinh dưỡng, èo uột lớn hổng nổi. Hiếm hoi có vài đứa lớn kha khá, đem bán, bán hết, mai mốt tan nhà nát cửa, còn gì?
6/Khi cần bán vì túng quá, bán, sao không dừng để lấy 49 đồng, vẫn giữ con mình, là của mình, mà cứ phái lấy tới 54 đồng để “nó” phải đổi chủ về tay người ta?
7/Chợ đời, có bán có mua, con mình có ngon người ta mới gánh tiền khủng tới mua. Làm cha mẹ, bán con, nói vậy cũng đúng. Nhưng mình bán một, ba, năm, bảy… đứa vào loại khá nhất, ngon nhất rồi liệu có thiệt sự là có tiền, có lực để đi mua lại vài ba đứa ngon cỡ vậy của nước khác, để gọi là có bán có mua?
8/Bước đi tình cờ hay cái bẫy thâu tóm tính sẵn?
Có ai còn nhớ, tháng 4/2016, nhà nước Thái ráp nối bộ bốn “Bộ Thương Mại, DN lớn, ngân hàng, DN nhỏ” cùng làm chương trình “Pracha Rath” (có nghĩa là Đất nước của người dân – State of People) trong đó chính phủ Thái giúp DN SME Thái đầu tư ra nước ngoài. Một mục đích được nêu công khai là: “tính sổ” thiệt gọn thị trường 4 nước yếu trong Asean là Cờ Lờ Mờ Vờ, trong đó giao hẵn cho Berli Jucker (BJC) thâu tóm thị trường VN. Giàu và giỏi, hùm được chắp thêm vây, đai gia BJC bắt đầu từ mua toàn hệ thống bán sĩ Metro C&C, bình thản hạ dần rồi tiễn luôn hầu hết hàng VN ra ngoài, dành toàn bộ cửa hàng cho DN nhỏ và vừa Thái. Không phải lệnh nhà nước cho DN quốc doanh, mà tất cả thực thi đúng bin vậy. Giờ ông mua tới DN hàng tiêu dùng mạnh nhất nhì của cả xứ VN.Rồi sao nữa khi ông đã nắm cả chợ, lẫn những mặt hàng mạnh nhất?
9/Ai ngồi đếm số hội chợ Thái đang tổ chức đồng loạt, liên tục khắp cả 3 miền được chính phủ Thái khôn khéo ủng hộ đúng luật quốc tế. Hàng Thái thay hàng Tàu, nhưng nhờ đâu họ hoạch định và thực thi được tất cả những gì họ muốn?
10/ Nghĩ từ Sabeco. Liệu có cần cân nhắc giữa 2 con toán: Những đồng tiền khủng thu vội ăn xổi, với giá trị, tài sản của tương lai bền vững? Vì sao ta không nghiên cứu bước đi của các nước Asean khác, đều đang ra sức bồi đắp nội lực, nâng bước cho DN xứ họ cho đủ sức ra ngoài cạnh tranh với thế giới? Bình tĩnh nghĩ lại đi, chính sách của ta đang làm gì cho doanh nghiệp?
Ảnh. Công ty là chủ mới của Sabeco, ThaiBev