22/08/2025
Cách họ chọn biểu tượng lịch sử còn đáng lo ngại hơn. Bộ Nội An lấy cả bức tranh “American Progress” năm 1872 ra treo cao. Tranh vẽ một phụ nữ da trắng choàng áo dài trắng bay lơ lửng dẫn đầu đám di dân đi về phương Tây, trong khi thổ dân và đàn trâu bị đẩy lùi ra xa, được đăng kèm chú thích: “Một di sản đáng tự hào, một quê hương đáng bảo vệ.” Đây vốn là biểu tượng của thuyết “sứ mệnh khai hóa,” học thuyết biện minh cho việc da trắng chiếm đất, xua đuổi người bản địa. Khi chính quyền đem hình ảnh này ra ca ngợi, thì thông điệp đã rõ: nước Mỹ thuộc về người da trắng. Bị chất vấn, phát ngôn viên DHS Tricia McLaughlin đáp gọn: “Deranged and delusional.” (Điên rồ và hoang tưởng). Rồi bà nói thêm: nếu báo chí cần học lịch sử, chính quyền sẵn sàng gửi sách giáo khoa.
Cùng lúc đó, Bộ Nội An tung chiến dịch tuyển 10.000 nhân viên ICE, ngân sách rót từ luật giảm thuế nhà giàu và cắt chi tiêu an sinh xã hội của Trump. Trên mạng tràn ngập áp-phích kiểu Uncle Sam, tranh vẽ ái quốc, video bố ráp. Khẩu hiệu thì đủ cả: “Save America” (Cứu nước Mỹ), “Secure the Golden Age” (Giữ vững Thời Hoàng Kim), “Protect. Serve. Deport.” (Bảo vệ. Phục vụ. Trục xuất). Heidi Beirich, đồng sáng lập Dự án Toàn cầu Chống Hận thù và Cực đoan, chỉ rõ: những hình ảnh đó kể lại câu chuyện “chúng ta từng có một nền văn minh da trắng huy hoàng, nhưng nay bị phá nát bởi những kẻ không thuộc về xứ sở này — những người không phải da trắng.” Thông điệp gieo thẳng vào đầu công chúng: “bọn đó là lũ xâm lược, phải bị đánh lui bằng quân lực, lôi ra đường, nhét lên xe, trục xuất — nếu muốn nền văn hóa da trắng còn sống sót.”
Chính quyền Trump còn tràn sang cả YouTube và truyền hình, rót gần 600 nghìn đô-la vào quảng cáo, kể cả ở Mexico, để ép di dân ‘tự nguyện’ rời Mỹ và dọa án nặng nếu quay lại. Họ thuê công ty truyền thông thiên Cộng hòa điều khiển chiến dịch 200 triệu Mỹ kim, phát trên Fox News và khắp các thành phố lớn, vẽ hình Trump như quốc trưởng, khẩu hiệu trục xuất nhan nhản. Chưa đủ, họ tung thêm ứng dụng CBP Home, gọi là ‘tự trục xuất’ — như thể có thể giải quyết “những người khốn khổ” này bằng một nút bấm. Đây không chỉ là quản lý biên giới, mà là tham vọng dựng cả một nền văn hóa trục xuất, nơi sự tàn nhẫn được đóng gói, quảng bá và rao bán như hàng tiêu dùng.
Bên cạnh đó, chính quyền biến mạng xã hội thành cây gậy quật báo chí. Tài khoản DHS trên X gắn nhãn ‘FAKE NEWS’ cho bất kỳ bài nào họ không ưa, còn các phóng sự về chính sách di dân thì bị chụp mũ là ‘chuyện than vãn bịa đặt’. Nhân viên truyền thông của Bạch Ốc không ngại chỉ mặt gọi tên từng tờ báo để mạt sát công khai. Chính quyền lập hẳn một danh sách hơn 100 ‘kẻ thù của nhân dân’ — từ Liz Cheney, Anthony Fauci, John Bolton cho tới Letitia James, Bộ trưởng Tư pháp New York. Từng người, từng người một bị lôi ra giễu cợt, như thể bêu tên kẻ thù là tiết mục giải trí quốc gia.
Có người cho rằng đây chỉ là trò đùa trên mạng, chẳng đáng bận tâm. Nhưng đây là kịch bản được cả chính quyền dựng nên, với đủ quyền lực trong tay. Một chính quyền biết rõ rằng cười nhạo nỗi đau sẽ khiến người phản đối nghẹn giọng, còn người ủng hộ thì khoái trá. Đó không chỉ là tuyên truyền, mà là bêu riếu tập thể, làm đám đông hả hê mà quên đi sự độc ác của chính mình — hệt như những màn đấu tố và bêu riếu công khai cộng sản từng dựng lên để rèn thói quen tàn nhẫn cho quần chúng. Điều rùng rợn hơn cả là sự ngang nhiên: họ không giấu, mà khoe ra như huân chương kết nạp đảng.
Người Việt tị nạn chúng ta từng biết sức nặng của hình ảnh khi Cộng Sản dựng lên những màn đấu tố hay những buổi họp bêu rếu cấp phường xã. Một tấm hình thuyền nhân lênh đênh từng làm cả thế giới động lòng – nhưng nếu hôm nay, chính phủ Mỹ lấy hình đó biến thành ‘meme’, gắn nhạc vui, hạ thấp nhân phẩm bằng những hình ảnh hiếp dâm tập thể trên tàu, ghi chú “chuyến đi miễn phí một chiều của đám người cùng khổ,” thì ký ức nào còn nguyên vẹn? Trò đùa khi lặp đi lặp lại sẽ hóa thành sự thật chính trị. Từ bức tranh cổ động thời phát-xít đến áp-phích đỏ của thế kỷ trước, nghệ thuật tuyên truyền luôn đi trước một bước để gieo vào đầu dân chúng ý niệm ai thuộc về xứ sở này và ai không xứng đáng làm công dân đồng hạng.
Người Việt chúng ta, một cộng đồng di dân tị nạn đến Hoa Kỳ vì chạy trốn áp bức, hiểu rõ hơn ai hết. Hôm nay họ chế giễu hình ảnh một người mẹ da nâu bị còng tay bứt khỏi đàn con, ngày mai họ có thể chế giễu chính ký ức vượt biển của chúng ta. Và khi tiếng cười ấy vang rền, thì mọi phản đối sẽ bị lấn át, bị nhấn chìm trong làn sóng hả hê của đám đông.
- Jude Joffe-Block, Shannon Bond, What’s behind the Trump administration’s immigration memes?, NPR, 18/8/2025.
- The Trump Administration Is Using Memes to Turn Mass Deportation Into One Big Joke, Wired, 2025.
- Inside the White House’s new media strategy to promote Trump as “KING”, Washington Post, 2025.
- How the White House hired Republican political firms to launch an anti-migrant ad campaign, AP News, 2025.
- The US Has Spent Over $500,000 on YouTube Ads to Discourage Irregular Migration, Wired, 2025.
- US launches “self-deport” app CBP Home, The Guardian, 2025.
Nguồn : VIỆT BÁO