Anh Vũ Thư Hiên lại sang Cologne chơi, lần thứ hai trong hè này. Nhà tôi đã trở nên gần gũi với anh. Anh bảo: Nhớ Thọ, anh lại sang em.
Anh Hiên hơn tôi 18 tuổi, nhưng chúng tôi có nhiều điều gắn bó. Nhà anh ở số 5 Hai Bà Trưng, góc phố Phan Chu Trinh. Nhà tôi ở 14 Lý Thường Kiệt, cũng góc phố Phan Chu Trinh, cách nhà anh chỉ vài phút đi bộ. Tôi học cấp một, cấp hai với em gái anh, với em rể anh. Trong những năm 1970 phường Phan Chu Trinh vẫn hay phổ biến rằng nhà anh là một „trọng điểm an ninh“, vì cụ Vũ Đình Huỳnh và anh là các phần tử nguy hiểm.
Điều gắn bó hai anh em với nhau lại ở chỗ khác. Anh bảo anh viết không phải vì là nhà văn, mà vì anh muốn trả lại món nợ đời. Anh đã từng làm trong ngành văn hóa tư tưởng và đã góp phần truyền bá nhiều điều dối trá. Giờ phải là lúc viết cho đồng bào hiểu rõ về sự thật, về lịch sử đất nước. Tôi tuy chỉ là tay thợ điện tử làm việc cho VTV như một cái đinh vít trong cỗ máy tuyên truyền đó, nhưng tôi chưa bao giờ tự hào rằng mình từng làm ở đó. Tôi chỉ viết để kể lại những gì mình chứng kiến, ở Việt Nam cũng như ở Đức.
Bạn đọc của tôi không bằng một góc của anh Hiên, cuộc đời phẳng lặng của tôi không thể nào so với những đau khổ mà anh từng trải. Nhưng cách viết và cách sống đã gắn bó hai chúng tôi.
Cứ mỗi lần gặp anh, tôi lại thấy anh yếu đi. Đôi chân 89 tuổi đã không còn nhanh nhẹn. Anh Hiên nói anh tức nhất là mình càng ngày càng bất lực với cơ thể và càng „ngu đi“. Tuy trí nhớ bị giảm sút, nhưng hai chúng tôi vẫn nhớ đến nhiều nhân vật trong các chuyện kể của anh. Và anh thích nói chuyện với tôi, vì tôi biết đến nhiều nhân vật và sự kiện trong các bài viết của anh, dù kém anh gần một thế hệ.
Các bạn bè tôi đã tổ chức gặp gỡ anh. Họ đều là độc giả của anh nên mang các tác phẩm của anh đến để hỏi anh. Có người coi anh như một chính khách quan trọng, hỏi anh cả về tương lai Việt nam về chiến tranh Ucraine, về Trung Quốc. Nhưng anh chỉ khiêm tốn nói về những gì anh biết
Anh Hiên vẫn sống rất hồn nhiên. Anh thích sống như đứa trẻ, trong trắng, thích gì thì làm, thì nói. Mọi loại rươụ ngon anh đều uống, không kiêng them bất cứ món ăn gì. Bà xã tôi luôn chiều các sở thích của anh, những món ăn Hà Nội cũ. Thỉnh thoảng anh ra vườn nhà tôi ngồi hút điếu thuốc lá thơm. Tôi khuyên anh bớt rượu, thuốc, bớt ăn đường, mỡ để bảo vệ sức khỏe. Anh bảo anh thích hưởng phần còn lại của cuộc đời và vui vẻ đón nhận cái kết của nó:
– Thọ biết không, khi bác sỹ mổ ung thư cho anh năm 2013, họ bảo anh chỉ sống được 5 năm nữa. Giờ đây anh đã trải qua 2 lần mổ và sống thêm gần chục năm thì anh không còn tiếc gì nữa. Sống khỏe nhất là khi mình được thư thái.
Anh khuyên tôi viết thêm vài cuốn sách nữa. Em cứ viết như kiểu em kể chuyện, không cần sáng tạo, hư cấu. Chân thật là sức mạnh – Anh nói.
Tôi biết anh nhớ Việt Nam, nhớ gia đình, bạn bè. Nỗi nhớ da diết đó thể hiện trong từng câu chữ của anh. Tôi khuyên anh nếu có thể được, hãy tìm cách về thăm quê hương. 30 năm qua Việt Nam đã thay đổi khá nhiều.
Tôi mong anh Hiên được nhìn lại quê hương.
