CHÚNG TÔI QUÁ YÊU TIỀN HƠN TỰ DO VÀ DÂN CHỦ

Người Đà Lạt Xưa

Trong tuần lễ vừa qua, hai sự kiện xảy ra liên quan đến Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia (NBA) và hãng phim hoạt hình South Park đã cho thấy người Mỹ bắt đầu nhận thức và phản kháng lại ảnh hưởng chính trị của Trung Quốc trong ngành thể thao và công nghiệp giải trí tại Hoa Kỳ.

Bài viết hôm nay sẽ đề cập đến Hiệp hội NBA; và sẽ có một bài khác nói về tập phim “Band in China” của South Park.

NBA là một giải đấu bóng rổ chuyên nghiệp tại Bắc Mỹ, bao gồm 29 đội ở Hoa Kỳ và 1 đội ở Canada. Đây là một trong bốn giải đấu thể thao chuyên nghiệp lớn ở Hoa Kỳ và Canada, và được coi là giải đấu bóng rổ hàng đầu của cầu thủ nam giới được trả lương cao nhất trên thế giới.

NBA là một trong những câu chuyện thành công về tiếp thị tuyệt vời khi nói đến các thương hiệu Mỹ ở Trung Quốc; và trong đó, đội bóng rổ Houston Rockets đã đóng một vai trò lớn lao nhờ vào việc ký hợp đồng với cầu thủ người Trung Quốc, Yao Ming (姚明), vào năm 2002.

Khi NBA quyết định mở tài khoản Weibo chính thức vào năm 2010, có lẽ họ chưa bao giờ mơ ước nó sẽ thành công đến như vậy trên nền tảng truyền thông xã hội Trung Quốc với trên 33 triệu người theo dõi, 6 triệu người nhiều hơn so với tài khoản Twitter. Trong các trận đấu vào chung kết hồi tháng 6, các video của NBA trên tài khoản Weibo đạt được 2,9 tỷ lượt xem.

Năm 2015, NBA đồng ý hợp tác 5 năm trong một hợp đồng trị giá 500 triệu đô la Mỹ với tập đoàn Tencent, một gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc mà còn là đối tác quốc tế lớn nhất của NBA cho đến nay. Đến tháng 7 vừa qua, theo nguồn tin từ Lanxiong Sports, NBA đã đạt được một thỏa thuận mới với Tencent lên đến khoảng 1,5 tỷ đô la Mỹ, gần gấp ba lần giá đã trả 5 năm về trước (lần này, nhờ vào sự cạnh tranh hợp đồng của NBA giữa hai tập đoàn Tencent và Alibaba).

Tuy nhiên, sự hâm mộ của khán giả Trung Quốc và hợp đồng tiền tỷ giờ đây trở thành một sự đe dọa mặc cả chính trị, và NBA hiện đang là chủ đề bùng cháy trên mạng xã hội Trung Quốc sau khi Tổng Giám đốc Daryl Morey của đội Houston Rockets, hồi thứ sáu vừa qua, đã gõ “tweet” ủng hộ cuộc biểu tình chống lệnh cấm đeo mặt nạ diễn ra ở Hồng Kông.

Mặc dù Twitter bị chặn ở Trung Quốc, và mặc dù ông Morey đã xóa tweet của mình ngay sau đó, một ảnh chụp màn hình tin nhắn của ông ấy đã được chia sẻ rộng rãi bởi các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc; và điều mỉa mai là hình ảnh gốc lại được lan truyền trên nền tảng phương tiện truyền thông xã hội cực kỳ chính trị, rõ ràng có chỉ đạo của Bắc Kinh. Câu chuyện được nhanh chóng đưa lên đầu danh sách tìm kiếm nóng bỏng trên công cụ tìm kiếm Baidu và các dòng phương tiện truyền thông xã hội được cho phép truy cập tại Trung Quốc.

Dư luận viên đã vào trang mạng báo đảng Global Times trên Weibo để hưởng ứng lời còm “đuổi việc hắn ta hoặc tiếp tục kinh doanh”. Chủ sở hữu của đội Houston Rockets, ông Tilman Fertitta tìm cách giảm thiệt hại với một cái “tweet” cho rằng: “Sự hiện diện của chúng tôi ở Tokyo là tất cả về việc quảng bá @NBA trên toàn thế giới và chúng tôi KHÔNG phải là một tổ chức chính trị.” Lập tức, một lời còm mới, được đánh giá cao nhất trên trang Global Times, cũng trên Weibo, đã cho rằng: “Nếu nó không phải là một tổ chức chính trị, thì hãy loại bỏ các yếu tố chính trị.”

Phản ứng dữ dội của Trung Quốc bùng nổ nhanh chóng. Hiệp hội Bóng rổ Trung Quốc cho biết hôm Chúa nhật, sẽ đình chỉ mọi hợp tác với đội bóng có trụ sở tại Houston, Texas. Chủ tịch Hiệp hội của Trung Quốc lại là tên cầu thủ Yao Ming trước kia của Houston Rockets. Trong cùng ngày, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston cũng kêu gọi “làm rõ và sửa chữa ngay những sai lầm”. Tại Hoa lục, kênh thể thao của đài truyền hình CCTV 5 hàng đầu nhà nước Trung Quốc, tuyên bố rằng họ sẽ tạm dừng phát sóng các sự kiện Houston Rockets trên truyền hình. Thêm vào đó, Tencent Sports cho biết sẽ tạm dừng phát trực tiếp các trận đấu của Houston Rockets, cũng như tin tức về đội.

Ngay sau đó, ngôi sao James Harden, hậu vệ xuất sắc nhất của Houston Rockets, đã phát biểu xuống nước “Chúng tôi xin lỗi. Chúng tôi yêu Trung Quốc. Chúng tôi thích chơi ở đó.” Harden nói thêm: “Họ cho chúng tôi thấy tình yêu quan trọng nhất, vì vậy chúng tôi đánh giá cao họ như một cơ sở người hâm mộ.”

Ngày 7 tháng 10, thay vì hỗ trợ ông Morey và chia sẻ quan điểm của các cầu thủ, phát ngôn viên NBA Mike Bass lại tuyên bố như sau: “Chúng tôi nhận ra rằng quan điểm của Tổng giám đốc Houston Rockets Daryl Morey đã xúc phạm sâu sắc nhiều bạn bè và người hâm mộ của chúng tôi ở Trung Quốc, thật đáng tiếc”. Đã vậy, tuyên bố của NBA có hai phiên bản; thay vì phải dịch ra cho giống nhau, bản viết bằng tiếng Tàu lại xuống giọng năn nỉ hơn là bản viết bằng tiếng Anh.

Daryl Morey là nạn nhân của cộng sản Trung Quốc. Tilman Fertitta và James Harden là hai cá nhân đã cố tìm cách giảm thiểu hậu quả của một sự bắt nạt của cộng sản Trung Quốc để thao túng chính trị trên các cơ sở kinh doanh của Hoa Kỳ. Nhưng NBA thì khác. NBA được coi như một “nghiệp đoàn” của 30 đội thể thao với truyền thống đòi hỏi nhân quyền và chống lại những bất công.

Trong thập niên 1970, Kareem Abdul-Jabbar, người chơi bóng rổ chuyên nghiệp nổi tiếng, bắt đầu với đội Milwaukee Bucks và sau đó với đội Los Angeles Lakers, là một trong những vận động viên có ý thức xã hội nhất trong thế giới thể thao, vận động chống lại các vấn đề bất bình đẳng chủng tộc. Gần đây nhất, LeBron James, một ngôi sao bóng rổ chuyên nghiệp của đội Los Angeles Lakers, có một quá trình lớn lao về chính trị và xã hội: bạo lực cảnh sát, giáo dục, bồi thường cho các vận động viên học sinh. Tất cả đều là biểu tượng của NBA.

NBA có một di sản giá trị lớn lao, đóng góp bởi các vận động viên với lập trường chính trị của chủ nghĩa yêu nước để hàn gắn lại một nước Mỹ bị chia rẽ. Điều gì đã chi phối các hành động và quyết định của NBA trước tập đoàn cộng sản Trung Quốc đang lũng đoạn nước Mỹ? Các lãnh đạo NBA có biết giữ lấy cái giá trị truyền thống hay là chọn sự hủy bỏ di sản của họ trước áp lực tài chính của một chế độ độc tài chuyên chế?

NBA từ lâu đã tự coi mình là một “giải đấu khuyến khích các hoạt động chính trị’; ngày giờ này, giải đấu có lẽ nào cam chịu thua cuộc trước những tấn công chính trị của Trung Quốc vào hệ thống dân chủ của nước Mỹ?

Fb Người Đà Lạt Xưa
October 8, 2019

Người Đà Lạt Xưa NBA đã bị chỉ trích bởi cả hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ tại Hoa Kỳ.

Thượng nghị sĩ Josh Hawley (đảng Cộng Hòa) đã tweet: “Khoảnh khắc của sự thật cho NBA, liệu họ sẽ cúi đầu trước áp lực từ chính phủ đàn áp chuyên chế hay không?”

Ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Elizabeth Warren đã tweet: “Trung Quốc đang cố gắng sử dụng sức mạnh thị trường của mình để bịt miệng tự do ngôn luận và sự chỉ trích về hành vi của họ.”

Thượng nghị sĩ Ben Sasse (đảng Cộng Hòa) đã nói: “Người hâm mộ bóng rổ và người dân Mỹ rộng rãi hơn nên hoàn toàn không nghi ngờ gì về những việc đang xảy ra ở đây: NBA muốn có tiền và Đảng Cộng sản Trung Quốc đang yêu cầu họ từ chối những điều cơ bản nhất về nhân quyền.”

Ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Julian Castro lên tiếng: “Hoa Kỳ phải dẫn đầu các giá trị của chúng ta và lên tiếng cho những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông, và không cho phép công dân Mỹ bị bắt nạt bởi một chính phủ độc tài.”

Thượng nghị sĩ Marco Rubio đã tweet: “Kinh tởm. Họ cho phép #China trừng phạt một công dân Hoa Kỳ vì tự do ngôn luận để bảo vệ quyền tiếp cận thị trường NBA tại Trung Quốc. Thật kỳ cục.”

Thượng viện sĩ Chuck Schumer (đảng Dân Chủ) đã tweet: “Không ai nên thực hiện một quy tắc bịt miệng về người Mỹ lên tiếng cho tự do.”