Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải, cựu tù nhân lương tâm bị Chính quyền Việt Nam tống xuất đến Hoa Kỳ năm 2014, dành cho Đài RFA một cuộc phỏng vấn về tình hình tự do truyền thông ở Việt Nam trong thời gian những năm vừa qua.
Trước hết, Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải lên tiếng về trường hợp Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam vừa bị bắt giam vào hôm 21/11 theo Điều theo Điều 117 – Bộ luật Hình sự năm 2015, với cáo buộc tội “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam”:
Kêu gọi sự quan tâm và vận động quốc tế
Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải: Sau khi tôi ra tù, tôi cũng có liên lạc với anh Phạm Chí Dũng và cũng thảo luận về vấn đề phát triển tự do báo chí, tự do ngôn luận tại Việt Nam. Phạm Chí Dũng vẫn nói rằng là Câu lạc bộ Nhà báo Tự do là tiền thân của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam và Phạm Chí Dũng cũng đã vận động để thành lập được Hội Nhà báo Độc lập ở Việt Nam và hoạt động rất tốt. Vì vậy, chúng tôi có mối liên hệ rất đặc biệt với nhau. Đó là việc chia sẻ thông tin giữa Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam và các trang của Câu lạc bộ Nhà báo Tự do hiện vẫn đang hoạt động; đó là Báo Tham Nhũng và Vietnam Week. Hai trang này cũng bị “đánh lên đánh xuống” nhưng chúng tôi vẫn lập lại để hoạt động.
Nói chung, việc hoạt động báo chí ở Việt Nam thì chúng ta đều biết là gặp rất nhiều khó khăn, nhất là những năm gần đây thì sự đàn áp tự do báo chí, tự do ngôn luận rất khốc liệt và đàn áp với những bản án tù rất khắc nghiệt. Thế nhưng mà tinh thần làm việc của anh em thì vẫn rất tốt. Và, hoạt động báo chí ở Việt Nam và hoạt động mạng xã hội Việt Nam bùng nổ rất mạnh mẽ mặc dù Việt Nam đã có Luật An ninh mạng và rất nhiều điều khỏan luật để hạn chế nhưng việc phát triển tự do báo chí, tự do ngôn luận ở Việt Nam vẫn trên đà tiến tới.
Về trường hợp Tiến sĩ Phạm Chí Dũng bị bắt thì chúng tôi rất quan tâm đến trường hợp này. Lý do tôi đến gặp RFA hôm nay cũng là mong muốn quý đài cũng như quý vị khán thính giả cũng như các tổ chức quốc tế quan tâm đến trường hợp của anh Phạm Chí Dũng, một trong những người sáng lập Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam và đây là một trong những hội nhà báo tự do hoạt động rất hiệu quả ở Việt Nam và phát triển rất tốt. Tôi mong muốn rằng mọi người quan tâm đến trường hợp của anh Phạm Chí Dũng và lên tiếng cho anh ấy nhiều hơn nữa.
RFA: Một trong những trường hợp Đài RFA ghi nhận rất được dư luận đặc biệt quan tâm, đó là trường hợp của tù nhân lương tâm trẻ tuổi Nguyễn Văn Hóa. Anh Hóa trước đây là một nhà báo đưa tin về vấn đề ô nhiễm môi trường do nhà máy Formosa gây ra và anh Hóa liên tục lên tiếng tố cáo mình bị biệt đãi trong tù. Anh là người luôn cập nhật thông tin về trường hợp của anh Nguyễn Văn Hóa và thông tin mới nhất về trường hợp của anh Hóa ra sao?
Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải: Thời gian vừa rồi thì Hóa bị đánh đập và bị biệt giam và chúng tôi cũng có đưa tin trên mạng xã hội. Nhưng gần đây nhất là chị của Hóa đã đi thăm ở trại giam và ngay sau đó chị của Hóa đã liên lạc với tôi, nói rằng là gia đình của Hóa và Hóa mong muốn có một vị nghị sĩ, dân biểu hay một tổ chức xã hội dân sự quan tâm giúp đỡ và bảo trợ cho trường hợp của Hóa, cũng như trường hợp của anh Nguyễn Bắc Truyển hay của Hoàng Đức Bình. Đây là một trong những lý do mà tôi muốn chuyển thông tin đến Đài Á Châu Tự Do vì Hóa cũng là một cộng tác viên của RFA, do đó rất mong muốn Đài RFA quan tâm đến trường hợp của Nguyễn Văn Hóa.
Sau thời gian bị bắt và bị tù đày thì tôi nhận thấy tinh thần của Hóa khá lên rất nhiều và trong việc bị đàn áp và bị biệt giam thì Hóa chịu đựng rất tốt. Phải nói là người tù trưởng thành qua các biến cố trong nhà tù thì Hóa là một trong những trường hợp mà tôi theo dõi từ ban đầu đến bây giờ và tôi thấy em đã trưởng thành rất nhiều. Và chúng ta cũng đã thấy những bức thư của Hóa gửi về gia đình với tinh thần khá lên rất nhiều và mong muốn rằng có được sự quan tâm và bảo trợ của cộng đồng đến trường hợp của Hóa.
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam bị bắt giam ngày 21/11/19.RFAVi phạm nhân quyền nghiêm trọng
RFA: Bên cạnh trường hợp của Nguyễn Văn Hóa, anh còn nhận được những thông tin nào khác về những trường hợp tù nhân lương tâm mà trước đây họ bị bắt và bị tuyên án bởi vì hoạt động làm báo độc lập của họ hay không?
Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải: Một trong những trường hợp tôi quan tâm nhất là trường hợp của Phan Kim Khánh. Trường hợp của Pham Kim Khánh cũng là một trong những trường hợp đặc biệt mà cho thấy Cộng sản Việt Nam vi phạm rất rõ nét. Đó là Pham Kim Khánh sau khi bị xử sơ thẩm thì Khánh có kháng cáo phúc thẩm, nhưng trong khi đó thì cả luật sư, gia đình và bên ngoài không hề biết về việc Khánh có kháng cáo vì nhà tù đã không chuyển đơn kháo cáo của em cũng như dìm luôn vụ việc kháng cáo đó và Chính quyền Cộng sản đã không xử phúc thẩm cho Phan Kim Khánh. Cho nên liên tục trong những tháng gần đây, Phan Kim Khánh phản đối và yêu cầu phải xử phúc thẩm cũng như giám đốc thẩm lại vụ án đó.
Những hoạt động trong nhà tù như vậy thì gia đình cũng như chúng tôi ở bên ngoài vận động cho Khánh để Khánh tiếp tục được đối xử một cách công bằng trước luật pháp bởi vì bất kỳ ai bị pháp luật tuyên án thì cũng phải thực hiện những điều pháp luật quy định. Nhưng Cộng sản Việt Nam đã chà đạp lên pháp luật rất rõ nét trong vụ việc của Phan Kim Khánh.
Chúng tôi quan tâm đến trường hợp của Phan Kim Khánh rất nhiều, vì Khánh là một thành viên của Câu lạc bộ Nhà báo Tự do, cũng như vận động các nguồn quỹ để hỗ trợ cho gia đình Phan Kim Khánh thăm nuôi vì quãng đường em đi vẫn còn dài do Khánh bị tuyên án tới 6 năm tù và 4 năm quản chế nên sự hỗ trợ của gia đình và của xã hội dành cho Phan Kim Khánh cần phải đường dài hơn nữa để giúp em vì gia đình của em rất nghèo, rất khó khăn.
Đàn áp khốc liệt
RFA: Qua những chia sẻ của anh về một số trường hợp vừa nêu, nhận định của anh thế nào về tình hình tự do truyền thông ở Việt Nam kể từ khi Luật An ninh mạng được thông qua cho đến hiện tại?
Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải: Nói chính xác là nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam đã đàn áp rất mạnh tự do báo chí, tự do ngôn luận trong 3 năm gần đây. Đặc biệt từ khi ê-kíp của ông Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Trần Đại Quang lên nắm quyền điều hành thì sự đàn áp tự do báo chí và tự do ngôn luận trở nên khốc liệt.
Việc bắt bớ tù đày và tuyên những bản án rất nặng với những anh em đấu tranh tự do dân chủ cũng như anh em làm báo tự do ở Việt Nam trong thời gian gần đây nổi bật lên.
Việc bắt bớ này thực ra không mang lại sự sợ hãi cho những người làm báo ở Việt Nam tại vì những người làm báo như chúng tôi trong nhiều năm qua đã thực hiện công việc truyền thông đã tạo ra được những hiệu ứng trên mạng xã hội và phong trào tự do báo chí, tự do dân chủ ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ. Vì vậy, việc hỗ trợ cho anh chị em đấu tranh dân chủ trong nước, vận động các cộng đồng quốc tế, vận động bộ ngoại giao của các nước như Hoa Kỳ hoặc Châu Âu là việc rất cần thiết để nối dài cánh tay của anh em trong nước ra với thế giới và quan tâm hơn nữa đến những hoạt động tự do báo chí, tự do ngôn luận cũng như những nguồn quỹ để phát triển những trang truyền thông tự do cho mạnh mẽ hơn. Chúng ta biết rằng chừng nào không gian truyền thông tự do được càng mở rộng, càng mạnh mẽ thì phong trào càng phát triển nên cần có sự hỗ trợ đúng hướng và vận động để hỗ trợ cho anh em, bảo đảm cho anh em có được tiếng nói độc lập và khi họ bị bắt giữ thì họ biết rằng họ không cô đơn, sẽ được nhiều người và nhiều tổ chức bên ngoài Việt Nam giúp đỡ.
RFA: Cảm ơn Blogger Điếu Cày-Nguyễn Văn Hải dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này với RFA.
