Ngụy Thị Khanh, người Việt đầu tiên nhận Giải thưởng Môi trường uy tín của Goldman, vừa được trả tự do hôm nay tại Việt Nam, nơi bà đã bị kết án 21 tháng tù với cáo buộc tội “trốn thuế”.
Bà Khanh đã bị công an Hà Nội bắt giữ vào ngày 11 tháng 1 năm 2022, và bị tòa sơ thẩm kết án 24 tháng tù giam vào ngày 17 tháng 6 năm 2022.
Hai ngày sau đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, ông Ned Price, công bố trong một thông báo rằng chính phủ Mỹ quan ngại sâu sắc và “kêu gọi nhà nước Việt Nam trả tự do cho bà Khanh, người đã được quốc tế công nhận vì những đóng góp của bà nhằm thúc đẩy các vấn đề về biến đổi khí hậu và năng lượng bền vững ở Việt Nam, cũng như các nhà hoạt động môi trường khác đang bị giam giữ khi làm việc vì lợi ích của Việt Nam và người dân”.
Vào ngày 13 tháng 9 năm 2022, một lá thư của 52 người đoạt giải Môi trường Goldman đã được gửi đến các thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc để ủng hộ bà Ngụy Thị Khanh.
Hai tháng sau đó, một phiên tòa phúc thẩm của Việt Nam đã quyết định giảm 3 tháng tù cho bà Khanh so với án sơ thẩm.
Các phản ứng quốc tế đã không dừng lại ở đó.
Vào ngày 21 tháng 4 năm 2023, tổ chức nhân quyền The 88 Project (Dự án 88) đã công bố một báo cáo tại câu lạc bộ báo chí ở Bangkok, cho rằng: việc cáo buộc bà Ngụy Thị Khanh, Đặng Đình Bách, Mai Phan Lợi và Bạch Hùng Dương “là dấu hiệu của một làn sóng đàn áp mới ở Việt Nam”.
Báo cáo của Dự án 88 nêu chi tiết về động cơ chính trị đằng sau những cáo buộc đó, cho rằng nhà nước đã “vũ khí hóa luật pháp để truy tố” những nhà hoạt động môi trường tại Việt Nam.
Ben Swanton, Đồng Giám đốc Dự án 88, đã kêu gọi nhóm cường quốc kinh tế G7 đưa ra những yêu cầu cụ thể nào về nhân quyền trước khi thỏa thuận chuyển đổi năng lượng trị giá 15 tỷ đô la cho Việt Nam.
Sáng nay, ngày 13 tháng 5 năm 2023, Dự án 88 cho biết tin vui trên Twitter rằng bà Khanh “được ra tù sớm và đã về đến nhà”.
Eisenhower Fellowships, một tổ chức tư nhân phi lợi nhuận được thành lập vào năm 1953 để tôn vinh Tổng thống Hoa Kỳ Dwight D. Eisenhower vì những đóng góp của ông cho nhân loại với tư cách là một quân nhân, chính khách và nhà lãnh đạo thế giới, cũng đăng trên Twitter, cho biết: “bà Khanh đã an toàn và khỏe mạnh với gia đình ở Hà Nội”.
Trong cùng ngày, bà Khanh đã đăng bằng tiếng Việt và tiếng Anh trên Facebook để cảm ơn những người đã quan tâm và giúp đỡ cho bà.
“Hạnh phúc vô bờ bến khi được trở về giữa vòng yêu thương của gia đình, được gặp và ôm người thân sau 16 tháng tròn xa cách. Xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới tất cả mọi người đã quan tâm lo lắng, chia sẻ và giúp đỡ cho cá nhân Khanh và gia đình trong suốt gần một năm rưỡi qua,” bà nói.
Người Đà Lạt Xưa
May 13, 2023.
