Mỹ Hằng BBC News Tiếng Việt
Trinh Ba KhiemHiện gia đình nhà Trịnh Bá Phương đã nhận được thông báo bắt tạm giam đối với Phương, em trai Trịnh Bá Tư và mẹ Cấn Thị Thêu.
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 25/6, ông Trịnh Bá Khiêm, bố của nhà hoạt động Trịnh Bá Phương cho hay:
“Sáng nay tôi đã xuống xã để nhận thông báo của công an Hòa Bình về việc bắt tạm giam Trịnh Bá Tư và vợ tôi Cấn Thị Thêu. Còn con gái tôi ở Hà Nội thì đi gặp cơ quan điều tra ở đó để gửi đồ và hỏi tin về Phương.”
Ông Khiêm tiếp xúc với BBC qua điện thoại khi đang trên đường tới nơi giam giữ vợ và con trai, cách nơi ở của gia đình khoảng 80km.
Ông Trịnh Bá Khiêm từng bị bỏ tù cùng đợt với vợ là Cấn Thị Thêu liên quan đến vụ tranh chấp đất đai với chính quyền ở thôn Dương Nội, ngoại thành Hà Nội, cách đây nhiều năm.
Trong ngày ông Khiêm ra tù năm 2015, báo chí quốc tế từng đưa tin về sự việc những người đi đón ông Khiêm đã bị một nhóm ‘mặc thường phục’ hành hung gây thương tích tại khu vực cổng trại 6, Thanh Chương Nghệ An.
Vì sao công an bắt người?
Trong thông báo bắt bị can để tạm giam mà công an TP Hà Nội và công an tỉnh Hòa Bình gửi tới gia đình ông Trịnh Bá Khiêm, cả bà Thêu, Phương và Tư đều bị bắt với cáo buộc “Làm, tàng trữ, phán tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, phạm vào điều 117 Bộ Luật Hình sự”.
Công an tỉnh Hòa Bình thông gửi tới ông Trịnh Bá Khiêm hôm 24/6 về trường hợp bà Cấn Thị Thêu và anh Trịnh Bá Tư. Trong khi Công an TP Hà Nội gửi Đỗ Thị Thu, vợ Trịnh Bá Phương, thông báo về trường hợp của Phương, đề ngày 25/6.
Ông Nguyễn Trọng Cường là điều tra viên thụ lý vụ việc ở Hòa Bình, còn ông Nguyễn Thế Bắc phụ trách vụ việc ở Hà Nội.
Trung tá Nguyễn Tiến Đạt và Đại tá Đàm Văn Khanh là người ký các thông báo nói trên.
Truyền thông Việt Nam hôm 24/6 đưa tin về vụ bắt giữ rằng: “Quá trình điều tra, khám xét nơi ở của hai đối tượng, lực lượng chức năng đã thu giữ được một số đồ vật, tài liệu như: “Cẩm nang nuôi tù”, “Phản kháng phi bạo lực”, “Đặt bàn tay lên Việt Nam”, “Chính trị bình dân”. Những cuốn sách trên đều mang tên Phạm Đoan Trang cùng một số tài liệu viết tay có nội dung liên quan đến hoạt động tuyên truyền chống Nhà nước của các đối tượng.”
Các báo nhà nước cũng đăng ảnh công an khống chế Trịnh Bá Tư trong lúc đọc lệnh bắt, kèm ảnh “các tài liệu liên quan đến hoạt động tuyên truyền chống nhà nước” là một số sách và đĩa DVD.
‘Chỉ kịp ôm con một cái’
Kể lại với BBC vụ việc xảy ra sáng sớm ngày 23/4 tại tư gia ở Hòa Bình, nơi gia đình kiếm sống bằng vườn cây ăn quả, ông Trịnh Bá Khiêm cho hay:
“Lúc sáng sớm tinh mơ cha con tôi đang ngủ thì 9 xe ô tô với khoảng 100 công an và cảnh sát cơ động đến bao vây và phá cửa nhảy vào, khống chế tôi và đọc lệnh khám nhà. Tôi ngủ ở một nhà, con trai Trịnh Bá Tư ngủ một nhà nên khoảng gần 10h sáng sau khi khống chế tôi và khám nhà xong, chúng đưa tôi sang nhà Tư để nhận nhà bên đó và đồ đạc.”
“Lúc tôi sang đến nơi thì thấy Tư đã bị khống chế rồi. Họ đọc lệnh bắt Tư. Tôi chỉ kịp ôm con một cái trước khi họ dẫn giải con tôi ra xe tù.”
“Tư cũng chỉ kịp hỏi tôi ‘bố có bị đánh không’, tôi nói ‘không’, cũng không kịp hỏi Tư có bị đánh không.”
“Khi ra đến xe thùng, Tư hô to nhiều lần: “Đả đảo chế độ cộng sản hèn với giặc, ác với dân”. Tôi cũng hô lên như vậy. Bọn chúng liền bịt mồm Tư lại và đẩy lên xe thùng.”
Theo lời ông Khiêm, công an tịch thu điện thoại, một số bản nháp ông viết ‘về chế độ cộng sản’ mà chưa kịp đăng lên Facebook, cùng một số sách của Nhà Xuất Bản Tự Do, trong đó có những cuốn do nhà hoạt động Phạm Đoan Trang viết, như Chính trị Bình dân, Cẩm nang nuôi tù…
Riêng với Trịnh Bá Phương, do bị bắt ở Hà Nội nên ông Khiêm không biết tin tức của con, cũng không nhận được thông báo gì về lệnh bắt giữ hay tạm giam.
Trong sáng 24/6, con gái ông Khiêm đã làm việc với công an Hà Nội để gửi đồ và đòi tin tức của Trịnh Bá Phương.
‘Chuẩn bị cho tình huống xấu nhất’
Ông Khiêm chia sẻ rằng tâm trạng của ông hiện giờ là “hoàn toàn bình tĩnh đón nhận”.
“Gia đình tôi đã đón nhận từ trước rồi. Đấu tranh với bọn cộng sản này thì không thể nhanh vội được… Tôi tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng trong tương lai. Bọn cộng sản này là bọn ăn cướp, cướp bóc của dân và hà hiếp tiếng nói của dân sẽ phải trả giá.”
“Gia đình tôi đã bàn bạc từ trước, rằng khả năng họ sẽ bắt ba người, tối đa là bốn người. Tôi cũng xác định từ trước. Chấp nhận mọi vấn đề xảy ra với gia đình, bị thủ tiêu hay bị đánh đập thì về sau sẽ có những người dân Việt Nam khác đòi lại công lý cho gia đình chúng tôi.”
Được hỏi vì sao gia đình ông lại đi đến quyết định chấp nhận kể cả tù đày hay cái chết, ông Khiêm nói:
“Chúng cướp hết đất của chúng tôi ở Dương Nội. Cả một làng quê mà chúng tàn phá sạch, cướp đất để bán. Chúng trả cho người dân chúng tôi 200 ngàn đồng/mét vuông, chúng rao bán trên mạng giá khởi điểm 31.500.000 đồng/mét vuông. Chúng đàn áp, bỏ tù gia đình tôi, đánh đập cha con tôi nhiều lần.”
Gia đình ông Khiêm dự kiến sẽ thuê luật sư, nhưng ‘không thuê nhiều như lần trước’.
“Trước đây trong lần vợ tôi là Cấn Thị Thêu bị bỏ tù, có tới 5 luật sư tình nguyện bào chữa. Nhưng bọn tòa này nó không bao giờ lắng nghe luật sư. Chúng chỉ ngồi nhí nha nhí nhố ở đó rồi kết án. Dù luật sư đưa ra lý lẽ rất chắc chắn nhưng tòa không nghe. Không có tội cũng kết tội. Nên không cần thiết phải thuê quá nhiều luật sư làm gì.”
“Chỉ thuê luật sư với tính chất liên hệ giữa gia đình và trại giam thôi.”
Ông Khiêm nói vườn tược đã để lại cho con rể chăm sóc. Vợ Trịnh Bá Phương vừa sinh con thứ hai, chờ con cứng cáp sẽ ra chợ bán hàng thay chồng.
Nói về tương lai hai cháu bé, ông Khiêm nói ông ‘không lo lắng’, vì “khi hai cháu lớn lên thì chế độ Cộng Sản này cũng sập rồi.”
