Vu Nguyen dich từ The Economist – Some clues on why China arrested the president of Interpol
Tại cuộc họp mặt ở Beijing năm ngoái của Interpol, lực lượng cảnh sát từ nhiều quốc gia, chủ tịch Meng Hongwei đã cảnh báo về những sự kiện chính trị không thể biết trước sẽ làm thế giới phải lo lắng. Có lẽ khi nói thế ông ta đã không nghĩ đến chính tổ chức của ông. Nhưng cho đến cuối tháng Chín ông Meng đã biến mất khỏi công chúng. Cho tới khi TQ xác nhận ông Meng bị bắt tại nhà về tội nhận hối lộ và ông ta đã từ chức. Có vẻ như chính ông ta đã bị bắt trong một cơn bão chính trị.
Chính quyền TQ đã không đưa ra chi tiết về cáo buộc phạm tội của ông Meng. Nhưng cách thức họ điều khiển việc bắt giữ này cho thấy có thể có nhiều nghi vấn hơn là dính líu tới tham nhũng. Bộ trưởng bộ Công An, nơi mà chính ông Meng vẫn còn giữ chức Thứ trưởng, đã đưa ra tuyên bố vào ngày 8 tháng 10 rằng Đảng CS TQ đã có một buổi họp rạng sáng ngày hôm đó. Ngoài việc lên án Meng, những người tham dự đã nhấn mạnh sự cần thiết phải trung thành tuyệt đối (có lẽ với Đảng CS) cũng như “kiên quyết ủng hộ” lãnh đạo của họ, chủ tich Xi Jinping. Những người tham dự cũng đồng ý phải duy trì mức độ cao phù hợp với quan điểm chính trị, nguyên tắc và đường lối chính trị của Trung ương Đảng với Đồng chí Xi Jinping là tâm lõi. Liệu ông Meng có phạm những lỗi này không ?
Không có dấu hiệu nào cho thấy như thế cách nay 2 năm khi ông Meng được chỉ dịnh làm chủ tich Interpol. Sự kiện đã được TQ chào đón để xác nhận quyền lực ngày càng lớn của TQ với toàn cầu và là một cơ hội để bảo đảm sự ủng hộ quốc tế cho những nỗ lực của TQ tìm bắt những viên chức tham nhũng TQ đang trốn ra nước ngoài – môt phần quan trọng trong chiến dịch chống tham nhũng của XI. Cuộc họp năm ngoái ở Beijing của Interpol, ông Meng đã đứng cạnh chủ tịch Xi để chụp ảnh chính thức. Đó như là lời tuyên bố mạnh mẽ sự tin tưởng của Đảng CS vào ông Meng mà ông đã nhận được.
Tuy nhiên vào tháng Tư, có thể đã có dấu hiệu rắc rối. Có tuyên bố rằng ông Meng không còn là thành viên trong đảng uỷ của bộ Công An nữa. Tháng trước, sau khi ông ta bay từ Pháp về Beijing, vợ ông ta nhận được một tin nhắn với 3 chữ từ Whatsapp : “Await my call” (Chờ tôi gọi). Và bốn phút sau, một emoji hiện lên từ cùng một người gửi. Đó là một con dao. Bà Meng đã nói với phóng viên ở Pháp rằng bà hiểu đó là dấu hiệu chồng bà đang gặp nguy hiểm. Rồi bà ta không có tin gì nữa. Bà Meng và 2 người con hiện đang được cảnh sát Pháp bảo vệ.
Nếu những vụ án liên quan tới những chuyện chính trị mờ ám ở Beijing, khó mà biết được loại nào. Tại buổi họp của Bộ Công an, đã có một ít dấu hiệu liên quan tới sự cần thiết “loại bỏ ảnh hưởng của Zho Yongkang (Chu Vĩnh Khang)”, ngừoi đã bị kết án chung thân năm 2015 về tội tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Trường hợp của ông Zhou rõ ràng không chỉ là tham nhũng. Liên quan tới ông ta và nhiều đảng viên cao cấp, Ông Xi, năm 2016, đã nói rằng những người thâm niên trong đảng đã tham gia vào một “âm mưu chính trị”.
Ông Meng được đề cử chức Thứ trưởng năm 2004 khi ông Zhou là bộ trưởng. Nhưng nếu 2 người này có quan hệ cá nhân mật thiết, không thể nào ông Meng lại được chấp nhận công việc với Interpol sau khi Zhou bị bắt. Grace Meng đã nói rằng bà ta cũng rất muốn tìm hiểu thêm nữa. “Từ bây giờ, tôi đã đi từ buồn phiền tới sợ hãi để theo đuổi sự thật, công lý và trách nhiệm đối với lịch sử” bà ta nói với phóng viên. “Đây là sự huỷ hoại và sụp đổ chính trị” Bà ta đã gửi tin nhắn tới Associated Press, một hội báo chí. Truyền thông tiếng Hoa ở hải ngoại tràn ngập với sự suy đoán về những điều bí mật mà bà ta có thể biết, và có thể bà ta dùng chúng để thương lượng trao đổi với đảng để đối xử khoan dung cho chồng bà.
Một điều chắc chắn rằng vụ án ông Meng đang nằm trong tay những nhà chính trị. Chính lãnh đạo cao cấp của đảng quyết định ai sẽ vào tù. “Đây là thời gian tốt nhất, và là thời gian xấu nhât” (It was the best of times, it was the worst of times – Dickens), Chính Ông Meng đã trich Dickens tại buổi họp Interpol hồi năm ngoái.
Điều xấu nhất của ông ta chỉ mới bắt đầu.
