Blog VOA
Sau nhiều năm công khai hoạt động vô luật ở Việt Nam nhưng các trang mạng bị xem là ‘giả danh lãnh đạo’ vẫn không hề hấn gì, chỉ đến năm 2019 vấn nạn này mới lần đầu tiên được nêu ra một cách tương đối cụ thể trong kỳ họp tháng 10 – 11 của Quốc hội, cũng là lần đầu tiên được nêu công khai trong nội bộ đảng cầm quyền.
Công an đạo diễn?
“Thực tế có nhiều trang mạng làm giả những trang mạng của Chính phủ, của Đảng, làm giả những trang của các lãnh đạo cao cấp của Đảng và Chính phủ. Nhiều trang mạng đưa ra thông tin rất chính thống, sau đó lại khéo léo lồng ghép với thông tin trái lề vào đó thì chúng tôi, người dân, cử tri không thể phân biệt được đâu là thật, đâu là giả, vì họ đang dùng chiêu hư hư thực thực” – một số đại biểu quốc hội chất vấn Bộ trưởng 4 T (Bộ Thông tin và Truyền thông) Nguyễn Mạnh Hùng.
Các trang mạng bị xem là ‘giả danh lãnh đạo’ là nguyentandung.org, nguyenphutrong.org, nguyenxuanphuc.org, nguyenthikimngan.org, tolam.org, …, sinh đẻ theo cấp số cộng qua mỗi năm. Tổng cộng có đến gần… 50 trang mạng như thế.
Nhưng không phải mỗi trang mạng trên đều có ban biên tập riêng, mà chúng chỉ khác nhau về tên gọi và khác đôi chút về hình thức trình bày, còn phần lớn nội dung đăng tải là giống hệt nhau, giống đến mức không cần hoài nghi về việc những trang mạng này được thiết lập bởi cùng một nhóm người.
Trong thực tế, đã có tin trên mạng xã hội cho biết các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ đều có cùng một bàn tay đạo diễn, và bàn tay này thường họp với ‘ban biên tập’ tại một nhà hàng ở Hà Nội định kỳ hàng tháng. Những trang mạng này thường có được nguồn tin tức nhanh hơn và sâu hơn so với khối báo chí nhà nước nói chung, thỉnh thoảng còn đăng cả những tin tức nội bộ trong ngành công an mà báo chí ngoài ngành này khó mà có được.
Cũng đã xuất hiện nhiều dư luận về việc các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ có nguồn gốc và sự tham gia của cơ quan an ninh Việt Nam, được tài trợ bởi một nhóm tài phiệt trong đảng, bao gồm quan chức chính trị và đại gia tài chính.
Cũng không loại trừ khả năng đã có những chóp bu nào đó trong Bộ Chính trị đảng đứng phía sau và ‘bảo kê’ cho những trang mạng này.
Bộ Chính trị có bảo kê’?
Cho dù thỉnh thoảng vẫn có ý kiến trong nội bộ đảng cho rằng những trang mạng trên là giả danh lãnh đạo, nhưng chính tình trạng hết sức an toàn trong hoạt động của chúng, thậm chí còn công khai cả khung nhuận bút mà không bị bất kỳ cơ quan nào – từ Ban Tuyên giáo trung ương, Bộ Thông tin và Tuyền thông, Bộ Công an đến các cơ quan quản lý thông tin ở Hà Nội và TP.HCM sờ gáy, cho thấy những trang mạng này cần được gọi đích danh là ‘đứng tên lãnh đạo’ và rất có thể được ‘lãnh đạo’ bảo kê.
Rất nhiều người dân đã nghi ngờ rằng liệu có thật các quan chức trong Bộ Chính trị đảng như Nguyễn Phú Trọng, Trần Đại Quang (đã chết), Tô Lâm, Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân… không biết gì về những trang mạng vừa nặc danh vừa mạo danh này, hay biết nhưng vẫn ngầm che chắn và toa rập.
Với thực tế nền chính trị Việt Nam mà bị nhiều người xem là đầy rẫy chất liệu mafia, nguồn cơn thật dễ hiểu là các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ chỉ có thể tồn tại được với điều kiện được những cấp rất cao bảo đảm cho các hoạt động của chúng. Chính yếu tố này đã khiến bất kỳ cơ quan quản lý thông tin nào nếu muốn kiểm tra, xử phạt hành chính hay dùng biện pháp hình sự đối với những trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ đều phải bó tay.
Nhưng chữ ‘nếu’ trên chỉ mang tính hoàn toàn giả định, vì trong thực tế nhiều năm qua, và ngay cả từ sau khi Luật An ninh mạng được triển khai chính thức vào đầu năm 2019, người ta chỉ thấy hệ thống pháp luật và Luật An ninh mạng gia tăng siết bức đối với những tiếng nói bất đồng chính kiến và phản kháng xã hội trên mạng, nhưng không hề đả động đến các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’. Hẳn lợi ích được đánh bóng và lobby chính trị của một số quan chức cấp cao đã bắt buộc tất cả các cơ quan quản lý truyền thông đều trở thành đồng lõa với những trang mạng này.
Nhưng không chỉ là lợi ích đánh bóng trong thì hiện tại, mà còn là những âm mưu chính trị ủ chứa cho thời tương lai.
Cuộc ‘tổng nổi dậy’ sắp tới
Tương lai đang ập đến chính trường Việt Nam cùng hàng núi biến động mà độ rung chấn của nó có thể chẳng kém thua gì so với vụ ‘cả ba bị bắn’ ở Yên Bái năm 2016.
Nhưng ngay giờ đây, bầu không khí đầy kích động của thời tiền Đại Hội 12 đang trở lại với chính trường Việt Nam sau tháng Tư năm 2019, tức sau thời điểm mà Nguyễn Phú Trọng thình lình bị một cơn bạo bệnh tại xứ Kiên Giang “nhà Ba Dũng.”
Cơn bạo bệnh trên có vẻ cấp tính và nguy hiểm đến mức chẳng bao lâu sau đó đã xuất hiện kịch bản về chuyển giao quyền lực của Nguyễn Phú Trọng cho người khác. Rõ là khoảng trống quyền lực mà Trọng có thể phải từ bỏ là miếng bánh hấp dẫn hơn nhiều so với thời ông ta chỉ là tổng bí thư, tạo sức hút thơm ngậy và mê dại đối với các quan chức khác trong bộ chính trị. Trong dư luận nội bộ cũng ngày càng phổ biến câu cửa miệng “lực bất tòng tâm” nhằm ám chỉ một Nguyễn Phú Trọng rất có thể sẽ không còn với tới Đại Hội 13, tuy chẳng ai dám công khai nói về tương lai “nhắm mắt xuôi tay” của ông ta.
Quy luật thường thấy trong chính trường là độc tôn quyền lực cá nhân đủ lâu hoặc quá lâu sẽ càng sinh biến loạn nội bộ một khi cá nhân đó phải chấm dứt quyền lực. Trường hợp Nguyễn Phú Trọng cũng rất có thể đang và sẽ là như vậy.
Nhưng sự ra đi của người này lại là nỗi vui sướng và niềm hy vọng cho kẻ khác.
“Âm binh” bắt đầu nổi lên ngay dưới ghế của Nguyễn Phú Trọng.
Cuộc chiến của những kẻ được xem là ngang cơ và ẩn mình dưới ghế Trọng cũng bởi thế sẽ tưng bừng và khắp nơi sẽ “nổi lửa lên em,” cho đến khi Đại Hội 13 kết thúc.
Truyền thông dọn đường
Cuộc chiến đó thuộc về những quan chức ‘âm binh’ sôi sục tham vọng lấp vào khoảng trống quyền lực mà Nguyễn Phú Trọng trước sau cũng phải nhả ra, và cũng thuộc về các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’, dẫn dắt và hướng lái dư luận để phục vụ cho những nhân vật chính trị bất ngờ chiếm ghế khi đó, đặc biệt khi chính trường sắp bước vào năm 2020 mang tính quyết định về các nhân sự chủ chốt trong Bộ Chính trị và trong ‘tam trụ’ hoặc ‘tứ trụ’.
Cuộc chiến đó cũng sẽ được dẫn dắt bởi những trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’, mà ‘phe cánh chính trị’ đã từ lâu trở thành thuộc tính của chúng. Nếu không có gì thay đổi, vào năm 2020 những trang mạng này sẽ hiện nguyên hình với tên riêng chứ chẳng cần mượn danh lãnh đạo nào nữa.
Dù Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, khi trả lời chất vấn tại Quốc hội, cho rằng “Bộ đã làm rất mạnh về chuyện gỡ xuống các trang mạo danh lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Trong hai tháng vừa qua gỡ 207 trang, có những trang là trang web thì chúng ta ngăn chặn, có những trang trên nền tảng mạng xã hội thì chúng ta hợp tác với nền tảng mạng xã hội. Trong số đó có 46 trang liên quan đến tên của đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước”, nhưng đó chỉ là một cách nói lấp liếm hay một cách nói trong tư thế bị ‘khóa miệng’ của Bộ trưởng Hùng, bởi cho tới nay các trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ vẫn còn nguyên hình dạng và nội dung như một thách thức rất lớn trước Luật An ninh mạng và những kẻ đẻ ra luật này.
Và dù Nguyễn Phú Trọng – chẳng mấy quan tâm đến mạng xã hội và lợi ích có được từ những trang mạng ‘đứng tên lãnh đạo’ – nên có thể đã chỉ đạo cho Bộ Thông tin và Truyền thông tìm cách tém dẹp những trang này, vẫn có thật nhiều kẻ khác không muốn mất đi mối lợi của cơ chế ‘truyền thông dọn đường cho đại hội 13’ và xem lệnh của Trọng chẳng ra gì.
Phạm Chí Dũng là nhà báo độc lập, tiến sĩ kinh tế sống và làm việc tại Sài Gòn, Việt Nam. Trước năm 2013, đã có thời gian 30 năm làm việc trong quân đội, chính quyền và khối đảng. Do viết bài chống tham nhũng, từng bị công an bắt vào năm 2012. Năm 2013, tuyên bố từ bỏ đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 2014, cùng các cộng sự thành lập Hội nhà báo độc lập Việt Nam và giữ cương vị chủ tịch của tổ chức này. Cũng trong năm 2014, được Tổ chức phóng viên không biên giới vinh danh ‘Anh hùng thông tin’. Các bài viết của Phạm Chí Dũng là blog cá nhân và được đăng tải với sự đồng ý của đài VOA nhưng không phản ánh quan điểm chính thức của chính phủ Hoa Kỳ.