Tác giả: Josh Rogin
Dịch giả: Jonathan London và Hiền Ngo
14-3-2020
Một số nhà bình luận đang tranh luận rằng, phản ứng với virus corona của Trung Quốc chứng minh cho tính ưu việt của thương hiệu độc tài của mình trong quản trị và quản lý khủng hoảng. Trên thực tế, hóa ra các nền dân chủ phù hợp hơn để bảo vệ sức khỏe cộng đồng – ít nhất là khi họ tận dụng những thế mạnh vốn có của mình. Một quốc gia đang cho thấy cách thức mà nó thực hiện: Hàn Quốc.
Vừa rồi một bài bình luận trên tờ báo hàng đầu của ĐSC Trung Quốc lại tuyên bố các ưu điểm của hệ thống Trung Quốc một lần nữa là đã được chứng minh.
Được trích dẫn chính thức trên Tạp chí Phố Wall, bài viết cho rằng: “Cuộc chiến của Trung Quốc chống lại dịch bệnh cho thấy ĐCSTQ, với tư cách là đảng cầm quyền của Trung Quốc, cho đến nay là đảng chính trị với khả năng quản trị mạnh nhất trong lịch sử loài người“.
Có hai vấn đề rõ ràng với tiên đề này. Thứ nhất, chấp nhận lời nói của Bắc Kinh rằng họ đã thành công trong việc ngăn chặn sự bùng phát đòi hỏi một bước nhảy vọt về lòng tin. Và thứ hai, ca ngợi phản ứng của Trung Quốc như một chiến thắng có nghĩa là bỏ qua nhiều tháng từ chối, che đậy và sai lầm – tất cả những điều này đều đóng vai trò chính trong việc cho phép vi-rút lây lan sang phần còn lại của thế giới.
Một số nền dân chủ rõ ràng không xử lý tốt các phản ứng của họ. Ý hiện giờ đã áp đặt một loạt các hạn chế di chuyển dường như đã gây ra sự hoảng loạn của công chúng nhiều hơn là sự tự tin.
Tại Hoa Kỳ, Tổng thống Trump đã bị chỉ trích vì liên tục hạ thấp nguy hiểm và cố gắng giữ giả tạo số lượng các trường hợp được xác nhận ở mức thấp vì lợi ích chính trị của chính ông.
Tuy nhiên, đó là lỗi của các chính phủ cụ thể, chứ không phải của cả mô hình xã hội cởi mở minh bạch và rõ ràng (tức dân chủ).
Tại Hàn Quốc, các nhà chức trách đang báo cáo sự giảm xuống nhẹ liên tục trong các trường hợp nhiễm virus corona đã được xác nhận trong tuần qua sau một loạt các hành động quyết định.
Các biện pháp này tập trung vào giáo dục, minh bạch và huy động xã hội dân sự – mà không chuyển sang dùng đến chiến thuật của Bắc Kinh buộc hàng triệu người bị giam giữ tại nhà, sử dụng người thiểu số làm lao động nhà máy như nô lệ hoặc bắt cóc ai dám chỉ trích các hành động của chính phủ.
Vũ khí hiệu quả nhất của Hàn Quốc chống lại virus đã nhanh chóng là mở rộng xét nghiệm. Nước này hiện đang xét nghiệm 15.000 người mỗi ngày, theo số liệu của chính phủ; 210.000 người Hàn Quốc đã được xét nghiệm kể từ ngày 3 tháng 1, so với khoảng 6.500 lần xét nghiệm đã hoàn thành tại Hoa Kỳ vào sáng thứ Ba.
Tất nhiên, xét nghiệm của Hàn Quốc, đã gây ra sự tăng đột biến trong các trường hợp được xác nhận, số lượng 7.513 ca nhiễm vào thứ ba. Nhưng họ chỉ báo cáo 54 trường hợp tử vong, tỷ lệ tử vong là 0,71%.
Số lượng các trường hợp được xác nhận hàng ngày đã giảm dần, từ 686 vào ngày 2 tháng 3 đến chỉ còn 131 vào thứ ba, theo số liệu của chính phủ. Chính phủ đã triển khai 53 trạm thu thập mẫu lái xe, tại đó các tài xế có thể được xét nghiệm mà không cần tiếp xúc vật lý với bất kỳ ai.
Chính phủ hiện đang tiến hành các phản ứng toàn diện sau khi nâng mức cảnh báo khủng hoảng lên mức cao nhất, Tổng thống Moon Jae-in cho biết ngày 1 tháng 3.
Xã hội dân sự của Hàn Quốc đã tự nguyện tham gia. Các sự kiện lớn đã bị hủy bỏ, các dịch vụ nhà thờ đã được chuyển thành trực tuyến và chính phủ đã thuyết phục được công dân tránh xa Daegu – nơi có phần lớn các trường hợp nhiễm bệnh – mà không biến toàn bộ thành phố thành một nhà tù.
Một số biện pháp của Hàn Quốc đã gây tranh cãi. Ví dụ: những người được xác nhận nhiễm virus corona được theo dõi bằng GPS và bất kỳ ai muốn tránh họ đều có bản đồ trực tiếp về địa điểm của những người này (không có tên của họ). Điều đó có vẻ xâm phạm tính riêng tư, nhưng chắc chắn điều đó nghe có vẻ tốt hơn dùng máy bay không người lái giám sát lấy nhiệt độ của người dân và phun thuốc khử trùng ở khắp mọi nơi, như các quan chức đang làm ở một số vùng của Trung Quốc.
Để ngăn chặn việc xuất khẩu virus, Hàn Quốc đã triển khai hệ thống phát hiện ba bước tại sân bay quốc tế Incheon, với các biện pháp sàng lọc bổ sung cho hành khách đến Hoa Kỳ. Seoul muốn tạo cho các quốc gia khác niềm tin họ có thể tiếp tục làm ăn với Hàn Quốc và thừa nhận người Hàn Quốc. Một lần nữa, họ đang tập trung vào sự minh bạch và cởi mở, chứ không phải kiểu làm biến dạng và phân tâm của Bắc Kinh.
Chắc chắn là chính phủ Trung Quốc xứng đáng có sự tín nhiệm cho những điều mà họ đang làm đúng. Một báo cáo được công bố vào ngày 28 tháng 2 bởi phái đoàn hỗn hợp của Tổ chức Y tế Thế giới với Trung Quốc đã ghi nhận, Bắc Kinh đã huy động các cơ quan chính phủ và dành sự quan tâm khoa học cho vấn đề này. Không có lý do gì mà chúng ta không nên hợp tác với Bắc Kinh, trong trường hợp họ sẵn sàng làm điều đó một cách trung thực.
Nhưng như Tổ chức Y tế Thế giới lưu ý, người dân Trung Quốc, chứ không phải là chính phủ của họ, xứng đáng phần nhiều sự tín nhiệm đó. “Việc đạt được mức độ bao phủ ngoại lệ và tuân thủ các biện pháp ngăn chặn này chỉ có thể có được do sự cam kết sâu sắc của người dân Trung Quốc đối với hành động tập thể khi đối mặt mối nguy hiểm chung”.
Hãy tưởng tượng nếu Bắc Kinh thực hành cởi mở, minh bạch và giáo dục công chúng bảy hoặc tám tuần trước. Bệnh dịch có thể không bao giờ trở nên tồi tệ như thế này. Các biện pháp nhà nước cảnh sát hà khắc của họ có hiệu quả không? Chỉ khi bạn bỏ qua sự đau khổ lớn mà chúng gây ra không cần thiết.
Phản ứng của Hàn Quốc mạnh hơn bởi vì họ cởi mở với chỉ trích và kiểm tra. Đó là tại sao tình hình kinh tế của họ có thể cải thiện nhanh hơn, cùng với sức khỏe công chúng. Về mặt chính trị, nó cũng hiệu quả cho Moon. Trump có thể nghĩ về điều đó trước khi nói virus corona sẽ chỉ “biến mất”, như ông đã nói hôm thứ Ba.
Các nền dân chủ tạo ra một cân bằng giữa tự do cá nhân và trách nhiệm chính phủ. Công dân của chúng ta sống tốt hơn vì họ được hứa hẹn phẩm giá và giao phó với sự thật. Giá trị của chúng ta không phải là những gì làm chúng ta dễ tổn thương; chúng là những gì làm chúng ta mạnh mẽ. Điều duy nhất chúng ta phải làm là đạt được như họ.
Nguồn : Báo Tiếng Dân