Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) và tác động đến nền kinh tế

1. Chức năng và vai trò của FED

FED là ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ, có nhiệm vụ chính là điều hành chính sách tiền tệ để đảm bảo sự ổn định của nền kinh tế. Mục tiêu chính của FED bao gồm:

• Kiểm soát lạm phát: Giữ mức lạm phát ổn định và không để nó tăng quá cao gây thiệt hại cho sức mua của người dân.
• Thúc đẩy việc làm: Tạo điều kiện cho nền kinh tế phát triển để duy trì tỷ lệ thất nghiệp thấp.
• Duy trì sự ổn định tài chính: Ngăn chặn các cuộc khủng hoảng tài chính và đảm bảo hệ thống ngân hàng vận hành trơn tru.

FED hoạt động độc lập với chính phủ nhưng vẫn chịu sự giám sát của Quốc hội. Điều này có nghĩa là dù Tổng thống có thể đề cử Chủ tịch FED, nhưng không thể can thiệp trực tiếp vào các quyết định của FED.

2. Công cụ chính sách tiền tệ của FED

FED có ba công cụ chính để điều hành chính sách tiền tệ:

1. Lãi suất quỹ liên bang (Federal Funds Rate)

   • Đây là công cụ quan trọng nhất. Khi FED tăng lãi suất, chi phí vay tiền của các ngân hàng cao hơn, dẫn đến việc doanh nghiệp và cá nhân cũng phải trả lãi cao hơn khi vay tiền. Điều này làm giảm chi tiêu và đầu tư, từ đó kìm hãm lạm phát.
   • Ngược lại, khi FED giảm lãi suất, chi phí vay thấp hơn, thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế.

2. Mua hoặc bán trái phiếu Chính phủ (Open Market Operations – OMO)

   • Khi FED mua trái phiếu, họ bơm tiền vào nền kinh tế, giúp cung tiền tăng lên và giảm lãi suất.
   • Khi FED bán trái phiếu, họ hút tiền ra khỏi nền kinh tế, giúp giảm lượng tiền lưu thông và tăng lãi suất.

3. Dự trữ bắt buộc (Reserve Requirements)

   • Đây là tỷ lệ tiền mà các ngân hàng phải giữ dự trữ tại FED. Khi FED giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, các ngân hàng có nhiều tiền hơn để cho vay, giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
   • Khi FED tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lượng tiền cho vay ít đi, làm chậm lại tăng trưởng và kiềm chế lạm phát.

3. Tác động của FED đến nền kinh tế

FED không tác động trực tiếp đến nền kinh tế, mà thông qua hệ thống ngân hàng, ảnh hưởng đến doanh nghiệp và người tiêu dùng:

Trong thời kỳ đại dịch COVID-19, FED đã giảm lãi suất xuống gần 0% và tung ra các chương trình mua trái phiếu khổng lồ để cứu nền kinh tế. Khi lạm phát tăng cao vào năm 2022-2023, FED đã liên tục tăng lãi suất để kiểm soát giá cả.

4. FED và Chính trị

• FED hoạt động độc lập: Các quyết định của FED dựa trên dữ liệu kinh tế, chứ không chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chính trị gia.
• Tổng thống không thể ép FED giảm lãi suất: Dù Tổng thống Trump từng chỉ trích FED vì không giảm lãi suất nhanh như ông mong muốn, nhưng FED vẫn giữ vững lập trường.
• Biden cũng không can thiệp vào FED: Chủ tịch FED hiện tại, Jerome Powell, được Trump bổ nhiệm, nhưng vẫn tiếp tục nhiệm vụ dưới thời Biden mà không bị can thiệp.

5. Nhà đầu tư và tâm lý thị trường

Nhiều người chỉ quan tâm đến chứng khoán và mong muốn FED hạ lãi suất để cổ phiếu tăng giá, nhưng thực tế, nhiệm vụ của FED không phải là làm giàu cho nhà đầu tư mà là ổn định nền kinh tế.

• Khi FED tăng lãi suất, thị trường chứng khoán thường giảm điểm vì chi phí vay vốn tăng, doanh nghiệp khó phát triển.
• Khi FED giảm lãi suất, thị trường chứng khoán thường tăng điểm do dòng tiền rẻ chảy vào thị trường.

Tuy nhiên, không phải lúc nào FED cũng làm theo mong muốn của nhà đầu tư. Khi lạm phát quá cao, FED sẽ ưu tiên kiểm soát giá cả thay vì hỗ trợ thị trường chứng khoán.

Kết luận

FED đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành nền kinh tế Mỹ, với mục tiêu cân bằng giữa tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Dù nhiều người mong muốn FED hạ lãi suất để thị trường chứng khoán tăng, nhưng FED hoạt động độc lập và quyết định dựa trên dữ liệu kinh tế thực tế, không chịu ảnh hưởng bởi áp lực chính trị.