BTV Tiếng Dân
10-7-2020
Hàng chục công dân nước ngoài làm phóng viên ở Mỹ cho Đài Tiếng nói Hoa Kỳ, là đài phát thanh và truyền hình quốc tế của chính phủ liên bang, sẽ không được gia hạn visa khi hết hạn, Đài Phát thanh Quốc gia (NPR) dẫn nguồn tin từ ba người có kiến thức về quyết định này, cho biết như trên.
Những người này nói rằng, ông Michael Pack, Giám đốc Điều hành mới của Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM), báo hiệu rằng, ông sẽ không chấp thuận việc gia hạn visa. Phát ngôn viên của cơ quan này đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Ông Matt Armstrong, cựu thành viên hội đồng quản trị của cơ quan này, nói với đài NPR: “Điều đó thật kinh khủng. Nhiều người có khả năng phải đối mặt với hậu quả, một số hậu quả rất nghiêm trọng“.
Theo một số người có kiến thức về vấn đề này cho biết, ông Michael Pack đã sa thải bà Bay Fang, cựu Giám đốc Đài Á châu Tự do. Ông Pack đã hạ bệ bà Fang trước khi sa thải giám đốc của các đài phát thanh khác, nằm dưới sự giám sát của cơ quan ông. Các nguồn tin yêu cầu không tiết lộ danh tính vì sợ bị trả thù, theo NPR.
Các nhà báo nước ngoài bị ảnh hưởng bởi quyết định gia hạn visa nói trên, họ rất giỏi về kỹ năng ngôn ngữ. Đó là điều quan trọng đối với sứ mệnh của đài VOA vì đây đài truyền hình quốc tế, đưa tin ở nhiều quốc gia không có tự do báo chí. Một nhà báo VOA yêu cầu giấu tên vì sợ bị trả thù, nói rằng, quyết định trên có thể dẫn đến sự ra đi của hơn 100 nhân viên của đài ở các ban ngoại ngữ khác.
Bình luận về vấn đề này, ông David Brown, cựu quan chức ngoại giao Mỹ, nói với Tiếng Dân rằng: “Cuộc thanh trừng này là bẩn thỉu. Tôi đã làm việc với các nhân viên Ban Việt ngữ của Đài Á châu Tự do trong suốt thập niên qua, và thỉnh thoảng cũng có làm việc với các nhân viên Việt Nam đài VOA.
Chúng tôi không phải lúc nào cũng đồng ý với nhau, nhưng tôi có thể chứng minh sự chuyên nghiệp của họ, kiến thức chuyên môn của họ về các sự kiện ở Việt Nam và tất nhiên là cả kỹ năng ngôn ngữ hoàn hảo của họ. Một cuộc đảo chính ngầm tạm thời khác của Stephen Miller, cố vấn của Trump, chống người nhập cư“.
***
Vẫn chưa rõ liệu quyết định này có áp dụng cho các đài truyền hình khác do cơ quan USAGM giám sát hay không.
Quyết định này phù hợp với chính sách chung của chính quyền Trump lâu nay, đó là tìm cách hạn chế visa làm việc ở Hoa Kỳ của công dân nước ngoài vì cho rằng họ cướp mất việc làm của người Mỹ.
Chính sách này bị nhiều doanh nghiệp phản đối, dựa vào chuyên môn của nhân viên nước ngoài. Đài VOA thường thuê công dân từ các quốc gia khác khi họ không thể thuê các công dân ở Hoa Kỳ làm việc.
Hai năm trước, Tổng thống Trump đã đề cử ông Pack, là người làm phim tài liệu cùng phe với tổng thống, để làm giám đốc điều hành của cơ quan phát thanh và truyền hình quốc tế, nhưng Thượng viện chỉ chuẩn thuận ông hồi tháng trước.
Khi nhậm chức hồi tháng 6, ông Pack đã miễn nhiệm giám đốc của tất cả các đài: Âu châu Tự do / Đài Tự do; Đài Á châu Tự do; Văn phòng Phát thanh Cuba, nơi giám sát Đài Phát thanh và Truyền hình Martí; Mạng lưới phát thanh truyền hình Trung Đông, nơi điều hành đài Alhurra và Radio Sawa; Quỹ công nghệ mở nhằm thúc đẩy truy cập Internet trên toàn thế giới, mặc dù giám đốc của quỹ đã lên kế hoạch nghỉ hưu trong tháng này.
Giám đốc và phó giám đốc của VOA đã từ chức ngay trước khi ông Pack nhậm chức, nói rằng ông có thể bổ nhiệm các giám đốc điều hành là người của ông, để điều hành đài VOA.
Ông Trump và chính quyền của ông ngày càng chỉ trích VOA. Steve Bannon, Đồng minh của ông Trump và cũng là cựu quan chức Nhà Trắng, trả lời phỏng vấn báo Los Angeles Times hồi năm 2018, nói rằng: “VOA là một con cá thối từ trên xuống dưới. Bây giờ nó hoàn toàn được kiểm soát bởi công cụ của nhà nước ngầm“.
Hồi tháng Tư, tòa Bạch Ốc nói rằng, VOA là “cái loa tuyên truyền của Bắc Kinh” khi đài này đăng một bài báo của hãng tin Associated Press về các chính sách COVID-19 ở Trung Quốc.
Các đảng viên nổi tiếng của đảng Dân chủ, trong đó có dân biểu Eliot Engel của New York, là Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, đã cảnh báo ông Pack về việc chính trị hóa ở cơ quan này trước khi ông tiếp quản. Tuần trước, một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng đã viết thư cho ông Pack, nói rằng họ sẽ tiến hành đánh giá tài trợ của cơ quan, với lý do lo ngại về việc sa thải giám đốc các đài phát thanh.
Hội đồng Quản trị Phát thanh và Truyền hình (tên cũ của USAGM) thuộc lưỡng đảng trước đây đã ban hành các quy tắc liên bang hôm 11/6 với nội dung cụ thể hơn về tường lửa và các tiêu chuẩn báo chí, nhằm bảo vệ các bài báo của các đài phát thanh. Bây giờ, nó đã trở thành chính sách của liên bang. Nhưng Hội đồng này đã bị giải thể khi ông Pack tiếp quản chức Giám đốc Điều hành cơ quan này.
