Bàn tròn: Làm gì trước thực trạng giáo dục Việt Nam
Tôi không muốn nói nhiều về cái lộn xộn và cẩu thả của những khách mời khi không chuẩn bị nội dung chu đáo cho buổi nói chuyện hôm nay khiến bàn tròn giáo dục lần này trở thành một cuộc tán gẫu không đầu không cuối, mỗi người một phách; tôi chỉ muốn bàn về những phát ngôn cẩu thả, ngớ ngẩn của người tổ chức chương trình: nhạc sĩ Dương Thụ. Ông là người chủ trì hầu hết các buổi trò chuyện ở salon suốt nhiều năm nay, với những khách mời rất tiếng tăm về tri thức, nhân cách, sự nghiệp. Nhưng có vẻ Dương Thụ không học được mấy từ những trí thức lớn này.
Tôi cũng thấy tiếc cho thầy Bùi Văn Nam Sơn hôm nay. Thầy quá lạc lõng giữa những người trí thức nửa mùa.
Chủ đề lần này là cùng suy nghĩ về những biện pháp, hành động trong bối cảnh khủng hoảng giáo dục. Nhưng khi thầy Hoài ( tôi không nghe rõ Họ và tên lót) cựu giảng viên của đại học KHXH & NV đề xuất giải pháp xây dựng xã hội dân sự để có những con người tốt hơn, ông Dương Thụ đã hùng hổ xổ một tràng rất khó nghe, tôi có thể tóm tắt ở đây ba điểm chính:
1) Ông yêu cầu không đưa chính trị vào salon của ông. Ông nói cuộc trò chuyện này để tìm kiếm giải pháp chứ không phải đổ lỗi. Ông không muốn nói về chế độ của người cộng sản, tư bản gì ráo. Ông nhấn mạnh: đừng đổ lỗi cho chế độ, mỗi người hãy tự chịu trách nhiệm về bản thân mình!
Tôi không biết Dương Thụ ngây ngô chính trị hay giả ngu khi không hề đếm xỉa đến sự thật rằng: vấn đề của nền giáo dục của chúng ta ở chỗ nó bị chính trị can thiệp thô bạo, bị chính trị hóa sâu sắc: không người thầy nào được tự do, không học trò nào được tự do, thậm chí chẳng ngôi trường nào thoát khỏi cái cùm chính trị. Nền giáo dục của chúng ta sở dĩ bi đát như hiện nay bởi vì nó bị cùm kẹp bởi tầng tầng định hướng, nhồi sọ, đạo đức, lý tưởng hoang đường của một nhóm thiểu số độc đoán…Đó là gốc rễ của khủng hoảng. Người ngồi cạnh Dương Thụ là nhà nghiên cứu văn hóa Bùi Văn Nam Sơn đã nói nhiều đến giáo dục khai phóng, đến sự vô bổ nhảm nhí đáng vứt đi của năm đầu đại học ở tất cả các trường; cựu hiệu trưởng Đại học Hoa Sen Ts Bùi Trân Phượng nhấn mạnh đến sản phẩm con người tự do, con người chân chính; thế nhưng ông Dương Thụ dường như không thể kết nối với những tri thức đó. Chúng ta tìm kiếm giải pháp thế nào nếu ông cấm người nghe nói đến chính trị? Thật nực cười cho trí tuệ của một người tự nhận là làm việc văn hóa, đem tri thức đến cho giới trẻ!
2) Ông nói rằng việc an ninh theo dõi công dân là chuyện thường, ở đâu chẳng có; chẳng qua ở nước ngoài tinh vi hơn mà thôi. Ông nói ông chẳng bận tâm tới an ninh, vì theo dõi người dân là QUYỀN của họ!
Tất cả chúng tôi đều biết trong khán phòng có an ninh ngồi canh me, nhưng Dương Thụ ơi, có cần phải hèn như thế không? Chưa nói đến lỗi ngụy biện sơ đẳng (hai sai thành đúng), việc ông thừa nhận việc an ninh xâm phạm vào tự do cá nhân của công dân là quyền của chính phủ, cũng đủ cho thấy ông chỉ là một dư luận viên quèn, hoặc một kẻ hèn nhát.
3)Ông chốt lại rằng, mỗi người hãy sống tử tế và làm điều có ích, hãy truy vấn bản thân và ngưng rủa xả vào thủ phạm *mà ai cũng biết rồi đấy, bởi vì việc chửi bới người khác không làm mình tốt đẹp hơn!
Vâng trong khi cho phép bản thân bóng gió về chính quyền, Dương Thụ tước quyền tự do biểu đạt của người khác và trịch thượng khuyên người ta sống tử tế có ích! Chúng tôi sẽ sống tử tế có ích thế nào đây, bằng cách làm thinh trước những bất công nhốn nháo trong hệ thống giáo dục, bằng cách vui vẻ chấp nhận bị lãnh đạo bởi những thằng ngu hơn mình, bằng cách tụm nhau lại thành nhóm nhỏ, quay lưng lại với giáo dục, hay ngồi vắt chân chữ ngũ bàn về giáo dục một cách hàn lâm, sáo rỗng và vô bổ như ông đang làm?
Ông có tài có cống hiến, có danh tiếng. Ông sống khỏe lắm. Nhưng chúng tôi còn cả cuộc đời phía trước để vật lộn. Ông sợ, ông hèn cũng được: nhưng làm ơn đừng có dạy chúng tôi phải sống, phải tử tế như thế nào!
Đáng buồn hơn, nhiều bạn trẻ gật gù vỗ tay tán thưởng khi ông kết thúc bài phát biểu hùng hồn. Họ sẽ ra về với bấy nhiêu nhảm nhí?
Nhìn Dương Thụ mà buồn cho những người mang danh trí thức khai phóng!
Status này không nhằm bốc phốt Dương Thụ mà chỉ để cảnh giác các bạn trẻ hãy chuẩn bị cái đầu tỉnh táo và mồm miệng phản biện khi tham gia Sa lon Văn hoá Café Thứ bảy do Dương Thụ điều khiển. Lơ ngơ dễ bị bay màu.
