Hôm qua, Nhà Trắng công bố Chiến lược An ninh Quốc gia 2025 – văn bản 33 trang định hướng toàn bộ đối ngoại – quốc phòng của Mỹ trong nhiệm kỳ này.
Tóm gọn trong một câu: “America First – lần này không phải khẩu hiệu, mà là học thuyết.”
1. Mỹ khôi phục Học thuyết Monroe (1823) – nhưng KHÔNG áp dụng Roosevelt Corollary (1904).
Nghĩa là: Mỹ không còn muốn làm “cảnh sát toàn cầu”. Mỹ tập trung vào Tây bán cầu, vào lợi ích trực tiếp, không theo đuổi các nhiệm vụ “bảo vệ dân chủ toàn cầu” như 30 năm qua.
2. Trung Quốc không còn bị gọi là “mối đe dọa số 1”.
NSS 2025 bỏ hết các cụm từ “pacing threat”, “primary challenge”.
Washington không còn xem Bắc Kinh là đối thủ quân sự, mà là đối thủ kinh tế.
Trò chơi quyền lực chuyển từ quân sự → thương mại.
3. Đài Loan – Đông Nam Á: “Đừng mong Mỹ đánh Trung Quốc giúp các bạn.”
Tài liệu viết thẳng:
“Quân đội Mỹ không thể và không nên tự làm điều này một mình. Đồng minh phải tự lo nhiều hơn.”
Một câu đủ hiểu: kỷ nguyên trông chờ Mỹ bảo vệ đã kết thúc.
4. Châu Âu cũng bị “đẩy về tự lực”.
NATO sẽ phải tự chi, tự phòng thủ.
Mỹ không còn cam kết dẫn dắt phương Tây như trước.
5. Mọi thứ xoay quanh kinh tế: chuỗi cung ứng, sản xuất nội địa, năng lượng, cạnh tranh thương mại.
Lần đầu tiên trong một bản chiến lược an ninh, các giá trị như dân chủ – nhân quyền gần như biến mất khỏi ưu tiên.
Kết luận:
Mỹ đang thu nhỏ vai trò toàn cầu.
Thế giới rơi vào khoảng trống quyền lực mới.
Và Việt Nam – cũng như toàn bộ ASEAN – phải bước vào thời kỳ tự lực chiến lược.
Đơn giản hơn:
Đừng mong Mỹ đánh Trung Quốc cho Việt Nam. Kỷ nguyên ấy đã đóng lại trong văn bản chính thức.
