Vụ cô gái chết đuối giữa “trái tim thủ đô”, tôi muốn nhìn vụ việc ở khía cạnh khác, thay vì chỉ kết luận về sự vô cảm: đó là vấn đề năng lực cộng đồng.
Ban đầu, nhiều lần tôi lướt qua, bởi không thể xem; nhưng cuối cùng quyết định xem hết để có cái nhìn bình bĩnh hơn trước một sự kiện đang gây chấn động tâm can.
1.
Tôi không nghĩ rằng người Việt đã thật sự vô cảm trước đồng bào mình, bằng chứng là, ví dụ rất gần thôi: trong bão lũ thiên tai mọi người vẫn cứu giúp nhau rất nhiệt tình, không tiếc tiền bạc, và cả sự an toàn. Vậy tại sao một cô gái lại có thể chết trước con mắt chứng kiến của hàng trăm người đang vây quanh trên bờ hồ? Tôi thử đưa ra dưới đây một số nhận định.
Thứ nhất, cộng đồng ấy không biết cách cứu. Nó bị tê liệt. Nghe bình luận của người quay clip trong suốt gần 20 phút, rõ ràng anh ta có sự lo lắng, có lúc hoảng hốt, có lúc trách móc (công an, bảo vệ), có lúc như cầu khẩn, nhưng anh ta không hề nói đến một giải pháp nào. Trong đầu anh ta không có tồn tại phương pháp cứu người đuối nước? Tôi nghĩ là hầu hết những người đang đứng trên bờ cũng ở trong tình trạng ấy: bất lực. Nếu việc này xảy ra ở một vùng nông thôn mà phần lớn đều quen với việc bơi lội, chắc sẽ không có kết cục đau lòng như thế.
Thứ hai, không thể cứu. Không có phương tiện, không có đội nhóm, không có hệ thống. Tất cả đều “tay trắng” và bất lực. Không hề thấy một tấm biển chỉ dẫn cứu nạn, không có số điện thoại nóng nào được treo ở đó, không một chiếc phao nào bên bờ, không một chiếc thuyền đang neo… Các nước văn minh không khuyến khích người chưa được huấn luyện nhảy xuống nước cứu người.
Thứ ba, không dám cứu. Kinh nghiệm đã cho người dân thấy rằng rất dễ phải vạ, “làm ơn mắc oán”, thậm chí thiệt thân. Cái cơ chế bảo vệ người cứu nạn chưa có/ chưa đầy đủ/ chưa rõ ràng, chưa đủ mạnh… Người ta sợ hành động, và xã hội trở nên lạnh lùng, không hẳn vì vô nhân tính, mà vì thiếu cơ chế bảo vệ và khuyến khích hành động nhân đạo.
2.
Tôi nhiều lần nêu quan điểm này: Con người trở nên tốt hay xấu chủ yếu do thiết chế xã hội xây nên.
Thứ nhất, chúng ta dạy và nhồi nhét cho học sinh nào là Toán, Văn, Sử, Địa, Sinh, Lý, Hóa… Học sinh giải bài tập rất nhanh, nhưng hoàn toàn không được dạy (thực chất) về cách sống trong cuộc sống thực tế. Chúng ta không dạy học sinh cách cứu người đuối nước thế nào, sơ cứu người bất tỉnh ra sao, hoặc làm gì khi thấy ai đó sắp tự tử.
Trong khi đó, ở các nước Bắc Âu, Nhật, Singapore việc dạy kỹ năng cứu người, ứng phó thảm hoạ, và hành động cộng đồng là phần bắt buộc của chương trình phổ thông. Các trường đều tổ chức “Ngày cộng đồng an toàn”, nơi học sinh học cách cứu hộ, cứu thương, dập lửa, gọi cứu hộ, điều phối đám đông. Và vì thế, qua đó, hình thành văn hoá phản xạ cộng đồng – ai cũng biết rằng trong hoạn nạn, “mình phải làm gì” chứ không phải “ai sẽ làm”. Ở Việt Nam, việc thiếu hẳn mảng giáo dục này khiến sự “vô cảm” không chỉ là cảm xúc, mà là một sự bất lực có tính hệ thống. Cay đắng thay, nay nhiều trường đã đưa môn kỹ năng sống vào những chủ yếu để bào tiền phụ huynh.
Thứ hai, trong tình huống này, họ đã mất đi cái tinh thần cộng đồng, chỉ còn là một đám đông. Cộng đồng là ý thức về sự liên đới: trước trước những vấn đề nghiêm trọng của các cá nhân khác, người ta luôn thấy mình “có liên quan” và cần phải hành động.
Con người người Việt Nam đang sống cạnh nhau nhưng dường như không sống cùng nhau: không quen, không tin, không dám can thiệp; sợ “liên lụy”, sợ “phiền phức”, sợ “bị đổ lỗi”; “mỗi người mặc định “sẽ có người khác lo”. Nguyên nhân sâu xa, là xã hội không còn văn hoá trách nhiệm chung, không có cảm giác “chúng ta”, vì thế cũng không có “phản xạ cộng đồng”. Xã hội đang thiếu phương tiện và cơ chế bảo vệ đủ mạnh để tình người biến thành hành động thực tiễn.
Thứ ba, nhìn vào cách thiết kế đô thị chúng ta không thấy tinh thần “con người là trên hết”: không có thiết bị cứu hộ đặt sẵn như phao nổi, dây cứu sinh, điện thoại khẩn cấp; không có biển chỉ dẫn rõ ràng hay sơ đồ chỉ vị trí cứu hộ; không có camera và hệ thống giám sát thông minh, phát hiện sớm tình huống nguy hiểm; không có quy trình báo động cộng đồng (app hoặc nút báo khẩn trong phạm vi khu vực); không có phao, không có lan can, không có chốt cứu hộ trực 24/24…
Tự cái hệ thống như thế nó đã “vô cảm” trước an toàn của người dân, thì dân không những bất lực mà sẽ còn mất dần đi ý thức về sự hiếu sinh vốn được trời ban cho.
Cho nên, thay vì kết tội cá nhân hay đám đông, tôi muốn nhấn mạnh rằng, xã hội Việt Nam chưa có một “hệ sinh thái” để lòng tốt trở thành hành động khả thi. Một xã hội “có cơ chế phản ứng” là xã hội mà ở đó lòng tốt được tổ chức lại thành hành vi tập thể; ở đó mỗi người được huấn luyện và bảo vệ khi hành động; ở đó hệ thống cho phép phản ứng nhanh, có trật tự, có hiệu quả.
3.
Trong lũ lụt nhiều người đang cứu nhau, bất chấp nguy hiểm, bởi ít ra trong tình huống quen thuộc này, họ biết phải làm gì (dù nhiều lúc làm rất ẩu, rất không hiệu quả), ví dụ như quyên góp tiền bạc, chở hàng cứu trợ tới vùng lũ, lặn lội chèo thuyền sơ tán dân… Những biểu hiện này cho ta thấy, cái “nghĩa đồng bào” ở người mình chưa chết, nó vẫn sống, âm ỉ và luôn chực chờ bùng lên.
Nhưng chừng đó chưa đủ, không đủ để thấy rằng lòng tốt đang lớn dần, đang thường trực và phát huy hiệu quả. Có muôn vàn tình huống mà ở đó mỗi người phải “nhảy số” ngay và ra tay hành động tức thì chứ không phải chỉ mỗi chuyện lũ lụt, nhưng thực tế cho thấy trong những hoàn cảnh ấy, người ta thường bất lực, lúng túng và thậm chí tê liệt.
Ở bầu thì tròn ở ống thì dài. Phải tổ chức lại xã hội để nuôi dưỡng và biến tình cảm thành hành động hữu ích. Đó chính là “tài nguyên” lớn nhất của 106 triệu dân, cái tài nguyên vô giá nhưng đang bị khai thác với nhiều sai lầm và có nguy cơ cạn kiệt…
Thái Hạo
I do not even know how I ended up here but I thought this post was great I dont know who you are but definitely youre going to a famous blogger if you arent already Cheers
Try games with low volatility to receive stable payouts. Despite the absence of the spinrise mobile application, the Spinrise Casino mobile [url=https://mascucut.com/es/el-camino-hacia-un-paisaje-llamativo/]https://mascucut.com/es/el-camino-hacia-un-paisaje-llamativo/[/url] website is characterized by maximum responsiveness and comfortable navigation.
Among the hotel’s many amenities, guests and you will find an extensive gaming area, access to popular, various restaurants, a nail care salon, a [url=https://feelgoodtravels.net/first-time-traveling-which-countries-to-visit-and-why/]https://feelgoodtravels.net/first-time-traveling-which-countries-to-visit-and-why/[/url] and many different shopping complexes.
ремонт принтеров hp сокольники [url=https://www.servis-hp-moskva.ru]https://servis-hp-moskva.ru/[/url]
make sure that the connection is stable, [url=https://boxma-vastgoed.nl/2025/10/14/experience-the-thrill-of-1xbet-online-casino-your-2/]https://boxma-vastgoed.nl/2025/10/14/experience-the-thrill-of-1xbet-online-casino-your-2/[/url] and try again. 1xbet’s clients may often have malfunctions when visiting to the system. ” to safely reset the password.