Liệu Trump thật sự sẽ trừng phạt Nga nghiêm khắc hơn, hay chỉ câu giờ để né tránh thực sự hành động?
I. Bối cảnh mới nhất: Nga leo thang, thế giới phản ứng
Ngày 7 tháng 9, một cuộc không kích lớn nhất từ đầu chiến tranh đến nay đã thiêu rụi một tòa nhà chính phủ tại Kyiv, Ukraine. Hành động này khiến hơn 20 người thiệt mạng và làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng quốc tế. Trong khi Liên minh châu Âu kêu gọi tăng cường trừng phạt, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng ông “sẽ bắt đầu phase two” của các lệnh trừng phạt đối với Nga, ám chỉ những biện pháp mạnh hơn nhắm vào xuất khẩu dầu và các quốc gia trung gian như Ấn Độ.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Liệu tuyên bố này là dấu hiệu của sự cứng rắn thực sự, hay tiếp tục là một chiến lược trì hoãn và lảng tránh?
II. Những bằng chứng ủng hộ một Trump “hành động nghiêm khắc”
-
Tuyên bố áp thuế 50% lên dầu Nga qua bên thứ ba
Một trong những bước đi cụ thể là việc chính quyền Trump đánh thuế 50% lên dầu của Nga nhập khẩu qua Ấn Độ, một động thái nhắm vào các đường vòng giúp Nga tránh lệnh trừng phạt trực tiếp. -
Đe dọa mở rộng trừng phạt ra toàn cầu
Trump và các quan chức an ninh kinh tế của ông đã lên tiếng yêu cầu EU và Nhật Bản tăng áp lực lên các ngân hàng và doanh nghiệp mua dầu Nga — ám chỉ một nỗ lực quốc tế hóa trừng phạt. -
Chiến lược “khoan – thắt” cổ điển
Một số người cho rằng Trump đang áp dụng chiến thuật đàm phán cứng rắn: nói mềm với Putin nhưng siết chặt từ phía thứ ba, buộc Moscow phải quay lại bàn đàm phán.
III. Những dấu hiệu cho thấy Trump đang “câu giờ”
-
Thiếu chi tiết trong lời hứa “phase two”
Dù tuyên bố trừng phạt mạnh hơn, Trump không đưa ra thời gian cụ thể, không công bố các bước hành động rõ ràng. Điều này gợi nhớ đến các “phase one” không bao giờ có phần kế tiếp trong các thương chiến trước đây. -
Lịch sử chính sách mập mờ và thân thiện với Putin
-
Trong nhiệm kỳ này, Trump đã cắt viện trợ quân sự cho Ukraine hồi tháng 3.2025
-
Giảm chia sẻ tình báo và ngừng các hoạt động mạng chống Nga.
-
Tổ chức cuộc gọi riêng với Putin (tháng 2.2025), không công bố nội dung.
Những hành động này khiến nhiều người nghi ngờ về mức độ nghiêm túc của ông trong việc chống lại Nga.
-
-
Mâu thuẫn lợi ích chính trị
Trump từng nhiều lần chỉ trích NATO và đề xuất để châu Âu “tự lo” việc bảo vệ Ukraine. Ông cũng nhấn mạnh rằng “một thỏa thuận nhanh chóng” với Putin là khả thi – phản ánh mong muốn đóng vai trò nhà đàm phán hơn là người trừng phạt.
IV. Phân tích: Một chiến lược hai mặt
Có thể thấy Trump đang đi trên một sợi dây chính trị mỏng manh:
-
Về đối ngoại, ông cần thể hiện sức mạnh với Nga để trấn an đồng minh và cử tri bảo thủ.
-
Nhưng về đối nội, ông không muốn sa lầy vào một cuộc chiến tranh kéo dài, nhất là trong bối cảnh tranh cử và dư luận Mỹ mệt mỏi với viện trợ quốc tế.
Vì vậy, chiến lược của Trump có thể được tóm gọn là: tuyên bố cứng rắn – hành động chọn lọc – trì hoãn leo thang toàn diện.
V. Kết luận: Nhiều lời hơn hành động
Dù có một vài bước đi cụ thể như áp thuế 50% lên dầu Nga qua Ấn Độ, nhìn chung, Trump vẫn chưa thực hiện một chiến lược toàn diện và có hệ thống để trừng phạt Nga một cách nghiêm khắc.
Thay vào đó, ông tiếp tục sử dụng mô hình quen thuộc: tuyên bố cứng rắn nhằm mục đích đàm phán, chứ không phải để gây áp lực bằng hành động.
Trong thời điểm Nga đang leo thang rõ rệt, nếu Hoa Kỳ không hành động cụ thể hơn, các tuyên bố “phase two” sẽ chỉ là lời hứa gió bay.
