Hoàng Việt
1. Tóm tắt lịch sử Crimea
-
1783: Nga hoàng Catherine Đại đế sáp nhập bán đảo Crimea từ tay Đế chế Ottoman. Từ đó đến năm 1954, Crimea được quản lý như một phần của Nga (thuộc Đế chế Nga rồi Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga – RSFSR).
-
1954: Nikita Khrushchev, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô, chuyển giao Crimea cho Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Ukraina (Ukrainian SSR) nhân dịp kỷ niệm 300 năm “tái hợp” giữa Nga và Ukraina. Việc chuyển giao này chỉ được thông qua bởi Đoàn Chủ tịch Xô viết Tối cao chứ không trải qua trưng cầu dân ý hay sửa đổi Hiến pháp Liên Xô một cách đầy đủ – điều mà phía Nga sau này cho là “bất hợp pháp”.
-
1991: Sau sự tan rã của Liên Xô, Ukraina tuyên bố độc lập (24/8/1991), bao gồm toàn bộ lãnh thổ khi còn là nước cộng hòa Xô viết – tức cả Crimea.
-
1994: Nga, Hoa Kỳ và Anh ký Bản Ghi nhớ Budapest, cam kết tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina để đổi lấy việc Ukraina từ bỏ kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới.
⚖️ 2. Luật pháp quốc tế nói gì?
A. Nguyên tắc bất khả xâm phạm biên giới
-
Điều 2.4 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc: Cấm mọi hành vi dùng vũ lực đe dọa hoặc xâm lược toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia khác.
-
Tuyên bố Helsinki (1975) của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE): Cũng tái khẳng định nguyên tắc tôn trọng biên giới.
-
Khi Liên Xô tan rã, Crimea trở thành lãnh thổ hợp pháp của Ukraina – được Nga công nhận chính thức qua nhiều hiệp định song phương, trong đó có Hiệp ước Hữu nghị Nga-Ukraina năm 1997.
B. Quyền dân tộc tự quyết
-
Đây là quyền được ghi nhận trong Hiến chương Liên Hợp Quốc và nhiều công ước quốc tế, nhưng không đồng nghĩa với quyền ly khai bằng vũ lực hoặc dưới sự chiếm đóng quân sự.
-
Việc tổ chức trưng cầu dân ý tại Crimea ngày 16/3/2014 diễn ra sau khi Nga đưa quân vào kiểm soát, không có sự giám sát độc lập. Liên Hợp Quốc, EU, Mỹ và đa số quốc gia đều không công nhận kết quả.
C. Nghị quyết của Liên Hợp Quốc
-
Nghị quyết 68/262 (2014) của Đại hội đồng LHQ tuyên bố cuộc trưng cầu dân ý tại Crimea là vô hiệu lực, khẳng định Crimea vẫn là một phần của Ukraina.
3. Lập luận của Nga vs Ukraina và phương Tây
| Lập luận của Nga | Phản bác từ Ukraina và phương Tây |
|---|---|
| Crimea “lịch sử là của Nga” (từ 1783) | Nhưng điều này bị bác bỏ sau năm 1991, khi các biên giới quốc tế được xác lập mới. |
| Khrushchev “tặng” Crimea cho Ukraina bất hợp pháp | Dù đúng/sai, thì sau 1991 Nga vẫn công nhận biên giới mới, nên không thể viện cớ lịch sử để sửa lại. |
| Dân Crimea chọn gia nhập Nga (2014) | Trưng cầu dân ý dưới súng đạn không có giá trị pháp lý quốc tế. Không có lựa chọn giữ nguyên hiện trạng, không có quốc tế giám sát. |
| Nga “bảo vệ người gốc Nga ở Crimea” | Quyền bảo vệ dân tộc thiểu số không thể dùng để biện minh cho chiếm đóng quân sự. |
4. Bài học lớn từ cuộc khủng hoảng Crimea
-
Luật pháp quốc tế đặt trên lịch sử “có chọn lọc”: Không thể sử dụng lịch sử xa xưa để làm lý do tái vẽ bản đồ địa chính trị hiện tại.
-
Chủ quyền quốc gia là bất khả xâm phạm: Sự tôn trọng biên giới được cộng đồng quốc tế thừa nhận là nền tảng hòa bình quốc tế.
-
Nếu để tiền lệ Crimea tiếp diễn – thì mọi cường quốc đều có thể xâm lược nước nhỏ hơn vì “lý do lịch sử” – điều từng châm ngòi cho Thế chiến II.
️ Kết luận:
Dù lịch sử Crimea có phức tạp, nhưng theo luật pháp quốc tế, Crimea là lãnh thổ của Ukraina, và việc Nga sáp nhập là vi phạm trắng trợn Hiến chương Liên Hiệp Quốc và các hiệp định quốc tế mà chính Nga đã ký. Mọi tranh luận nên dựa trên cơ sở pháp lý hiện hành, không phải cảm tính dân tộc chủ nghĩa hay lịch sử “chọn lọc”.
417007 525716It is hard to search out knowledgeable individuals on this subject, but you sound like you realize what you are speaking about! Thanks 302246
607708 429291Deference to internet site author , some excellent entropy. 580846