Jacob Bogage
Theo hồ sơ mà tờ The Washington Post và hai nguồn tin thân cận thu thập được, các quan chức chính quyền Trump đang cân nhắc việc loại bỏ các dịch vụ đa ngôn ngữ tại IRS, một động thái sẽ gây khó khăn đáng kể cho những người không nói tiếng Anh trong việc khai thuế.
Những nguồn tin này cho biết IRS đang đánh giá cách thức tuân thủ sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump, tuyên bố tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của Hoa Kỳ — một quyền lực mà một số học giả pháp lý cho rằng tổng thống không có. Cả hai người đều giấu tên vì sợ bị trả thù.
Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi đã ban hành hướng dẫn cho các cơ quan liên bang vào ngày 14 tháng 7 về cách thực hiện sắc lệnh đó. Hướng dẫn này yêu cầu các quan chức công bố kế hoạch trên toàn bộ bộ phận “nhằm loại bỏ dần các dịch vụ đa ngôn ngữ không cần thiết” và “xem xét chuyển hướng các khoản tiền này sang nghiên cứu và các chương trình giúp đẩy nhanh việc tiếp thu tiếng Anh, nâng cao trình độ tiếng Anh và khả năng đồng hóa.”
Bản ghi nhớ của Bondi cho biết: “Một ngôn ngữ chung gắn kết người Mỹ lại với nhau, vượt qua những khác biệt về xuất thân để tạo nên nền tảng chung cho diễn ngôn công cộng, hoạt động của chính phủ và đời sống dân sự, đồng thời vẫn dành không gian rộng rãi cho sự đa dạng ngôn ngữ sôi động vốn phát triển mạnh mẽ trong cả lĩnh vực tư nhân và cộng đồng”.
Theo luật pháp Hoa Kỳ, không yêu cầu một ngôn ngữ chính thức, mặc dù Trump đã ký một sắc lệnh vào ngày 1 tháng 3, tuyên bố rằng “vì lợi ích tốt nhất của nước Mỹ, Chính phủ Liên bang nên chỉ định một – và chỉ một – ngôn ngữ chính thức”.
Sắc lệnh của Trump nêu rõ: “Việc thiết lập tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức không chỉ đơn giản hóa giao tiếp mà còn củng cố các giá trị chung của quốc gia, đồng thời tạo ra một xã hội gắn kết và hiệu quả hơn”.
Đáp lại hướng dẫn của Bondi, các quan chức Bộ Tài chính đã viết trong email vào Chủ nhật rằng Sở Thuế vụ (IRS) sẽ cần đánh giá lại “Cam kết hỗ trợ người nộp thuế không nói tiếng Anh hiểu nghĩa vụ thuế của họ” của cơ quan này, một chính sách hiện yêu cầu IRS phải phục vụ “những người không thành thạo tiếng Anh”.
Cơ quan này cũng có thể cần xem xét lại — và quyết định có nên ngừng cung cấp — bản dịch cho hơn 100 biểu mẫu bằng tiếng Tây Ban Nha và các ngôn ngữ khác, dịch vụ dịch thuật miễn phí qua điện thoại và trực tiếp, trang web đa ngôn ngữ của IRS, các tài khoản mạng xã hội tiếng Tây Ban Nha và các chương trình cho phép người nộp thuế nhận biểu mẫu và thông báo bằng ngôn ngữ họ chọn hay không.
Đại diện Nhà Trắng và Bộ Tài chính đã không trả lời yêu cầu bình luận. Một đại diện của Bộ Tư pháp từ chối bình luận.
Không rõ các cơ quan liên bang khác sẽ thực hiện lệnh của Trump như thế nào. Bondi cho biết, trong hướng dẫn của mình, bà sẽ chấm dứt các dịch vụ dành cho người có trình độ tiếng Anh hạn chế của chính phủ liên bang, vốn quy định cách các cơ quan phục vụ những cá nhân không có tiếng Anh là ngôn ngữ mẹ đẻ hoặc gặp khó khăn trong việc hiểu tiếng Anh.
Chính sách dân quyền hiện tại của IRS nêu rõ cơ quan này “không dung thứ cho hành vi phân biệt đối xử của nhân viên đối với bất kỳ ai vì lý do tuổi tác, giới tính, màu da, khuyết tật, chủng tộc, tôn giáo và nguồn gốc quốc gia (bao gồm cả trình độ tiếng Anh hạn chế).”
Cơ quan thuế đã giải thể bộ phận dân quyền vào tháng 4. Riêng nỗi lo ngại của người nộp thuế nói tiếng Tây Ban Nha về sự hợp tác của IRS với các quan chức thực thi pháp luật nhập cư đã dẫn đến sự sụt giảm mạnh về mức độ tuân thủ thuế trong cộng đồng người nhập cư ở một số khu vực của đất nước.
“Ai đó thường gọi điện vì họ gặp vấn đề, và nếu họ không thể liên lạc được với người nói ngôn ngữ của họ, điều đó chỉ làm chậm trễ mọi việc”, Carlos Lopez, người điều hành một dịch vụ khai thuế đa ngôn ngữ tại Salinas, California, cho biết. “Những người gọi đến IRS đang tìm kiếm sự trợ giúp miễn phí, phần lớn là vì họ không đủ khả năng chi trả. Vậy thì phải làm sao? Họ không trả tiền.”
Theo hai người khác nắm rõ vấn đề này, những người này cũng chia sẻ với điều kiện giấu tên vì sợ bị trả thù nghề nghiệp, IRS đã gia hạn hợp đồng dịch vụ phiên dịch qua điện thoại vào tháng 3. Các quan chức của Cơ quan DOGE Hoa Kỳ, cơ quan cắt giảm chi phí của chính quyền Trump, đã yêu cầu cơ quan thuế xem xét lại tất cả các hợp đồng sắp hết hạn.
Các quan chức cấp cao của IRS và Bộ Tài chính đồng ý rằng việc có phiên dịch viên là cần thiết, theo nguồn tin, mặc dù hợp đồng chỉ được gia hạn trong vài tháng. Một trong những nguồn tin cho biết hợp đồng sẽ hết hạn trước cuối năm nay. Hiện chưa rõ liệu tân ủy viên IRS, Billy Long, có tiếp tục công việc này hay không.
“Tôi tin rằng việc duy trì các lựa chọn đa ngôn ngữ về cách người nộp thuế tương tác với IRS là điều cần thiết cho sứ mệnh này”, Danny Werfel, ủy viên IRS dưới thời chính quyền Biden, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn. “IRS có trách nhiệm giúp người dân và doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ thuế của họ. IRS càng thực hiện điều đó một cách toàn diện, bất kể họ sử dụng ngôn ngữ nào, thì lợi nhuận tài chính của chính phủ quốc gia chúng ta sẽ càng tốt hơn.”
Việc xây dựng năng lực đa ngôn ngữ của IRS là ưu tiên của ủy viên IRS nhiệm kỳ đầu của Trump, Charles Rettig.
Là con trai của một người nhập cư Đức và vợ của một người Việt Nam bản xứ, Rettig đã lãnh đạo cơ quan này cung cấp các mẫu đơn khai thuế bằng tiếng Tây Ban Nha bắt đầu từ năm 2021 và dịch 20 thông báo được ban hành nhiều nhất của IRS sang tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung giản thể và phồn thể, tiếng Hàn, tiếng Việt và tiếng Nga.
Năm đó, có gần 90 triệu lượt truy cập vào các trang web không phải tiếng Anh của IRS, theo báo cáo của cơ quan này.
