Đọc sách thấy có ông Tàu nào đó phê VN là “nô lệ chi bang”. Lại nghe có một ông Nhật, cũng trong sách đó, nói là làm gì có! Dân VN có tinh thần độc lập lắm chớ!
Cá nhân tôi thì thấy là ông Tàu nói đúng. Nhưng 99,99% dân VN thì tin rằng ông Nhật nói đúng.
Theo tôi dân VN, nhứt là giới trí thức, có tinh thần vọng ngoại kinh khủng.
Có một thời trí thức ngoài bắc tôn thờ các ông Các mác, ông Lê nin. Họ coi Liên xô, Trung quốc lớn hơn trời biển. “Đồng hồ Liên xô tốt hơn đồng hồ Thụy sĩ. Trăng Trung quốc tròn hơn trăng nước Mỹ”….
Còn mấy ông “quốc gia” thì tôn sùng nước Nhật, người Nhật, tư tưởng Nhật. “Hai cụ Phan”, cụ nào cũng theo Nhật. Khúc quanh lịch sử tháng Tám 1945 toàn bộ phe quốc gia, kể cả các tôn giáo có vũ trang, tất cả đều theo Nhật. Họ theo phe thua cuộc nên mất cả giang sơn.
Sau khi (đất nước được thống nhứt) và cộng sản quốc tế sụp đổ, trí thức VN (thống nhứt) đâm ra sính Nhật. Họ nói cái gì, làm cái gì cũng trưng bằng chứng rằng ông Nhật đã nói thế này, ông Nhật đã nói thế kia.
Có chắc rằng ông Nhật nói vậy là “trúng” không ? Giả sử là trúng đi. Thì cái trúng đó là trúng cho nước Nhật. Ông Nhật “nói thế này nói thế kia” đó là nói cho dân Nhật và nước Nhật.
Chắc gì nói vậy là trúng cho VN ?
Tôi thấy ít có người Việt nào biết chuyện vì đâu ông Nhật “giỏi” như vậy, có tư tưởng “cao siêu” đến như vậy.
Tiền bán thế kỷ 19 (thời Tự Đức) Nhật và VN “sàng sàng” một “giuộc” với nhau. Cả hai đều tiêm nhiễm triết lý Khổng giáo đến từ Trung hoa. Chỉ sau khi Trung hoa bị liệt cường phân xé, sĩ phu Nhật mới tỉnh ngộ, tự đặt câu hỏi mình phải theo ai và học cái gì, học với ai (để không bị phân xé như Trung hoa) ?
Nhật khá được như hôm nay là nhờ sĩ phu của họ biết dẹp cái “tự hào quá Nhật bản ơi”. Họ thành khẩn học hỏi Tây phương đủ thứ: triết học, toán học, luật học, y học v.v…
Nhờ có “học” mà nước Nhật mới thắng được đế quốc Thanh (1893, trận hải chiến Áp lục đưa tới hiệp định Simonoseki 1895) và đế quốc Nga (1905, trận hải chiến eo biển Đối mã).
Nhật đã học Tây phương cái tinh hoa, cái hữu dụng nhứt , từ khoa học kỹ thuật cho tới triết học và luật học.
Nhờ học triết Tây phương mà Nhật có được lối suy nghĩ (và lập luận) theo lối Tây phương. Xã hội Nhật thay đổi ngoạn mục. Cái hay của họ là từ bỏ cái nếp cũ văn minh Trung hoa. Họ không rập khuôn các tư tưởng mới của Tây phương. Họ hòa hợp hai nền văn minh lại để “sáng chế” ra một thứ văn minh riêng biệt của Nhật.
Nhật là quốc gia đầu tiên đã áp đặt hai đại cường Nga và Thanh phải khuất phục và phải ký hòa ước (bồi thường chiến tranh), đúng y chang “luật lệ quốc tế” theo kiểu Tây phương.
Tại sao phải học Nhật, trong khi các thứ mà Nhật thụ đắc, là họ học từ Tây phương ? (Bây giờ cũng đúng với TQ. Tại sao phải rập khuôn TQ trong khi TQ khá lên là nhờ khoa học và tư bản Tây phương ?)
Tôn sùng Nhật kiểu đó hóa ra vọng ngoại, kiểu đảng CSVN bây giờ vẫn “cuồng” với triết lý Mác Lê và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Học Nhật là học cái “phương cách” mà Nhật đã học từ Tây phương. Chớ không phải học Nhật là tôn sùng Nhật, cái thứ gì của Nhật cũng là chân lý. Cái đó là nô lệ chi căn.
(19-9-2022)
