Hoà Ái / RFA
Tai nạn hay án mạng?
Truyền thông trong nước, vào ngày 6/4, dẫn thông tin theo điều tra ban đầu của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Nhà Bè xác nhận Tiến sĩ -Luật sư Bùi Quang Tín, thành viên Đoàn Luật sư TP.HCM, Giảng viên Đại học Ngân hàng TP.HCM, đã rơi từ tầng 14 chung cư New Saigon, huyện Nhà Bè vào ngày 5/4 và tử vong.
Vị trí ông Tín bị thiệt mạng được nói nằm phương thẳng đứng với các lan can của các căn hộ khu D2. Lan can của các căn hộ này có độ cao 1,2 m. Và, đây là lần đầu tiên xảy ra vụ việc như vậy tại chung cư New Saigon.
Tiến sĩ-Luật sư Bùi Quang Tín bị ngã lầu tử vong ngay sau buổi gặp gỡ và dùng cơm, uống bia rượu cùng với nhóm 8 cán bộ chủ chốt của Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, tại căn chung cư của ông Trần Việt Dũng, Viện trưởng Viện Đào tạo Quốc tế của trường.
Đài RFA ghi nhận dư luận đặc biệt quan tâm đến vụ việc tử vong của Luật sư Bùi Quang Tín. Qua các trang fanpage của báo mạng chính thống, nhiều độc giả bày tỏ sự phẫn nộ đối với nhóm cán bộ Đại học Ngân hàng TP.HCM tụ tập ăn nhậu, bất chấp yêu cầu cách ly nghiêm ngặt của Thủ tướng Chính phủ trong đại dịch COVID-19. Đồng thời, không ít người đưa ra sự hoài nghi rằng Luật sư Bùi Quang Tín bị ngã lầu tử vong là do một sự cố ý sắp xếp nào đó, dựa vào tường trình với cơ quan công an của bà Nguyễn Thanh Bích, vợ của Luật sư Bùi Quang Tín, khẳng định rằng cái chết của chồng bà là một vụ án mạng có nhiều uẩn khúc.
Những nhận định của anh em báo chí trong nước, tuy họ không công khai nhưng có chia sẻ với tôi, nói rằng đây là tạo dựng hiện trường và là một vụ cố tình sát hại để thủ tiêu. Bởi vì ông Bùi Quang Tín có liên quan đến vấn đề bổ nhiệm nhân sự từ Vụ tổ chức cán bộ của Ngân hàng Nhà nước, do Đại học Ngân hàng TP.HCM trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, không phải trực thuộc Bộ Giáo dục và thứ hai nữa là liên quan tới thâm hụt tài chính của trong trường do chi tiêu vô tội vạ. Ông Tín là người biết rất nhiều chuyện trong trường Đại học Ngân hàng TP.HCM và ông cũng làm mất lòng nhiều người vì ông thẳng tính quá. Nói chung có sự mâu thuẫn rất nhiều-Ông Thái văn Đường
Ông Thái Văn Đường, một người từng làm việc nhiều năm trong cơ quan nhà nước, theo dõi sát sao vụ việc này và lên tiếng với RFA vào tối ngày 7/4:
“Buổi trưa hôm nay, ngày 7/4 theo giờ Hà Nội, Báo Tuổi Trẻ có đăng một bài tường thuật tường tận từ phía ông Trung, là Phó hiệu trưởng của Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, coi như nói lại toàn bộ câu chuyện từ lúc bắt đầu tụ tập ăn uống cho đến nhậu nhẹt và cuối cùng dẫn dắt đến ở ngoài hiện trường có một cái ghế gỗ 4 chân đã bị gãy mất 1 chân và đưa ra nhiều nghi vấn ông Bùi Quang Tín nhảy lầu tự tử.”
Theo thông tin báo chí đăng tải, ông Thái Văn Đường biết được là như thế. Tuy nhiên, thông tin mà chính ông nghe được trực tiếp từ giới phóng viên thì hoàn toàn khác. Ông Thái Văn Đường thuật lại với RFA:
“Những nhận định của anh em báo chí trong nước, tuy họ không công khai nhưng có chia sẻ với tôi, nói rằng đây là tạo dựng hiện trường và là một vụ cố tình sát hại để thủ tiêu. Bởi vì ông Bùi Quang Tín có liên quan đến vấn đề bổ nhiệm nhân sự từ Vụ tổ chức cán bộ của Ngân hàng Nhà nước, do Đại học Ngân hàng TP.HCM trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, không phải trực thuộc Bộ Giáo dục và thứ hai nữa là liên quan tới thâm hụt tài chính của trong trường do chi tiêu vô tội vạ. Ông Tín là người biết rất nhiều chuyện trong trường Đại học Ngân hàng TP.HCM và ông cũng làm mất lòng nhiều người vì ông thẳng tính quá. Nói chung có sự mâu thuẫn rất nhiều. Tôi nghe được những thông tin như vậy.”
Bản thân ông Thái Văn Đường và nhiều cư dân mạng tại Việt Nam cùng nhắc lại trường hợp tử vong tương tự của Thứ trưởng Bộ Giáo dục-Đào tạo, Tiến sĩ Lê Hải An bị ngã từ lầu 8 xuống đất tại số 35, đường Đại Cồ Việt, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội hồi trung tuần tháng 10 năm ngoái.
Ngay sau khi Tiến sĩ Lê Hải An ngã lầu tử vong vào sáng ngày 17/10/2019, Bộ Giáo dục-Đào tạo được nói là đã vội vã công bố thông báo rằng đó là một vụ tai nạn mặc dù không có nhân chứng lẫn vật chứng.
Giáo sư Nguyễn Khắc Mai, nguyên Trưởng Ban Dân vận Trung ương vào tối hôm 7/4 nêu lên nhận định của ông liên quan hai trường hợp tử vong, mà ông cho rằng đó là những vụ cố ý sát hại:
“Bây giờ nỗi đau lớn nhất của dân tộc là cái phương thức mafia đã ngự trị trong chính trị, trong chính quyền và trong xã hội. Ví dụ như vụ xử nhau ở Yên Bái chẳng hạn, đó là một vụ án chính trị. Vụ Lê Hải An đúng là vấn đề phức tạp hơn, có liên quan đến đấu đá nội bộ, kèn cựa lẫn nhau nhưng cũng có yếu tố chính trị là ngăn cản đối thủ có khả năng thăng tiến và có sự tín nhiệm xã hội. Còn trường hợp Luật sư Bùi Quang Tín vừa mới đây thì đang có vấn đề đặt ra về cái chết hết sức bất minh. Tại sao trong tình hình dịch bệnh hiện nay mà kéo nhau đi ăn nhậu đến 9,10 người như thế, lại toàn là hiệu trưởng, hiệu phó, giáo sư, tiến sĩ? Ngay việc ấy là một dấu hỏi về văn hóa rồi, thế còn chưa kể vì sao anh Tín bị ném từ trên lầu 14 xuống?”
Tử vong do thao túng quyền lực?
Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện xã hội học Việt Nam, thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Võ Văn Kiệt chia sẻ với RFA rằng ông không tin hai trường hợp tử vong của Tiến sĩ Lê Hải An và Luật sư Bùi Quang Tín là do tai nạn. Giáo sư Tương Lai ghi nhận cả hai vị này là hai nhà khoa học có bản lĩnh và có kiến thức, và theo suy của luận Giáo sư Tương Lai thì:
“Trong một thể chế tuyển lựa nhân tài mà chỉ cần thuộc một nhóm phe phái nào đó đang được chính ông Tổng Bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng bảo kê để thực hiện một quy trình tuyển chọn nhân sự thì những người chân chính, có bản lĩnh, có tri thức khoa học và nắm vững chuyên môn trong ngành của mình sẽ là cản trở quá trình sắp xếp ‘ghế’ cho những người đặt ý thức hệ ‘còn Đảng-còn mình’ lên trước. Tức là, dù có dốt nát, dù có bất tài như một số nhân vật mà tôi không kể tên ra đây vì không tiện có chỗ đâu để mà cơ cấu vào trong đội ngũ.”
Trong khi đó, Giáo sư Nguyễn Khắc Mai nhấn mạnh rằng vụ việc Tiến sĩ Lê Hải An và Luật sư Bùi Quang Tín tử vong do ngã lầu cần phải được Nhà nước, Chính phủ và Bộ Công an Việt Nam điều tra tận tường để làm sáng tỏ vấn đề liên quan đến an ninh và an toàn của xã hội.
Luật sư Ngô Ngọc Trai, vào ngày 7/4, đăng tải trên trang Facebook cá nhân quan điểm của ông rằng đối với vụ chết người như vụ Luật sư Bùi Quang Tín và có khả năng bị sát hại thì phải khởi động ngay quy trình hình sự, xác định nhanh bối cảnh không gian hiện trường, tạm giữ người liên quan để thẩm vấn. Luật sư Ngô Ngọc Trai nhấn mạnh rằng “Cần tạm giữ hình sự ngay ít nhất là 2 người đàn ông ngồi đến cuối cùng với ông Tín trong đó có chủ nhà. Không tạm giữ người để cho người ta ở ngoài thông cung với nhau hoặc bình tâm lại tìm lời lẽ bao biện và tìm cách xóa dấu vết hay sao”.
Bây giờ với hai cái chết của hai nhân vật này, thì tôi càng hiểu ra được một chuyện là nếu như trong đội ngũ của Đảng, tôi muốn nói cả Ủy viên Bộ Chính trị, cả Ủy viên Trung ương, những cán bộ cao cấp của Đảng vẫn còn những người hiểu ra được nếu vẫn duy trì một chế độ chuyên chính mà như Học giả Nguyễn Khắc Viện từng nói rằng ‘chuyên chính vô sản không đáng sợ bằng chuyên chính vô học’ để cho những người chỉ biết vâng-dạ theo ý tưởng của tổng chủ thì sẽ được cơ cấu vào trong đại hội-Giáo sư Tương Lai
Giáo sư Tương Lai nhắc lại vụ việc Tiến sĩ Lê Hải An tử vong mà ông cho là “bị chìm xuồng” và vụ việc Luật sư Bùi Quang Tín thiệt mạng sẽ được điều tra đến nơi đến chốn hay không thì ở Việt Nam những tình huống cán bộ quan chức bị chết do tai nạn, như bị ngã lầu sẽ có thể tiếp tục xảy ra, ngay cả đối với các lãnh đạo cấp cao ở thượng tầng. Giáo sư Tương Lai lý giải:
“Trong một thể chế toàn trị phản dân chủ, đưa lợi ích của phe nhóm; hay nói một cách khác là lợi ích của những người mà ông Nguyễn Phú Trọng đang thao túng. Điều này tôi đã lên án từ rất lâu, từ khi tôi tuyên bố là dứt bỏ mọi liên hệ với cái Đảng do ông Nguyễn Phú Trọng thao túng.
Bây giờ với hai cái chết của hai nhân vật này, thì tôi càng hiểu ra được một chuyện là nếu như trong đội ngũ của Đảng, tôi muốn nói cả Ủy viên Bộ Chính trị, cả Ủy viên Trung ương, những cán bộ cao cấp của Đảng vẫn còn những người hiểu ra được nếu vẫn duy trì một chế độ chuyên chính mà như Học giả Nguyễn Khắc Viện từng nói rằng ‘chuyên chính vô sản không đáng sợ bằng chuyên chính vô học’ để cho những người chỉ biết vâng-dạ theo ý tưởng của tổng chủ thì sẽ được cơ cấu vào trong đại hội.”
Giáo sư Nguyễn Khắc Mai cũng xác quyết rằng những cái chết tương tự hai vụ việc ngã lầu tử vong của Tiến sĩ Lê Hải An và Luật sư Bùi Quang Tín sẽ tiếp diễn, nếu như những kẻ thủ ác trong các nhóm lợi ích quyền lực không bị đưa ra ánh sáng trừng trị.