Việt Nam là bên chủ động đề nghị nâng cấp “đối tác chiến lược toàn diện” với Mỹ. Ý kiến này tôi đã nói trong một tút hồi tháng tám. Hôm nay tôi khẳng định lại ý kiến này.
Bởi vì Việt Nam rập khuôn mô hình phát triển của Trung Quốc. Ta có thể nói Việt Nam và Trung Quốc đắp chung chăn, ngủ chung giường. Vì thế Việt Nam “ngủ trong chăn mới biết chăn có rận”.
Việt Nam áp dụng tư tưởng Tập Cận Bình, ít ra từ năm 2013 đến nay. Cốt lõi tư tưởng của Tập là gì ? Đó là sửa chữa những sai lầm đồng thời hoàn chỉnh lại chủ nghĩa Mác Lenin. Tập đã lấy kinh nghiệm từ sự sụp đổ của LX và hệ thống XHCN Châu Âu rồi đề ra một phương cách “quản lý nhà nước”. Áp dụng tư tưởng này Trung Quốc phát triển từ 6 đến 8% mỗi năm. “Sáng kiến” Vành đai con đường của Tập cũng đã chinh phục 80% các quốc gia trên địa cầu. Dự án “Made In China”, sản phẩm Trung Quốc với chất lượng cao, cũng đã thành công trong chừng mực.
Vấn đề là sau ba năm phong tỏa do Covid, nền kinh tế Trung Quốc đang trên đà sụp đổ và quyền lực của Tập bị thách thức.
Việt Nam “trong chăn nên biết chăn có rận”. Việt Nam thấy nguy cơ về mô hình phát triển kiểu Trung Quốc có thể sẽ phá sản và sớm sụp đổ.
Ta thấy kinh tế Việt Nam hiện đang có nhiều “bịnh tật” giống y chang như bên Trung Quốc (như khủng hoảng địa ốc, tiêu thụ nội địa suy giảm, thất nghiệp gia tăng, chỉ số xuất nhập khẩu đi xuống…)
Trung Quốc “sụp” thì không có gì ngăn cản Việt Nam cũng sẽ sụp theo.
Vì vậy Việt Nam “quay xe”, ra dấu muốn làm thân với Mỹ.
Còn về lý do vì sao tăng hai cấp ? Vụ này tôi cũng có nói rồi. Nếu chỉ tăng một cấp, lên “đối tác chiến lược”, hóa ra Trung Quốc bỉ mặt bà phó TT Kamala Harris. Bà Phó hai năm trước đã thẳng thắn đề nghị Việt Nam nâng cấp quan hệ (thành đối tác chiến lược) nhưng Việt Nam không đồng ý.
Tăng một lần hai cấp, ngoại lệ của mọi ngoại lệ, nhưng Việt Nam (thực ra là ông Trọng) đã đi một nước cờ rất “siêu”. Không có vụ “thà mất lòng anh đặng bụng chồng” mà đẹp mặt cả đôi đàng. Việt Nam ngả qua Mỹ có thể giúp Trung Quốc giải quyết nạn khan hiếm sản phẩm bán dẫn (do Mỹ cấm) đồng thời cũng sẽ giúp hàng hóa Trung Quốc “quá cảnh” Việt Nam, đóng dấu “ma de in Diệt nôm” trước khi qua Mỹ.
Trong khi bà Harris nếu thay thế TT Biden làm chủ Nhà Trắng thì bà không có lý do “thù vặt” Việt Nam.