THANH NIÊN
Sáng 18.5, tại TP.HCM, Tổ ĐBQH Đơn vị 4, gồm: Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí; Huỳnh Thành Đạt (Giám đốc Đại học quốc gia TP.HCM); Phạm Phú Quốc (Tổng giám đốc Công ty phát triển Tân Thuận) đã có buổi tiếp xúc cử tri Q.5, Q.10, Q.11. Tại buổi tiếp xúc, nhiều cử tri đề nghị các ĐBQH phải có ý kiến và Quốc hội phải giám sát việc xét xử giám đốc thẩm cũng như quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán – HĐTP TAND tối cao trong vụ án “giết người”, “cướp tài sản” đối với tử tù Hồ Duy Hải (35 tuổi, ngụ tại Long An).
ẢNH: ĐỘC LẬP
Đề nghị Quốc hội giám sát vụ án Hồ Duy Hải
Cử tri Nguyễn Lâm Sanh (Q.5) phát biểu: “Tôi không bàn về vụ án, tôi chỉ có ý kiến về khía cạnh pháp lý. Nếu Viện KSND tối cao khẳng định kháng nghị là phù hợp, là đúng pháp luật, mà 17 vị thẩm phán (HĐTP TAND tối cao –PV) nhận định kháng nghị là sai pháp luật thì Quốc hội phải giám sát, lên tiếng để cho dân chúng được biết kháng nghị của Viện KSND tối cao đúng, hay phán quyết của HĐTP TAND tối cao đúng”.
Cử tri Đặng Văn Rành (Q.11) cũng nhắc lại phát biểu của ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng đối với vụ án Hồ Duy Hải. Cử tri này nhắc lại việc ông Lưu Bình Nhưỡng dẫn điều luật về thẩm quyền của HĐTP trong quyết định giám đốc thẩm. Trong đó, luật quy định HĐTP có 6 quyền năng, nhưng trong đó không có quyền nói kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao là đúng hay sai.
Từ đó, cử tri này đề nghị Quốc hội giám sát lại quyết định giám đốc thẩm của HĐTP TAND tối cao.
Tương tự, cử tri Mai Thanh Hà cho rằng có nhiều sai sót của CQĐT khi tiến hành điều tra vụ án, nhưng vẫn được đánh giá là “không thay đổi bản chất vụ án” thì điều này có thể tạo tiền lệ mà theo cử tri Hà là “vô cùng nguy hiểm”.
Cử tri Nguyễn Trí Trung (Q.10) cũng nêu, theo luật “việc kháng nghị theo hướng có lợi cho người bị kết án có thể được tiến hành bất cứ lúc nào, cả trong trường hợp người bị kết án đã chết”, vậy tại sao HĐTP TAND tối cao có thể đánh giá kháng nghị của Viện kiểm sát trong vụ Hồ Duy Hải là không đúng pháp luật?
“Chưa có chứng cứ trực tiếp khẳng định có việc giết người hay không”
Trả lời các ý kiến về vụ án Hồ Duy Hải mà các cử tri quan tâm, ông Lê Minh Trí cho biết, về thẩm quyền, Viện trưởng trong quá trình xem xét sự việc, thấy nhiều chứng cứ trong vụ án còn mâu thuẫn, chưa được xác minh làm rõ, và căn cứ bộ luật tố tụng hình sự, khi có những dấu hiệu như thế là căn cứ để viện kiểm sát kháng nghị xem xét lại vụ án.
“Viện kiểm sát kháng nghị không nói Hồ Duy Hải có tội hay không tội, nhưng thấy vụ án có nhiều sai sót về thủ tục tố tụng và chứng cứ chứng minh chưa chặt chẽ, còn mâu thuẫn, mâu thuẫn giữa hiện trường, lời khai… nên yêu cầu kháng nghị hủy các bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại nhằm khẳng định có tội hay không một cách thận trọng, khách quan, và đảm bảo bảo vệ được tính mạng con người khi chưa có một chứng cứ trực tiếp khẳng định có việc giết người hay không?”, ông Lê Minh Trí nêu.
Về mặt trách nhiệm và thẩm quyền, ông Lê Minh Trí khẳng định viện kiểm sát chắc chắn kháng nghị có căn cứ, đúng thẩm quyền và đúng pháp luật.
“Đến nay, Viện trưởng đã ký văn bản báo cáo cấp thẩm quyền để xem xét và xử lý nên sẽ không có ý kiến gì hơn. Chỉ khẳng định Viện trưởng kháng nghị là thực thi trách nhiệm với nhân dân, thực thi pháp luật và hiến pháp. Viện trưởng tin rằng đang làm đúng với trách nhiệm của mình”, ông Lê Minh Trí nhấn mạnh.
Vụ án Hồ Duy Hải và án mạng Bưu điện Cầu Voi
Tối 13.1.2008, hai nữ nhân viên của Bưu điện Cầu Voi (ấp 5, xã Nhị Thành, H.Thủ Thừa, tỉnh Long An) bị sát hại dã man ngay tại nơi làm việc. Đến ngày 21.3.2008, CQĐT Công an tỉnh Long An khởi tố, bắt tạm giam Hồ Duy Hải.
Ngày 1.12.2008, TAND tỉnh Long An tuyên án tử hình đối với Hồ Duy Hải về 2 tội giết người và cướp tài sản. Ngày 28.4.2009, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM bác kháng cáo, y án tử hình đối với Hồ Duy Hải.
Sau bản án tử hình, Hồ Duy Hải làm đơn gửi Chủ tịch nước xin ân giảm hình phạt tử hình. Tuy nhiên, ngày 24.5.2011, Chánh án TAND tối cao có quyết định không kháng nghị giám đốc thẩm. Sau đó, ngày 24.10.2011, Viện trưởng Viện KSND tối cao cũng có quyết định không kháng nghị giám đốc thẩm. Ngày 17.5.2012, Chủ tịch nước có quyết định bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình của Hồ Duy Hải.
Bất ngờ, ngày 4.12.2014, Văn phòng Chủ tịch nước có văn bản yêu cầu tạm dừng thi hành án để xem xét rõ trường hợp Hồ Duy Hải có bị kết án oan, sai hay không. Cùng ngày 4.12.2014, Hội đồng thi hành án tử hình Long An ra quyết định hoãn thi hành án đối với Hồ Duy Hải. Ngày 22.11.2019, Viện trưởng Viện KSND tối cao ký ban hành quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị HĐTP TAND tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy toàn bộ bản án sơ thẩm và phúc thẩm đã tuyên bị án Hồ Duy Hải tử hình, để điều tra lại.
