– Cù Tuấn biên dịch bản tin Washington Post.
By John Hudson and Isabelle Khurshudyan
July 20, 2023 at 7:07 a.m. EDT
KYIV, Ukraine – Ukraine đã bắt đầu bắn đạn chùm do Mỹ cung cấp vào quân Nga ở đông nam Ukraine trong nỗ lực phá vỡ các vị trí kiên cố của Nga đã làm chậm cuộc tấn công mùa hè của Ukraine, theo các quan chức Ukraine hiểu rõ về vấn đề này.
Việc sử dụng vũ khí gây tranh cãi do Mỹ sản xuất này, vốn chưa được báo cáo trước đây, diễn ra sau “quyết định khó khăn” của Tổng thống Biden khi ra lệnh chuyển giao loại vũ khí vốn bị cấm rộng rãi vào tuần trước, một động thái mà các nhóm nhân quyền, đồng minh châu Âu và một số đảng viên Đảng Dân chủ Mỹ chỉ trích trước nguy cơ gây thương vong dân sự.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, đề cập đến đạn chùm hôm Chủ nhật, đã đe dọa sẽ trả đũa Ukraine “nếu chúng được sử dụng để chống lại chúng tôi”, mặc dù Nga cũng đã sử dụng bom, đạn chùm ở các khu vực đông dân cư của Ukraine ít nhất 24 lần kể từ khi Matxcơva bắt đầu cuộc xâm lược vào ngày 24 tháng 2 năm 2022, theo Liên Hợp Quốc.
Bị đặt ngoài vòng pháp luật ở hơn 120 quốc gia, bom/đạn chùm là loại bom/đạn phát nổ trên không trung vào một mục tiêu, giải phóng hàng chục đến hàng trăm quả bom/đạn nhỏ hơn trên một khu vực có thể rộng bằng vài sân bóng đá. Trẻ em đặc biệt dễ bị tổn thương, vì bom/đạn nhỏ có thể không phát nổ cho đến khi chúng được nhặt lên, có khả năng là nhiều năm sau khi cuộc chiến kết thúc.
Nhưng các quan chức Ukraine từ lâu đã yêu cầu các loại đạn này. Họ nói việc này sẽ bù đắp cho những bất lợi đáng kể của Ukraine về pháo binh, vũ khí và quân số.
Đầu tuần này, Đại tá Oleksandr Bakulin, chỉ huy Lữ đoàn 57, nói với BBC News rằng bom chùm là cần thiết để “gây thiệt hại tối đa cho bộ binh địch”, mặc dù ông thừa nhận chúng sẽ không “giải quyết mọi vấn đề của chúng tôi trên chiến trường”.
Ngoài các vị trí tiền tuyến ở đông nam Ukraine, bom/đạn chùm cũng dự kiến sẽ được sử dụng gần thành phố Bakhmut do Nga kiểm soát, nơi diễn ra trận chiến dài nhất và đẫm máu nhất trong cuộc chiến.
Các thành trì của Nga ở phía đông và phía nam đã được cài mìn chống tăng, mìn sát thương và dây điện dày đặc ở những khu vực cách chiến tuyến từ 3 đến 10 dặm. Lực lượng phòng thủ đã thành công trong việc ngăn chặn cuộc phản công của Ukraine, bắt đầu từ khoảng một tháng trước.
Một quan chức Ukraine nói với The Washington Post rằng các loại đạn chùm đã được bắn vào các vị trí phòng thủ của Nga để làm sụp các chiến hào, vốn đã làm chậm bước tiến của quân Ukraine đang tìm cách chiếm lại lãnh thổ. Quan chức này, giống như những người khác, đã phát biểu với điều kiện giấu tên để thảo luận về các hoạt động quân sự nhạy cảm.
Động thái gửi loại đạn này của Biden diễn ra sau nhiều tháng tranh luận trong chính quyền Mỹ. Quyết định của Tổng thống Mỹ, bỏ qua luật pháp Hoa Kỳ cấm sản xuất, sử dụng hoặc chuyển giao bom, đạn chùm với “tỷ lệ dud” hơn 1 phần trăm. Tỷ lệ dud đề cập đến tỷ lệ đạn dược vẫn chưa phát nổ.
Biden đã lách luật theo một điều khoản hiếm hoi của Đạo luật Hỗ trợ Nước ngoài, cho phép Tổng thống Mỹ cung cấp viện trợ, bất kể các hạn chế xuất khẩu vũ khí, miễn là ông xác định rằng làm như vậy là vì lợi ích an ninh quốc gia sống còn của nước Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã bảo vệ quyết định này vào tuần trước, nói rằng bom chùm cung cấp “khả năng bắc cầu” để duy trì áp lực lên quân Nga cho đến khi việc sản xuất vũ khí của phương Tây được tăng cường, và Kyiv sẽ không còn cần vũ khí nguy hiểm nữa. Austin cho biết Ukraine đã cam kết “bằng văn bản” không sử dụng vũ khí chống lại các trung tâm dân cư và sẽ nỗ lực làm sạch các khu vực vũ khí này được sử dụng.
“Họ sẽ ghi lại những nơi họ sử dụng các vũ khí này, và họ sẽ ưu tiên các nỗ lực rà phá bom mìn và chúng tôi sẽ giúp họ làm điều đó ở những nơi họ đã sử dụng chúng,” Austin nói.
Mặc dù Nga đã sử dụng bom chùm rộng rãi hơn nhiều, Ukraine cũng bị cáo buộc đã triển khai vũ khí này trong cuộc chiến, lấy từ kho dự trữ từ thời Liên Xô hoặc đạn thu được từ các quốc gia khác. Một báo cáo của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền được công bố vào đầu tháng này cho biết việc Ukraine sử dụng bom chùm “đã gây ra nhiều cái chết và thương tích nghiêm trọng cho dân thường” trong các cuộc tấn công ở thành phố Izyum và các địa điểm khác vào năm 2022. Ukraine đã phủ nhận việc sử dụng các loại vũ khí này.
Hầu hết các đồng minh NATO của Washington đã ký Công ước về bom/đạn chùm, một hiệp ước cấm sử dụng và sản xuất chúng, nhưng Mỹ, Nga và Ukraine chưa bao giờ ký hiệp ước này.
Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan đã bác bỏ ý kiến cho rằng việc gửi loại bom/đạn này đã khiến thẩm quyền đạo đức của Mỹ bị nghi ngờ.
“Quyền đạo đức của chúng tôi và thẩm quyền đạo đức của Ukraine trong cuộc xung đột này xuất phát từ thực tế là chúng tôi đang hỗ trợ một quốc gia đang bị một nước láng giềng tấn công tàn bạo, ác độc bằng mưa tên lửa và mưa bom xuống các thành phố của họ, giết hại dân thường, phá hủy trường học, nhà thờ, bệnh viện của họ,” Sullivan nói. “Và ý tưởng cung cấp vũ khí cho Ukraine để họ có thể bảo vệ quê hương, bảo vệ thường dân của họ, là một thách thức đối với thẩm quyền đạo đức của chúng tôi theo một nghĩa nào đó ư? Tôi thấy nghi ngờ ý này.”
Ảnh: Binh sĩ Ukraine đứng trước đống vỏ đạn của Nga do Ukraine thu thập được, trong đó cũng có một số bom/đạn chùm.
Nguồn : https://www.washingtonpost.com/world/2023/07/20/cluster-munitions-ukraine-war-russia/
