TÍNH PHÁP LÝ CỦA VĂN BẢN “CHUYỂN ĐƠN” CỦA BAN TIẾP CÔNG DÂN TRUNG ƯƠNG.

#VRLH – Các Công dân Vườn Rau Lộc Hưng đang thấy mình bị xúc phạm và mất niềm tin khi chỉ là bước đầu tiên hợp pháp- yêu cầu đối thoại- với nhà cầm quyền cũng không được đáp ứng. Tự nhận là Trung tâm hòa giải xung đột… thế giới, nhưng lại không dám “hòa giải xung đột” với các CÔNG DÂN VƯỜN RAU LỘC HƯNG ngay trong chính nước mình.

Ngày 18/2/2019, Ban tiếp công dân trung ương (“BTCD TƯ)- Thanh tra Chính phủ- có văn bản gọi là “chuyển đơn…” của Bà con Vườn Rau Lộc Hưng gửi chủ tịch UBND TP.HCM. Thường văn bản này chỉ lập lại nội dung đơn của người khiếu nại và đề nghị “lãnh đạo” xem xét.

Văn bản “chuyển đơn” của BTCD TU có giá trị pháp lý như thế nào với các lãnh đạo địa phương?

Trước tiên, theo Nghị định số 50/2018/NĐ-CP ngày 09 tháng 4 năm 2018 của Chính phủ Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ riêng về nội dung “tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo”, qui định chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra chính phủ là: a) Tổ chức việc tiếp công dân; tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật; b) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh; c) Xác minh nội dung tố cáo, kết luận nội dung xác minh, kiến nghị biện pháp xử lý tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ tướng Chính phủ khi được giao; d) Xem xét, kết luận việc giải quyết tố cáo mà Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trường hợp kết luận việc giải quyết tố cáo có vi phạm pháp luật thì kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết lại; đ) Giúp Thủ tướng Chính phủ theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật. Còn Ban tiếp công dân trung ương- được thành lập ngày 15/7/2014- trên cơ sở kế thừa các hoạt động của Vụ Tiếp dân và Xử lý đơn thư của Thanh tra Chính phủ. Nhiệm vụ của Ban là tổ chức tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn thư khiếu nại, kiến nghị, phản ánh của công dân, nhất là những đơn thư, khiếu nại tố cáo phức tạp, tồn đọng, kéo dài để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Ban Tiếp công dân Trung ương có trách nhiệm hướng dẫn công dân thực hiện việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị đúng trình tự, thủ tục, đúng qui định pháp luật. Tại buổi công bố quyết định thành lập BTCD TƯ, ông Nguyễn Xuân Phúc- lúc đó là Phó Thủ tướng- có chỉ đạo: “Để tổ chức thi hành Luật Tiếp công dân và Ban Tiếp công dân TW hoạt động có hiệu quả, yêu cầu Thanh tra Chính phủ tập trung thực hiện các nhiệm vụ: Ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật tiếp công dân và Nghị định 64/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Tiếp công dân; xây dựng Quy chế phối hợp tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân TW; bố trí cán bộ, bảo đảm cơ sở vật chất, kinh phí phục vụ cho công tác tiếp công dân, quy định nội quy tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân TW; thực hiện tiếp dân định kỳ và đột xuất của Tổng Thanh tra Chính phủ; TTCP phải phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương trong việc tiếp công dân đến KN, TC, kiến nghị phản ánh tại Trụ sở Tiếp công dân TW, nhất là trong thời gian diễn ra các kỳ họp Quốc hội và các sự kiện chính trị quan trọng khác”. Còn Luật Khiếu nại qui định trách nhiệm của Tổng thanh tra chính phủ là: “1. Giúp Thủ tướng Chính phủ theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.

2. Trường hợp phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức thì kiến nghị Thủ tướng Chính phủ hoặc kiến nghị người có thẩm quyền áp dụng biện pháp cần thiết để chấm dứt vi phạm, xem xét trách nhiệm, xử lý đối với người vi phạm”.
Qua nội dung trên, loại bỏ các yếu tố “nội bộ” trong một vài trường hợp, có thể thấy từ cơ sở pháp lý đến “chỉ đạo’, không hề thấy quyền hạn được ra “ý kiến”, chỉ đạo … của BTCD TƯ với các lãnh đạo địa phương. Lẽ vậy, không lạ gì, từ ngày “đề nghị UBND TP.HCM chỉ đạo cơ quan chức năng tiếp xúc, đối thoại…” với các công dân Vườn Rau Lộc Hưng đến nay đã 3 tuần , bất chấp các nỗ lực của các luật sư và bà con, lãnh đạo UBND TP và quận Tân Bình vẫn làm ngơ, không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sẽ tiếp, đối thoại…

Cũng không quên nhấn mạnh, ông Nguyễn Hồng Điệp- trưởng BTCD TƯ là người ký văn bản “chuyển đơn”- trước đó vào ngày 7/11/2018 đã bị chính báo chí nhà nước phê phán “phản cảm” khi tiếp dân oan Thủ Thiêm mà tay đeo đồng hồ “sang”, tay cầm xì gà!