Đã lâu không viết, không nói gì vì tự thấy mình vẫn còn ngu dốt, nhưng nhiều anh em trẻ nhắn tin thăm hỏi nên đành gượng miệng viết ra vài dòng những điều mình cảm thấy hiện nay. Có thể chưa đúng nhưng cũng có thể là một khơi gợi để các bạn và tôi cùng suy nghĩ thêm.
Đứng trước tình hình đất nước đang ngày càng bệ rạc như hiện nay, có lẽ bất cứ ai quan tâm đến thời cuộc, nhất là các bạn trẻ, sẽ luôn thao thức và mong muốn hành động nào đó để góp phần vào việc cải thiện tình hình. Nhưng vấn đề đặt ra là tôi có thể làm gì và làm như thế nào?
Các nhóm người đang dấn thân vào việc giải quyết từng vấn nạn riêng lẻ của xã hội, từ việc phát cơm từ thiện cho đến hướng nghiệp, từ đấu tranh bình đẳng giới cho đến chống tham nhũng, từ việc bảo vệ quyền con người cho đến vận động thay đổi giáo dục, báo chí, hay cả việc thay đổi cơ chế. Tất cả, một cách vô hình đang phối hợp nhịp nhàng trong giai đoạn chuyển mình của một đất nước.
Có điều, hình như những nhóm, những con người nhiệt huyết đó vẫn chưa thông suốt khi nghĩ về viễn cảnh của quê hương. Cái mờ ảo đó khiến cho họ không nhìn thấy nhau, không thể nắm tay nhau mà thậm chí còn chỉ trích để hạ bệ nhau. Điều này khác với tinh thần khoan dung, một giá trị cốt lõi trong một xã hội dân chủ thực sự. Xã hội cần tranh luận để tìm ra cái đúng gần nhất chứ không phải để chiến thắng lẫn nhau, lịch sử dân tộc chúng ta đã quá nhiều chiến thắng rồi. Điều đất nước cần hiện nay, theo tôi, là mọi người cần ý thức mình đều là những kẻ thua cuộc, đều là những người yếu đuối chứ không phải anh hùng.
Trong Đạo Đức Kinh, chương 38, Lão Tử nói rằng:
“…Mất Đạo rồi mới có Đức,
Mất Đức, rồi mới có Nhân.
Mất Nhân, rồi mới có Nghĩa,
Mất Nghĩa, rồi mới có Lễ.
Lễ chỉ là cái vỏ mỏng của lòng trung tín; mà cũng là đầu mối của hỗn loạn…”
Nếu soi chiếu từ góc độ này thì đất nước ta đang trong giai đoạn cuối cùng của Đạo. Xã hội hiện nay đã mất hết và chỉ còn cái Lễ, cái bệnh của hình thức trong mọi tổ chức từ chính quyền, tôn giáo, nhà trường đến mối tương quan của từng người dân với nhau. Nguyên nhân của mọi sự chia rẻ và hỗn loạn là từ đó.
Nếu muốn cải thiện tình trạng đất nước, tôi nghĩ điều đầu tiên các bạn cần là quay về với Đạo để tu thân. Điều này không có nghĩa là bạn phải trốn tránh thực tế mà phải thực hành sống trải nghiệm những giá trị mà bạn theo đuổi trong- chính- bạn. Người Công giáo, Phật Tử hãy thực hành sống theo tinh thần của Chúa Jesus, của Đức Thích Ca, của tình yêu và sự khoan dung, “Hãy vác thập giá mình”, hãy tự thức, hãy luôn tu dưỡng tinh thần để những giá trị đó sống động trong bạn chứ không chỉ dừng lại ở môi miệng tuyên xưng, dự lễ hay cúng viếng. Người đấu tranh cho nhân quyền, dân chủ cũng vậy. Các bạn cũng nên tu dưỡng, thực hành những giá trị của sự tôn trọng khác biệt, khoan dung trong chính mình chứ không chỉ dừng lại ở việc vận động bên ngoài. Tôi tin là khi mỗi người đạt đến sự hài hòa bên trong những giá trị đó thì tự khắc nó sẽ lan tỏa theo nhiều cách khác nhau.
Vài lời chia sẻ với các bạn, cũng là tự nói với mình. Nếu muốn xã hội tốt đẹp theo những giá trị mình tin, thì trước tiên, phải cho nó sống động từ bên trong mình. Hãy lo học và tu sửa mình, hoa trái tốt lành sẽ khởi sinh trong bạn. Đó là “muối và men” cho đời mà Chúa Jesus nói.
