FB Duy Thế Vũ
1. “Chưa có luật về biểu tình nên biểu tình là bất hợp pháp?” Khẳng định: Điều 25 của Hiến Pháp, 2013, của Việt Nam qui định rất rõ về quyền này của công dân. Đây là quyền hiến định. Không cần có luật thì quyền này của công dân vẫn phải được các cơ quan chấp pháp bảo hộ. Các quyền hiến định là các quyền đương nhiên, ví dụ như Quyền Sống (điều 19), Quyền Đi Lại (điều 23), Quyền Nói (Tự do ngôn luận, điều 25). Gọi là tự nhiên vì không ai chờ đến có Luật Sống, Luật Đi, Luật Nói mới sống, mới đi, mới nói. Hay như Quyền Kết hôn (điều 36), thì trước khi có luật hôn nhân gia đình, con người cũng đã kết hôn với nhau từ hàng trăm, hàng ngàn năm trước. Không ai bị bắt, bị gọi là phạm pháp khi sống, đi, kết hôn trước khi có luật cả. Tương tự không ai hỏi: có được sống không mày? Có được đi không mày? Chưa có luật sống, luật đi mà? Các quyền cơ bản này cũng được ghi nhận trang trọng từ 1948 trong Tuyên ngôn Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc, mà Việt Nam cũng tham gia. Việc Quốc hội VN chưa ban hành Luật là Quốc hội chưa hoàn thành trách nhiệm với công dân, chứ không phải công dân chưa có cơ sở pháp lý để tham gia biểu tình. Và luật là để giúp cho các quyền này được thực hiện ở bậc cao hơn chứ không phải là để chống lại hay hạn chế nó. Đây cũng là 1 lỗi nhận thức phổ biến. Ví dụ: quyền trẻ em là quyền hiến định, tự nhiên. Trước khi có luật bảo vệ trẻ em, thì trẻ em vẫn có quyền của mình (pháp luật vẫn bảo hộ) và kẻ nào ấu dâm hay hành hạ trẻ em vẫn bị trừng trị, nhưng khi chưa có luật thì trừng trị kẻ vi phạm sẽ khó khăn hơn. Luật ra đời là để bảo vệ quyền 1 cách hiệu quả hơn, chứ không phải chưa có luật thì quyền không được thực thi. Tương tự như vậy, quyền biểu tình vẫn luôn là hợp pháp và được thực thi dù chưa có luật. Luật (nếu có) ra đời là để bảo vệ quyền này không cho kẻ khác xâm phạm. Biểu tình là 1 phương pháp ôn hòa của công dân để biểu thị chính kiến của mình – tán thành hay phản đối 1 vấn đề nào đó. Biểu tình thể hiện sự quan tâm của dân chúng đến các vấn đề xã hội, chính trị và là nguồn thông tin phản hồi tốt cho chính quyền và quốc hội.
2. “Biểu tình sẽ gây ra bạo động nên không thể và không nên cho phép biểu tình”. Đây là 1 nguỵ biện khá phổ biến, khi không phân biệt bản chất biểu tình ôn hoà của dân chúng là quyền hiến định không thể tranh cãi, với bạo động. Cần tách bạch rõ các khái niệm. Ở đâu biểu tình ôn hoà thì cần gọi tên chính xác là biểu tình; ở đâu bạo loạn thì gọi rõ là bạo loạn. Không thể mập mờ đánh tráo khái niệm. Tương tự, chạy xe máy, xe ô tô là quyền tự nhiên phải phân biệt với đua xe máy, xe ô tô trái phép trên đường phố, hay dùng xe phân khối cao để đi cướp. Ai cũng sẽ phì cười khi nghe lọai lập luận “cho chạy xe máy sẽ gây ra đua xe trái phép, cướp giựt, nên cần cấm chạy xe máy”. Hài! Việc biểu tình ôn hoà của dân chúng nếu có luật chắc chắn sẽ giảm thiểu nguy cơ về bạo động, vì nó được đăng ký trước với chính quyền, được cảnh sát bảo vệ, được thông tin minh bạch, nên sẽ phân biệt dễ dàng giữa người biểu tình ôn hoà và các phần tử gây rối. Chính vì mập mờ, không công nhận quyền hợp pháp của công chúng nên sự việc mới trở nên không kiểm soát được. Nguyên nhân của bạo động là ở đây chứ không nằm ở bản chất của biểu tình ôn hoà. Khi đã phân biệt rõ được giữa biểu tình và bạo động, và hiểu rằng biểu tình là quyền cơ bản tự nhiên hợp pháp của công dân, thì kêu gọi biểu tình cũng là chuyện bình thường, hợp pháp. Nó cũng tương tự chuyện khi quốc hội ra 1 đạo luật thì cần vận động cư dân tán thành; thì công dân cũng có thể kêu gọi mọi người tán thành ý kiến của mình. Kêu gọi biểu tình khác với kêu gọi bạo động. Chính vì mơ hồ về khái niệm nên cái gì cũng trở nên rụt rè, nhạy cảm.
3. “Có nhiều cách để bày tỏ ý kiến như gửi thư, gọi điện cho đại biểu quốc hội… sao phải biểu tình?”. Loại ngụy biện này đã phân tích từ bài trước. Ở đây chỉ cho 2 ví dụ. “Có nhiều thứ để ăn như phở, bún, cháo…sao phải ăn cơm?”. Hài! Đến đây tự nhiên nhớ chị Út Tịch với câu nói “còn cái lai quần cũng đánh”. Chị mà sống thời phê tê bút này thì sẽ bị lôi ra đàm tiếu rằng “đánh bằng súng, bằng bom, bằng lựu đạn không đánh…lại đi lấy cái lai quần mà đánh, mất thể diện quốc gia!” Ka ka ka.
4. Giờ xem xét thử các chỉ số quan trọng về dân chủ, tự do báo chí, tự do con người, tự do kinh tế, phát triển con người, và thu nhập đầu người của VN do các tổ chức uy tín thế giới đánh giá. Phần này chỉ trình bày số liệu, không bình luận. (Xem bảng)
