How Citizen Spies Foiled Putin’s Grand Plan for One Ukrainian City
Cù Tuấn dịch
2. ‘Tôi sẽ không làm việc với họ’
Vào mùa hè, ông Yermolenko chứng kiến thành phố của mình bị Nga hóa. Các bảng quảng cáo tuyên truyền trên các đại lộ sầm uất nhất của Kherson được trang trí bằng các dải màu trắng, xanh lam và đỏ, phỏng theo cờ Nga, mà nhiều người dân địa phương gọi một cách chế nhạo là “Aquafresh”.
Các hành vi thách thức tiếp tục xuất hiện. Khi chính phủ chiếm đóng cắt đứt liên kết thương mại với Ukraine và sau đó chỉ thị cho các công ty vận tải ở Kherson vận chuyển ngũ cốc Ukraine bị đánh cắp đến Nga, một số công ty địa phương đã từ chối, và đây là rủi ro không nhỏ.
Roman Denysenko, chủ một công ty vận tải đường bộ, người sau đó bị bắt cóc, cho biết: “Họ đã tấn công đất nước chúng tôi. Tôi không định làm việc với họ. Chấm hết.”
Các gia đình người Nga bắt đầu chuyển đến những căn hộ do những người Ukraine chạy trốn bỏ lại. Trẻ em Nga, mà cư dân nói là con của các nhân viên tình báo, đã trở thành hình ảnh thường thấy ở các công viên và siêu thị của Kherson. Nhưng sự kìm kẹp của Matxcơva đối với Kherson ngày càng lung lay.
Ông Samoylenko, người đứng đầu hội đồng khu vực Kherson, nói rằng dân thường bí mật làm việc với quân Ukraine đã gửi thông tin giám sát theo thời gian thực giúp quân Ukraine đánh bom một cuộc họp của các cộng tác viên cấp cao vào giữa tháng 9, và một khách sạn có nhiều sĩ quan tình báo Nga một vài tuần sau đó. Ông trích dẫn hai yếu tố đằng sau những thành công đó: pháo chính xác của Mỹ và tình báo của lực lượng kháng chiến.
Ông nói: “Nhờ người dân mà việc giải phóng Kherson diễn ra quá nhanh.”
Được trang bị vũ khí mới, mạnh mẽ hơn, quân đội Ukraine đã gia tăng áp lực. Họ cho nổ tung những cây cầu bắc qua sông Dnipro. Lực lượng bộ binh tiến khắp vùng nông thôn và áp sát ba mặt. Đến đầu tháng 11, quân Nga bắt đầu tháo chạy.
Ông Yermolenko nói: “Chúng tôi không biết chuyện gì đang xảy ra ngoài đó.”
Nhưng vào ngày 11 tháng 11, một người thợ sửa chữa đã đập cửa và vui mừng thông báo rằng quân Ukraine đã đến. Ông và bà Yermolenko lái xe đến quảng trường chính của Kherson, hòa vào đám đông những người đang ngạc nhiên sững sờ, ăn mừng thành phố được giải phóng.
“Bạn sẽ không tin những gì tôi đã làm lần đầu tiên trong đời,” ông nói. “Tôi đã hôn một cảnh sát.”

3. Tạm biệt và cảm ơn
Gia đình Yermolenko cảm thấy rằng điều quan trọng là phải ghi công tất cả những người trong khu phố đã tham gia kháng chiến. Vì vậy, vào một buổi sáng gần đây, hai chục người trong lực lượng tình báo kháng chiến, nam và nữ từ đầu độ tuổi 20 đến giữa 70, mặc áo khoác dày và đội mũ len, đã tập trung trong sân nhà Yermolenko. Gió thổi từ sông quất vào những khuôn mặt hồng hào của họ.
Ông Yermolenko bắt đầu phát biểu. Ông nói, nhiều người ở đây đã trải qua những lần tưởng suýt chết. Ông biết điều này từ cuộc gặp với lính Nga trên sông vào tháng Năm.
Khi đội tuần tra Nga chặn xuồng của Yermolenko vào ngày hôm đó, người lính Nga đã mở chiếc thùng nhựa, và chỉ còn cách những khẩu súng được giấu kín ở dưới chiếc lưới đánh cá khoảng 3 inch. Nhưng rõ ràng anh ta không muốn bị bẩn tay và đã không nhấc chiếc lưới đánh cá lên. Nếu người lính Nga tìm thấy những khẩu súng ở bên dưới, ông Yermolenko nói rằng ông sẽ bị bắn ngay tại chỗ.
Mắt ông Yermolenko lần theo khuôn mặt của những người đang lắng nghe ông – những người hàng xóm, những ngư dân kỳ cựu khác, những chủ du thuyền. Tính ông thường cộc cằn, thậm chí cáu kỉnh, nhưng vào sáng nay, ông đã tỏ ra suy tư. Ông cảm ơn từng người và cuối cùng nói thêm, “Tôi cũng muốn cảm ơn tất cả mọi người trên Đảo, những người đã không phản bội chúng tôi.”
Ông tập tễnh quay vào trong nhà. Không có phục vụ nước giải khát. Mọi người tuần tự bước ra khỏi cổng, ra đường và trở lại cuộc sống bình thường của họ.
Ảnh: Bà Yermolenko, thứ hai từ bên phải, đang hướng dẫn mọi người trong nhóm tình báo kháng chiến cùng hát quốc ca Ukraine trong sân nhà của bà.
——————
Your article gave me a lot of inspiration, I hope you can explain your point of view in more detail, because I have some doubts, thank you.