Một thành viên nghị viện châu Âu vừa lên tiếng kêu gọi khối này tạo áp lực lên chính phủ Việt Nam để trả tự do cho nhà báo Phạm Chí Dũng cũng như tạm ngừng phê chuẩn hiệp định thương mại với quốc gia Đông Nam Á này cho đến khi tình hình nhân quyền được cải thiện.
Bà Saskia Bricmont, trong một bức thư gửi cho Chủ tịch Nghị viện châu Âu hôm 22/11, nói về việc ông Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập và từng là đảng viên Đảng Cộng sản, bị chính quyền Việt Nam bắt giữ vì tội “tuyên truyền chống phá Nhà nước.”
Trong một chia sẻ trên trang Facebook cá nhân hôm 22/11, bà Bricmont, một thành viên của Ủy ban Thương mại Quốc tế của Nghị viện EU, cho biết rằng ông Dũng, cũng là một blogger của VOA, đã viết một bức thư gửi tới chủ tịch Nghị viện EU cũng như tới các chủ tịch của các ủy ban thương mại quốc tế, các vấn đề quốc tế và nhân quyền để “đánh động họ về tình trạng suy thoái của tình hình (nhân quyền) Việt Nam.”
Bà Bricmont viết trong bức thư, được đăng kèm với phần chia sẻ trên trang Facebook, rằng ông Dũng, trong bức thư gửi cho chủ tịch nghị viện EU hôm 10/11, “kêu gọi EP (Nghị viện châu Âu) hoãn phê chuẩn EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu và Việt Nam) và IPA (Hiệp định bảo vệ đầu tư) cho tới khi chính phủ Việt Nam hoàn thành những cam kết của họ về nhân quyền sau khi ngày càng gia tăng đáng kể việc đàn áp tự do dân sự.”
“Trong khi EP đang trong giai đoạn cuối cùng của quá trình phê chuẩn EVFTA và IPA, hầu hết chúng tôi đã nêu lên tình trạng đáng lo ngại về nhân quyền và Bộ luật Hình sự được dùng như là một công cụ đàn áp tự do một cách đáng chú ý,” bà Bricmont viết trong bức thư.
EU và Việt Nam ký kết hiệp định thương mại tự do song phương hồi tháng 6 sau nhiều năm đàm phán và bất chấp những phản đối, gồm cả từ những thành viên trong Nghị viện châu Âu cùng các tổ chức quốc tế, do tình hình nhân quyền của Việt Nam.
VOA Tiếng Việt hôm 16/11 đăng một bài viết của nhà báo Phạm Chí Dũng, trong đó ông chỉ trích Liên minh châu Âu vì đã ký một hiệp định thương mại với Việt Nam bất chấp thành tích nhân quyền kém cỏi và thúc giục khối này xem xét lại hiệp định trước khi phê chuẩn.
Trong bài viết có tựa đề “Vì sao EU vội vã và dễ dãi ký kết EVFTA và IPA?”, blogger này đặt nghi vấn về việc phải chăng “một số doanh nghiệp thuộc EU, thông qua một số quan chức EU và người đứng đầu Phái đoàn EU tại Việt Nam – ông Bruno Angelet (vừa hết nhiệm kỳ tại Việt Nam năm 2019) để vận động Ủy ban Thương mại quốc tế châu Âu, Hội đồng châu Âu và Quốc hội châu Âu cho ký kết và phê chuẩn EVFTA và IPA nhưng bỏ mặc tình trạng vi phạm nhân quyền cực kỳ nghiêm trọng của chính quyền Việt Nam?”
Ông Dũng, 53 tuổi – từng có thời gian 30 năm làm việc trong quân đội, chính quyền và khối đảng, viết trong bài blog trên VOA rằng có “rất nhiều dấu hiệu trong thời gian gần đây cho thấy chính quyền Việt Nam đang chờ được Quốc hội châu Âu phê chuẩn EVFTA và IPA là sẽ ra tay, với cường độ cao hơn hẳn tình trạng ‘bắt hạn chế’ vào lúc này, để bắt bớ hàng loạt tiếng nói bất đồng chính kiến trong nước, đặc biệt là những người dám phản đối Việt Nam vào EVFTA do vi phạm nhân quyền, và tiếp tục xử án tù nặng nề các công dân yêu nước dám phản kháng Trung Quốc.”
Bộ Công an Việt Nam hôm 21/11 cho biết họ đã khởi tố hình sự đối với ông Dũng về hành vi “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”
Phó Giám đốc phụ trách châu Á của tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch, Phil Robertson, viết trên trang Twitter cá nhân hôm 23/11 rằng “đã đến thời điểm chiến dịch của Hà Nội nhằm có được một hiệp định thương mại với EU trực tiếp dẫn tới những vi phạm chống lại những người bất đồng chính kiến. EU cần lên tiếng cho nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng, người chỉ đơn giản kêu gọi EU yêu cầu (Việt Nam) có cải thiện thực sự (về nhân quyền).”
Bà Bricmont, trong bức thư của mình, thúc giục chủ tịch Nghị viện EU “gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới Hội đồng, Ủy ban và Chính phủ Việt Nam lặp lại lời kêu gọi của chúng tôi để thả tự do ngay lập tức và vô điều kiện những người bảo vệ nhân quyền và những tù nhân lương tâm bị giam giữ hoặc bị cầm tù chỉ vì thực hiện các quyền tự do biểu đạt, bắt đầu với ông Phạm Chí Dũng, người đã đánh động với chúng ta và yêu cầu sự giúp đỡ.”
