VOA
Ông Tất Thành Cang, Phó Bí thư Thường trực của Thành ủy TP.HCM, vốn chẳng xa lạ gì với công chúng Việt Nam.
Đa số dân chúng Việt Nam nhớ mặt, biết tên ông Cang sau khi Công ty Đầu tư – Xây dựng (ĐTXD) Tân Thuận (một trong những doanh nghiệp của Thành ủy TP.HCM) và Công ty Quốc Cường Gia Lai tự nguyện hủy bỏ thương vụ mua bán 34,2 héc ta đất ở xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè.
Trong thương vụ đó, Công ty Quốc Cường Gia Lai chỉ phải trả 419 tỉ đồng để được “quyền sử dụng” thửa đất mà giá trị được cho là tới 2.400 tỉ đồng. Sở dĩ Công ty Quốc Cường Gia Lai lời chừng… 2.000 tỉ đồng qua thương vụ béo bở ấy vì Công ty ĐTXD Tân Thuận được ông Cang cho phép bán đất với giá rẻ.
Đa số dân chúng Việt Nam quan tâm tới ông Cang còn vì ông là người lựa chọn chủ đầu tư kiêm nhà thầu bốn tuyến đường chính trong Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, tổng chiều dài chưa tới 12 km nhưng tổng vốn đầu tư lên tới 12.182 tỉ. Tính ra, chi phí cho mỗi cây số hơn… 1.000 tỉ đồng! Dẫu 79 héc ta công thổ đã được giao cho chủ đầu tư kiêm nhà thầu từ 2014 nhưng đến giờ này, bốn tuyến đường chính ấy chưa xong.
Dân chúng TP.HCM biết ông Cang sớm hơn đồng bào trên toàn quốc.
Tốt nghiệp cấp ba, thi rớt đại học, ông Cang phải đi nghĩa vụ quân sự. Thi hành xong nghĩa vụ quân sự, ông Cang được ưu tiên tuyển vào đại học và vì đã từng phục vụ quân đội, ông được chọn vào Ban Chấp hành Đoàn TNCS HCM của trường đại học, rồi được rút về Thành Đoàn TP.HCM làm cán bộ đặc trách sinh viên. Sáu năm sau khi tốt nghiệp đại học, ông Cang trở thành Bí thư Thành Đoàn TP.HCM.
Năm năm sau, ông Cang được sắp đặt làm Bí thư kiêm Chủ tịch quận 2, rồi được chọn làm Ủy viên dự khuyết của Ban Chấp hành Trung ương (BCH TƯ) Đảng CSVN. Ông Cang rời khỏi quận 2 năm 2012, sau khi đã tổ chức đập bỏ gần như toàn bộ công trình gia cư, công trình công cộng (miếu, đền, đình, chùa, nhà nguyện, trường học) ở Thủ Thiêm, đuổi gần như sạch dân chúng ra khỏi khu vực đã được qui hoạch làm khu đô thị mới.
Dân Thủ Thiêm xem ông Cang như một thứ tay sai của những anh Hai, anh Ba vốn là vua không ngai ở TP.HCM và oán ông Cang bởi tay sai có nhiều loại, phần lớn còn chút ít nhân tính nhưng ông Cang dường như thiếu hẳn. Có anh Hai mở đường phía trước, anh Ba chặn ở phía sau, ông Cang tiếp tục bước tới như mang hia bảy dặm: Làm Giám đốc Sở Giao thông – Vận tải TP.HCM hai năm là bước lên làm Phó Bí thư Thành ủy, Phó Chủ tịch TP.HCM. Thêm hai năm nữa, ông Cang trở thành Ủy viên BCH TƯ Đảng CSVN, Phó Bi thư Thường trực của Thành ủy TP.HCM.
Nhìn một cách tổng quát, ông Cang là một thứ “huyền thoại” trong “thời đại mà Hồ Chí Minh vẫn còn quang vinh”. Ở TP.HCM, nhiều giới vẫn kháo với nhau về chuyện ông Cang sành cả ăn lẫn chơi, xuất sắc trong chuyện nịnh trên, tàn nhẫn với dưới, cao thủ về các loại ám khí. Chẳng rõ từ bao giờ, Tất Thành Cang được dân gian diễn dịch là Tan thành C… Song có oán hay khinh thì cũng chẳng ai làm gì được ông Cang – nhân vật mà chỉ Bộ Chính trị của Đảng CSVN mới có quyền định đoạt chuyện thăng, giáng.
***
Không phải tự nhiên mà kết luận nội dung kỳ họp lần thứ 31 của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) thuộc BCH TƯ Đảng CSVN được công bố hồi giữa tuần này, liệt kê hàng loạt vi phạm trước nay của ông Cang kèm xác định, những vi phạm đó “rất nghiêm trọng đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật”… khiến thiên hạ tỏ ra thập phần hoan hỉ.
Có facebooker như Hoàng Dũng hào hứng dự đoán: Nếu nhanh, ngay chiều mai, Câu lạc bộ Juventus (câu lạc bộ bóng đá mà đồng phục có kẻ sọc giống như quần áo dành cho tù nhân tại Việt Nam) sẽ tiếp nhận Tất Thành Cang, cầu thủ mới đến từ TP.HCM. Trước nay, bắt giam vào chiều thứ sáu đã trở thành nét văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc ta vì đối tượng sẽ có hơn 48 giờ đơn độc, không ai nhòm ngó (1).
Cũng có những facebooker như Ngọc Vinh cho đó là luật nhân quả. Ông Cang đã gieo nhiều “nhân”, trong đó có cả chuyện gieo oan khiên cho dân Thủ Thiêm thì giờ phải nhận quả. Vinh nói thêm, trước đây, sau khi Vinh nêu nhận xét về thương vụ mua bán đất Phước Kiển trên facebook, báo Tuổi Trẻ nhận được một công văn đóng dấu “Mật” yêu cầu xác minh về tác giả và đó là khởi đầu của nhiều rắc rối mà Vinh phải chịu sau đó nhưng Vinh không oán, chỉ chúc ông Cang “thượng lộ bình an”, cho dù con đường đó có dẫn vào các lồng sắt đặt tại tư gia như ông Hồ Đức Phớc – một đại biểu Quốc hội mới đề nghị nhằm giảm đưa phạm nhân vào tù (2).
Tin ông Cang bị UBKT thuộc BCH TƯ Đảng CSVN xác định có nhiều vi phạm “rất nghiêm trọng” được công bố vào lúc dân chúng Thủ Thiêm tiếp tục đổ đến điểm tiếp dân ở quận 2, TP.HCM, Trương Châu Hữu Danh tường thuật trên facebook: Dân oan đổ về đòi gặp lãnh đạo đông quá nên chỉ một phần được vào bên trong. Những người còn ở bên ngoài tiếp tục trèo qua cánh cổng sắt để vào dù chông sắt tua tủa… Suốt một thời gian dài, xã hội bị cày nát dưới bàn tay của những Lê Thanh Hải, Nguyễn Văn Đua, Tất Thành Cang, Nguyễn Hữu Tín,… giờ là lúc những lãnh đạo mới dẹp đống đổ nát do những kẻ suy thoái để lại.
Trương Châu Hữu Danh bày ra một loạt ảnh chụp những người khốn khổ leo hàng rào vào bên trong gặp lãnh đạo, các sĩ quan an ninh chỉ đứng nhìn, kèm bình luận: May mà Tất Thành Cang hết thời. Nếu không, dân có trèo vào rồi cũng bị khiêng ra. Ngày trước hiếp dân, bây giờ tiếp dân (3).
Thật ra những cái tên như Lê Thanh Hải, Nguyễn Văn Đua, Tất Thành Cang, Nguyễn Hữu Tín,… đã được các nạn dân ở TP.HCM xướng lên từ lâu nhưng hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam làm ngơ trong một thời gian rất dài. Cách nay năm tháng, hồi trung tuần tháng 6, khi Thành ủy TP.HCM tổ chức kiểm điểm ông Cang về việc cho phép bán rẻ 34,2 héc ta đất ở Phước Kiển và đề nghị giới lãnh đạo đảng CSVN xem xét chuyện ông Can, Thiếu tướng Lê Văn Cương, cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược của Bộ Công an, từng bảo rằng, qua vụ ông Cang, ông thấy công tác đào tạo cán bộ không hiệu quả như báo cáo hàng năm!
Theo ông Cương, ông Cang đã từng trải qua nhiều chương trình đào tạo về chính trị, chính ông Cương từng dạy ông Cang nhưng chính ông Cang khiến ông Cương tin rằng, chất lượng giảng dạy và đào tạo cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị Việt Nam có vấn đề. Ông Cương cảnh báo thêm rằng, rõ ràng hệ thống giám sát sơ hở và lỏng lẻo (4).
Có một thực tế mà rất nhiều người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam vui quá nên quên, đó là ông Cang chỉ mới bị UBKT thuộc BCH TƯ Đảng CSVN xác định là “vi phạm rất nghiêm trọng đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật”.
Chỉ có Trời mới biết Bộ Chính trị Đảng CSVN có quyết định kỷ luật ông Cang không, kỷ luật kiểu nào (khiển trách, cảnh cáo, tước bỏ hết các chức vụ đã từng mang, khai trừ,…), rồi sau khi thi hành kỷ luật trong nội bộ đảng, hệ thống bảo vệ pháp luật có truy cứu trách nhiệm hình sự hay không? Nếu có thì về những tội gì? Ngoài ông Cang còn nhiều kẻ thủ ác khác, đảng sẽ tha hay sẽ tính, tính đến mức nào?..
Đó là lý do bên cạnh hàng triệu người vui, có những facebooker như Nguyen Lan Thang thắc mắc: Cang vi phạm rất nghiêm trọng thì trách nhiệm của Tổng Bí thư thế nào (5). Cũng nhìn vấn đề như thế, Đặng Bích Phượng chửi thề: Tới giờ mới nhìn ra là sai phạm rất nghiêm trọng thì đảng sáng suốt… c.c.c! Cang do đảng chọn, dựng lên, hư hỏng, đảng vô can à?
Nguyen Binh Nguyen, một trong những thân hữu của Đặng Bích Phượng, dựa trên thực tế mà ai cũng biết, thách thức: Theo logic thì đảng không thể vô can khi có cả lố đảng viên sai phạm nghiêm trọng nhưng xưa nay đảng đã trót vĩ đại rồi, nên đảng cứ… vô can đấy! Làm gì được đảng nào? Nguyễn Tùa Lỹ, một thân hữu khác, lý giải có vẻ căn cơ hơn: Không phải vi phạm nghiêm trọng rồi mới phát hiện mà đã thấy ngay vi phạm nhưng phải tính cách giải quyết êm đẹp. Cuối cùng, nó bầy hầy quá, không thể xếp xó được nên phải hi sinh. Các vị tưởng mỗi lần đưa củi vào lò người ta không đau lòng à (6)?
Cho dù Tất Thành Cang có Tan Thành C… như mong muốn mà hàng triệu người đã bày tỏ trên facebook thì lõi của vấn nạn vẫn như Trần Thiên Thị nhận định: Cang không phải là hiện tượng riêng lẻ nó phổ quát trong toàn hệ thống. Đó là sai lầm hết sức nghiêm trọng của cả hệ thống (7). Chỉ có Cang… tan rõ ràng chưa đủ!
Chú thích
(1) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1997745426976213&set=a.102617796488995&type=3&theater
(2) https://www.facebook.com/ngoc.vinh.315/posts/1834471963330502
(3) https://www.facebook.com/huudanh.truong.5/posts/1630653150368419
(5) https://www.facebook.com/nkmh2011/posts/10156774517823808
(6) https://www.facebook.com/phuong.dangbich/posts/1581918585243272
(7) https://www.facebook.com/tranhoandmc/posts/2051652021522955
Tự kể điều mình biết, tự nói điều mình nghĩ với hàng triệu người đã trở thành chuyện đơn giản và bình thường. Khi một người nói, nhiều người có thể cùng nghe, bất kể người nói là ai, làm gì, ở đâu thì vai trò, vị trí của cá nhân trong tương tác với xã hội đã khác trước và chắc chắn sẽ càng ngày càng khác.
Đó cũng là lý do để dù muốn hay không, hệ thống truyền thông chính thống phải tự thay đổi. Ban Việt ngữ VOA cũng thấy phải tự thay đổi…
Trước mặt bạn là “Thiên hạ luận” – chuyên mục mới của Ban Việt ngữ VOA. Tuy nhiên đây chỉ là bước đầu tiên – tập hợp thông tin, ý kiến của nhiều người sử dụng mạng xã hội bằng Việt ngữ về những sự kiện, vấn đề đang được nhiều người quan tâm và có thể là mọi người nên biết, nên bàn thêm – của một tiến trình.
Liệu “Thiên hạ luận” có thể trở thành nơi mà độc giả chủ động đóng góp mọi thứ (thông tin, ý kiến, hình ảnh) về những sự kiện, vấn đề mà theo họ, mọi người cần biết, cần bàn hay không sẽ do các bạn quyết định.
