Đạo lừa dối (6)

Cù Tuấn

– truyện vừa dài kỳ của Washington Post; Cù Tuấn biên dịch.

Tóm tắt: “The Tao of Deception” (Đạo lừa dối) là một truyện vừa, nội dung gián điệp giả tưởng của David Ignatius, nhà báo của Washington Post, lấy cảm hứng từ các sự kiện có thật trong lịch sử CIA.

****

Ma đã cố gắng hết sức để vượt qua các cuộc tranh đấu trong nội bộ đảng, nhưng điều đó đang trở nên khó khăn. Những “ông nhỏ”, những ủy viên Bộ Chính trị đồng thuận, những người cho phép mọi người có phần trong chiến lợi phẩm, đang bị thay thế bởi những “ông lớn”, những người muốn có tất cả cho riêng mình. Đảng Cộng sản Trung Quốc được cho là chịu trách nhiệm trên quy mô toàn quốc, nhưng mọi người bàn tán rằng các lãnh đạo tỉnh ủy ở Trùng Khánh, Thượng Hải và Thành Đô đang điều hành giang sơn riêng của họ, sử dụng các ngân hàng nhà nước và doanh nghiệp địa phương như những máy rút tiền cá nhân.

Các sĩ quan tình báo như Ma Wei biết rằng họ đang ngồi trên núi lửa: Các vị trí hàng đầu trong quân đội, cảnh sát và đảng đều được rao bán, và ngay khi các khoản tiền này được trả cho người thân của một ông lớn ở Hồng Kông, một vụ chuyển khoản đã được thực hiện để mua ngay bất động sản ở Cannes. Các nhà lãnh đạo đảng chiêu đãi nhau trong những bữa tiệc xa hoa — tám món, đôi khi là mười món, tại những nhà hàng sang trọng nhất ở Bắc Kinh. Họ đã nhập khẩu những loại rượu vang ngon nhất, rượu vang Bordeaux và Burgundy, mà ngay cả người Pháp cũng không thể mua nổi. Vợ của mỗi quan chức đều có một chiếc túi Louis Vuitton, và tình nhân của các quan chức này thì có hai chiếc túi.

Các ông lớn tranh giành quyền lực khốc liệt vào năm 2012. Các tạp chí Trung Quốc bắt đầu in những câu chuyện bê bối khi những người khổng lồ trong đảng rò rỉ thông tin gây bất lợi cho nhau. Thủ lĩnh Trùng Khánh trong một thời gian ngắn có vẻ nổi trội, nhưng sau đó ông ta bị tiêu diệt – bị khai trừ khỏi đảng. Điều tương tự cũng xảy ra với người đứng đầu bộ phận an ninh của Bộ chính trị, người mà Ma Wei không thích.

Ma nghiên cứu bức ảnh trên báo về em trai của Du Cường Thanh, hiện đang ở trong Bộ Chính trị, được chải chuốt bóng bẩy, với những người bạn không thể thiếu của những người có quyền lực. Đối với Ma Wei, ông ta và những người bạn của mình không khác gì kẻ đào tẩu Du Cường Thanh mà cô khinh thường. Cô cũng có mong muốn mãnh liệt đó là bắn một viên đạn vào đầu tất cả bọn họ.

Tin đồn lan truyền tại trụ sở Bộ An ninh Trung Quốc rằng Ma Wei sẽ bị thanh trừng. Cô đã tiêu diệt các điệp viên CIA, nhưng cô cũng đã thẳng thắn chỉ trích tham nhũng. Sếp của Ma Wei, người đứng đầu Bộ An ninh Trung Quốc, là một chuyên gia rất giỏi dự báo thời tiết, đang chờ xem ai sẽ là người lãnh đạo mới. Em gái của sếp này vừa mới mua một bất động sản ven biển ở Vancouver.

Đó là thời điểm “không ai biết cái gì cả”. Tin đồn thất thiệt, trừ khi nó đúng, nói rằng quân đội đang ủng hộ một người ưa kỷ luật trong nội bộ đảng, người đã từng giữ chức chủ tịch tỉnh ở Phúc Kiến, Chiết Giang và Thượng Hải. Ông ta có khuôn mặt tròn, rắn rỏi và một ý chí sắt đá. Biệt danh của ông là “Bố già.” Đến cuối năm 2012, lãnh đạo này là ông lớn duy nhất còn đứng vững.

Những người nhạy cảm sẽ tìm kiếm một nơi ẩn nấp vào thời điểm như vậy, nhưng đó không phải là tính cách của Ma Wei. Bản chất cô vẫn là cô nữ sinh ở Tô Châu, không sợ những kẻ bắt nạt. Cô đã tạo ra một phòng kín đặc biệt để điều hành các hoạt động phản gián, nằm sâu trong khu phức hợp Xiyuan, nơi cô giám sát cuộc tấn công của mình vào CIA và “những người bạn” của họ ở Trung Quốc. Ma Wei không có được sự giàu có mới nổi của Trung Quốc, và nó cũng không chạm tới cô.

—–

12. 2014, Washington

Arthur Li, viên sĩ quan trẻ khác thường đã cáo buộc Tom Crane phân biệt đối xử ở Bắc Kinh, chắc chắn nằm trong danh sách tình nghi của FBI. Tom đã đề cập đến anh ta trong các cuộc phỏng vấn của mình. Nhưng Li đã rời khỏi CIA từ lâu. Anh ta đã rời CIA, vẫn phản đối về thành kiến chống Trung Quốc, sau khi kết thúc lần công tác ở Bắc Kinh. Li hiện đang làm việc ở nước ngoài cho một công ty Nhật Bản kinh doanh tại Trung Quốc và từ chối về nước để trả lời thẩm vấn của FBI.

Tom cân nhắc vấn đề: Liệu một người nào đó có thể trở nên tức giận về điều mà anh ta coi là định kiến bài Trung Quốc đến mức phản bội đất nước mình không? Tom không biết câu trả lời nên đã hỏi Sonia, người mang nửa dòng máu Trung Quốc.

“Câu hỏi thông thường thôi,” Tom đánh bạo hỏi vợ khi họ đang uống cocktail buổi tối. “Em đã nói với anh rằng CIA đôi khi phân biệt đối xử với người Trung Quốc. Vậy, nó tệ đến mức nào?”

Cô trả lời ngay lập tức.

“Rất tệ. Đôi khi tất cả những gì họ nhìn thấy là màu da. Họ không thèm nói quanh co. Họ thẳng thừng cho rằng em có thể là điệp viên hai mang trước khi em có cơ hội mở miệng.”

Có một khoảng lặng khó xử. Hai người đã kết hôn quá lâu nên họ không thường nói về chủng tộc.

“Nếu em nghĩ rằng CIA đang thiếu tôn trọng em, chẳng hạn như thực sự lừa dối em, thì em có chuyển sang làm việc cho bên kia không?”

“Dĩ nhiên là không,” cô trả lời. “Nhưng một số người thì có thể đấy.”

****

Tom phải tìm một con mồi; một người có thể dụ một nhân viên phụ trách vụ án của Bộ An ninh Trung Quốc đến chào hàng – và mở một cánh cửa để tìm kiếm Arthur Li. Như trong hầu hết mọi việc, anh hỏi ý kiến Sonia. Một lần nữa, cô tập trung vào “tính chất Trung Quốc”. Sonia nói, cách tiếp cận dễ dàng nhất sẽ là lợi dụng thành kiến ngầm của Bộ An ninh Trung Quốc, đó là người Mỹ gốc Hoa trên thực tế có lòng trung thành bẩm sinh với tổ quốc của họ.

Tom lắc đầu. Làm thế nào anh ấy có thể tìm được một người Trung Quốc đủ hấp dẫn để Bộ An ninh Trung Quốc có thể cắn câu?

“Hãy thử Valerie,” Sonia nói. Valerie Wen đã gia nhập công ty tư vấn của Tom sáu tháng trước. Cô sinh ra ở Hồng Kông và nói tiếng Trung Quốc trôi chảy. Và điều hấp dẫn nhất là cô đã làm việc sáu năm với tư cách là một nhà phân tích thông tin của CIA.

Sonia đưa ra yêu cầu và công việc hậu cần trở nên dễ dàng. Valerie đã lên kế hoạch cho một chuyến công tác tới Đông Nam Á. Sonia yêu cầu cô ấy thêm một điểm dừng ở Kuala Lumpur. Ở đó, Valerie nên ghé thăm một quán rượu cách Đại sứ quán Mỹ hai dãy nhà. Hồi gia đình Crane làm việc ở Malaysia nhiều năm trước đó, họ đã biết  rằng quán bar đặc biệt này là nơi tuyển người yêu thích của các sĩ quan Bộ An ninh Trung Quốc.

Valerie là một phụ nữ Quảng Đông thấp bé, hoạt bát. Cô đã sẵn sàng cho bất cứ điều gì, miễn là nó không khiến cô gặp rắc rối. “Chính xác thì tôi nên làm gì ở KL?” cô hỏi.

Sonia trả lời rằng cô nên đợi trong quán bar để những người đàn ông Trung Quốc đến bắt chuyện với cô. Những người cô muốn gặp sẽ hành động như thể họ không làm việc cho chính phủ Trung Quốc, nhưng chuyện đó Valerie sẽ thấy rõ ràng. Họ sẽ quá thân thiện, và quá tò mò.

Valerie nên tiết lộ rằng cô từng làm việc cho tổ chức ai-cũng-biết-là-ai-đấy. Sau đó, cô ấy nên đợi họ thuyết phục. Tiền, đào tạo, cách hẹn gặp. Cái gì đó có giá trị. Khi họ đến, cô nên hỏi xem họ có biết Arthur Li không. Valerie không nên ghi âm cuộc trò chuyện, nhưng cô nên ghi chép cẩn thận ngay sau khi rời đi để cung cấp thông tin này cho FBI sau đó.

Và, thật ngẫu nhiên, đó chính là cách nó đã xảy ra ở Kuala Lumpur. Quán rượu đó nằm trên một con phố sầm uất trong khu đại sứ quán. Trong phòng có điều hòa quá lạnh, đối lập với cái nóng oi ả bên ngoài, đến nỗi Valerie phải mặc áo len. Cô đã ngồi ở quán bar trong một giờ vào đêm đầu tiên và sau đó rời đi khi có người nhìn nhầm cô là gái mại dâm. Valerie trở lại vào đêm hôm sau, và hơn cả trúng số, hai người đàn ông Trung Quốc đã mời cô ngồi vào bàn của họ.

Họ trò chuyện trong vài phút. Hai người Trung Quốc tỏ thái độ gần gũi hơn khi Valerie nói rằng cô đã từng làm việc cho CIA. “Có lẽ bạn có thể viết một số báo cáo cho chúng tôi,” một trong hai người nói câu tuyển dụng kinh điển trong lần đầu tiên gặp gỡ.

“Tôi có thể mua sắm vài thứ với số tiền bổ sung này,” Valerie nói.

Họ tiếp tục cuộc trò chuyện ở một quán bar khác, xa đại sứ quán Mỹ hơn và yên tĩnh hơn. Người đàn ông thuyết trình đã cố gắng khuyến khích cô bằng cách nói rằng một trong những đồng nghiệp cũ của Valerie cũng đồng ý giúp đỡ họ, như viết báo cáo và chia sẻ thông tin khác.

“Arthur Li hả?” cô hỏi.

“Đúng là anh chàng đó đấy,” nhà tuyển dụng Bộ An ninh Trung Quốc trả lời. Anh ta đã vi phạm nguyên tắc an ninh tình báo khi lỡ mồm một cách đáng kinh ngạc.

“Anh đã tuyển dụng anh ta à?” cô hỏi.

“Không,” người đàn ông Bộ An ninh Trung Quốc trả lời. “Một nhân viên khác. Một người phụ nữ.”

Đó là cách mà sự việc đã xảy ra. Thật luôn. Hoạt động tình báo luôn thành công và thất bại vì một thực tế không thể tránh khỏi là con người thỉnh thoảng sẽ làm những điều ngu ngốc.

Tom đã bắt được con mồi. Anh đã liên lạc với FBI.

*****

FBI đã nghi ngờ Arthur Li từ những ngày đầu của cuộc săn chuột. Trên thực tế, các đặc vụ của CIA đã nhận được lệnh khám xét phòng khách sạn của anh ta từ nhiều tháng trước khi anh ta dại dột quá cảnh tại Mỹ. Trên máy tính xách tay của Li là một tài liệu mô tả kỹ thuật CIA và thời gian chính xác của một nhiệm vụ bí mật. Họ cũng tìm thấy những ghi chú viết tay về công việc của Li với tư cách là một nhân viên phụ trách điệp vụ. Các ghi chú bao gồm tên của đặc vụ, địa điểm của các cuộc họp hoạt động và chi tiết về các cơ sở bí mật của CIA.

FBI để con cá này bơi trở lại biển; họ chờ đợi và theo dõi, hy vọng bắt được quả tang Li đang gặp gỡ người của Bộ An ninh Trung Quốc. Họ cũng vụng về không kém gì người tuyển dụng Trung Quốc đã buột miệng nói ra sự thật rằng Li đã được tuyển dụng.

Khi Tom gọi cho FBI với thông tin mới mà Valerie đã thu thập được, ban đầu các đặc vụ đã rất cảnh giác. Điều này có vẻ giống như một cốt truyện phim. Một kẻ phản bội bị nghi ngờ đã tự hành động để thu thập thông tin dường như để buộc tội một kẻ phản bội bị nghi ngờ khác. Có thể có hai kẻ phản bội tại Trung Quốc thì sao? Nhưng đại diện của CIA trong lực lượng đặc nhiệm chung CIA-FBI đã từng có ấn tượng Li như một nhân viên ngỗ ngược.

Được hỗ trợ bởi thông tin của Tom Crane và bằng chứng của chính họ, FBI đã giám sát Arthur Li trở lại. Họ đã gặp may mắn. Li lại ngu ngốc một lần nữa quá cảnh ở Mỹ. Khi hạ cánh, anh ta lập tức bị bắt và bị buộc tội. Lúc đầu, Li phủ nhận mọi thứ, ngay cả những ghi chú trên máy tính xách tay của chính mình. Nhưng vài tháng sau, anh ta đã nhận tội làm gián điệp. Năm sau nữa, Li bị kết án hơn chục năm tù.

FBI và CIA đã không chính thức từ bỏ cuộc điều tra của họ về vợ chồng Tom, nhưng họ đã để hồ sơ điều tra tự chết. Họ tin rằng họ đã tìm thấy gián điệp của Trung Quốc trong CIA, gián điệp cấp cao nhất của Trung Quốc thâm nhập vào cơ quan này kể từ khi Du Cường Thanh giao nộp Larry Wu-Tai Chin vào năm 1985.

Các sĩ quan Phòng Đông Á tổ chức tiệc trong phòng riêng tại một nhà hàng trên đường 123, gần trụ sở CIA. Họ mời hai vợ chồng Tom và Sonia. Đó là một bữa tiệc ăn mừng.

Tuy nhiên, niềm vui chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Vài tháng sau, Bộ An ninh Trung Quốc đã bắt giữ một điệp viên mới của CIA bên trong Trung Quốc, một người đã được tuyển dụng rất lâu sau khi Arthur Li kết thúc làm việc cho CIA và không được xem thông tin mật.

Rốt cuộc thì CIA vẫn chưa giải được bí ẩn về Trung Quốc.

Nguồn : https://www.washingtonpost.com/opinions/interactive/2023/tao-of-deception-david-ignatius