By Hoàng Việt – Chuyên mục Ý kiến
Trong lúc Tổng thống Donald Trump đang gây xôn xao với thỏa thuận lịch sử với Intel — theo đó chính phủ sẽ nắm 10% cổ phần công ty — lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Quốc hội lại chọn cách giữ im lặng đáng ngờ.
Theo Fox News, các chính trị gia GOP lừng lẫy như thượng nghị sĩ Thom Tillis và các cố vấn kinh tế bảo thủ từng chỉ trích mạnh, so sánh hành động này với chủ nghĩa xã hội – nhưng dường như không có lãnh đạo nào tại Hạ viện hay Thượng viện lên tiếng về thỏa thuận độc đáo này Reuters+11Fox News+11Fox Business+11. Mức độ im lặng này không thể coi là sự đồng thuận; nó là một dấu hiệu cảnh báo về sự thiếu lãnh đạo chính trị trong một vấn đề có tác động lớn đến nền kinh tế và an ninh nước Mỹ.
1. Mâu thuẫn về lý thuyết tự do thị trường
Đã từ lâu, đảng Cộng hòa khẳng định một chính phủ nhỏ, không can thiệp vào kinh tế và tránh “cổ phần hóa,” tức các biện pháp hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp. Nếu ông Obama làm tương tự — như từng cứu Chrysler và GM — Đảng Cộng hòa chắc chắn sẽ phản đối dữ dội, gọi đó là “chủ nghĩa cộng sản” Fox News. Ấy vậy mà giờ đây, Trump đã can thiệp trực tiếp vào một tập đoàn công nghệ lớn, biến người dân Mỹ thành những cổ đông của Intel một cách chính thức.
2. Im lặng khi cần lên tiếng rõ ràng
Senator Thom Tillis thậm chí lên tiếng rằng: “Tôi thấy không thoải mái… Cho dù là 1 đô hay 1 tỷ đô đều khiến tôi lo ngại. Điều đó có vẻ như một doanh nghiệp bán nhà nước bán chứ không giống Hoa Kỳ” Fox Business+5Fox News+5Politico+5. Thế nhưng ông không có bất kỳ tuyên bố chính thức nào từ vị trí lãnh đạo Quốc hội. Trong khi đó, Congressman Rand Paul (từng cảnh báo về “bước tiến đến chủ nghĩa xã hội”) cũng không thể hiện sự phản đối rõ ràng.
Nhiều nhà bình luận gọi đây là “im lặng điếc tai” — một cách tẩu thoát tinh vi khi những gì cần lên án đang diễn ra ngay trước mắt.
3. Tác hại của sự im lặng
| Hệ quả | Phân tích ngắn gọn |
|---|---|
| Phá vỡ truyền thống GOP | Chủ nghĩa Tự do từng là nền tảng, nay bị hoán đổi bởi quyền lợi độc quyền. |
| Tiềm ẩn rủi ro an ninh | Chính phủ nắm cổ phần có thể gây xung đột lợi ích, ảnh hưởng đến tự do công nghệ và cạnh tranh. |
| Gieo niềm nghi trong lòng dân | Cử tri GOP sẽ tự hỏi: liệu họ còn đại diện cho tính nhất quán và tự do thị trường? |
Kết luận
Lãnh đạo Quốc hội GOP không phản đối thỏa thuận này — không phải vì đây là quyết định đúng đắn — mà vì họ không muốn đối đầu với Trump, người vẫn đóng vai trò trung tâm trong cánh hữu. Thậm chí một số quan chức có thể chờ xem chuyển động tiếp theo trước khi lên tiếng.
Nhưng chính sự im lặng ấy là lời tuyên bố đáng lo: khi một chính phủ chịu ảnh hưởng cá nhân đến mức lãnh đạo Quốc hội im lặng, thì quyền lực và truyền thống giá trị đã bị đe dọa nghiêm trọng hơn cả một điều luật bất ổn.
The Washington Post
Business Insider
Politico
