1. Mặt trận năng lượng: Ukraine chọn điểm yếu chí tử
Kể từ tháng 3/2024 đến nay, Ukraine đã tiến hành hơn 15 cuộc tấn công chính xác vào các cơ sở lọc dầu trọng yếu trên lãnh thổ Nga, bao gồm:
-
Ust-Luga (gần Estonia, thiệt hại ~12 triệu USD/ngày),
-
Syzran, Tuapse, Novoshakhtinsk (vùng Volga và phía Nam Nga),
-
Kho dầu tại Dzhankoy (Crimea),
-
Và mới đây, máy bay không người lái Ukraine còn bay qua biên giới và rơi gần hồ Peipus, sát lãnh thổ Nga–Estonia.
Mục tiêu không chỉ là làm gián đoạn chuỗi cung ứng hậu cần quân sự của Nga, mà còn tấn công cốt lõi nền kinh tế Nga: năng lượng, vốn chiếm 40–45% nguồn thu ngân sách.
Các nhà phân tích ước tính: chỉ riêng năm 2024, Nga đã phải chi hơn 22,5 tỷ USD để trợ giá nhiên liệu thông qua chương trình “giảm giá nhiên liệu” và “thuế tiêu thụ đặc biệt ngược” – phản ánh mức độ tổn thất và hỗ trợ tài khóa ngày càng phi lý.
2. Trump gây áp lực ngừng tấn công: Ukraine phản pháo bằng hành động
Kể từ khi Donald Trump quay lại Nhà Trắng tháng 1/2025, chính quyền của ông đã:
-
Giới hạn việc sử dụng vũ khí Mỹ trên lãnh thổ Nga: mọi đòn tấn công bằng ATACMS đều phải có sự phê duyệt của Lầu Năm Góc;
-
Dường như gây áp lực cho Ukraine ngừng tấn công các cơ sở lọc dầu, được xem là “gây khó dễ cho các nỗ lực hoà bình với Putin”;
-
Không mở rộng viện trợ sát thương dù Quốc hội và Châu Âu vẫn giữ cam kết hỗ trợ Kyiv.
Tuy nhiên, Ukraine không khuất phục. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào vũ khí Mỹ, họ:
-
Phát triển UAV tầm xa nội địa,
-
Tự chế tạo tên lửa hành trình Flamingo,
-
Ký thỏa thuận với Châu Âu để mua 3.350 tên lửa tầm xa ERAM, phần lớn tài trợ bởi Liên minh Châu Âu (gói 850 triệu USD),
-
Chiếm lĩnh chủ động chiến thuật, mở rộng tấn công ra vùng Kursk và áp sát Moscow.
“Ukraine đã học được cách không trông đợi vào một nền dân chủ thất thường như nước Mỹ thời Trump.” – theo Artur Rehi, nhà phân tích Estonia.
3. Chiến lược “Tự chủ và quyết đoán”: Ukraine chơi trò chơi riêng
Một loạt động thái khẳng định chiến lược tự chủ quân sự và chính trị của Ukraine:
| Diễn biến | Ý nghĩa |
|---|---|
| Chiến dịch Mạng Nhện | Đốt cháy hàng loạt máy bay ném bom chiến lược của Nga tại căn cứ Engels |
| Tấn công Ust-Luga | Làm tê liệt cảng lớn thứ hai của Nga, phá hủy trung tâm năng lượng Baltic |
| Đẩy lùi các đợt tấn công tại Avdiivka, Bakhmut | Dù mất lãnh thổ do tạm ngưng viện trợ, Ukraine không vỡ trận |
| Tấn công vào vùng Kursk | Mở mặt trận mới, gây bất ngờ về tầm với và quyết tâm |
4. Kinh tế Nga trên bờ vực: Dầu không còn là vũ khí
-
Năm 2025, kế hoạch cắt giảm trợ cấp năng lượng của Nga đã thất bại hoàn toàn;
-
Giá nhiên liệu lên mức kỷ lục trong khi các vùng như Viễn Đông, Sakhalin, Nam Nga rơi vào khủng hoảng nhiên liệu – hạn chế bán xăng RON-92, có nơi dừng bán cho dân thường;
-
Các tập đoàn dầu khí hàng đầu như Rosneft và Lukoil phải xin trợ cấp tài chính từ nhà nước – lần đầu tiên kể từ năm 2008.
5. Thông điệp gửi Trump và thế giới: Ukraine sẽ không bị khuất phục
-
Trump có thể cắt viện trợ, nhưng không thể buộc Ukraine khuất phục Putin.
-
Putin có thể trì hoãn hoà bình, nhưng không thể ngăn Ukraine phá hủy cỗ máy chiến tranh của Nga.
-
Phương Tây có thể do dự, nhưng không thể dập tắt ý chí độc lập của người Ukraine.
“Dù Putin hay Trump có thích hay không, Ukraine đã và sẽ tiếp tục chơi trò chơi của riêng mình — một trò chơi mà Nga không thể thắng.”
