Số liệu cơ bản
Theo CBO, nếu giữ nguyên mức thuế quan hiện tại, Mỹ có thể giảm thâm hụt ngân sách lên đến 4.000 tỷ USD trong thập kỷ tới, bao gồm:
-
3.300 tỷ USD từ giảm thâm hụt chính (primary deficit)
-
700 tỷ USD tiết kiệm chi phí lãi vay nhờ giảm vay nợ Yahoo Finance+15Reuters+15Investing.com+15.
Đây là con số cao hơn nhiều so với dự báo trước đó (2.5 ngàn tỷ USD thâm hụt chính + 500 tỷ USD tiết kiệm lãi vay)Reuters.
Ý nghĩa rộng hơn về xếp hạng tín nhiệm
-
Cơ quan Fitch giữ nguyên xếp hạng tín dụng của Mỹ ở mức “AA+”, đánh giá cao khoản thu từ thuế quan góp phần “giảm áp lực tài khóa” Reuters+1.
-
S&P Global cũng cho rằng nguồn thu từ thuế quan có thể bù đắp phần nào khoản thâm hụt từ dự luật lớn “One Big Beautiful Bill”, giúp duy trì triển vọng tài chính khả quan Reuters+10Barron’s+10Reuters+10.
Tuy nhiên, đừng quên mặt trái của đồng tiền
Một bài bình luận từ Reuters cảnh báo rằng, dù thu gọn thâm hụt là có thật nhưng không thể xem nhẹ chi phí kinh tế dài hạn:
-
Thuế quan thậm chí có thể lên mức 2.6% GDP, tạo áp lực lên tăng trưởng.
-
Người tiêu dùng Mỹ phải gánh giá cao hơn – như một chính sách thu nhập âm, cứ từ 2.6% GDP là thêm tiền túi.
-
Doanh nghiệp chịu chi phí đầu vào tăng, và nhiều ngành có thể suy giảm năng lực cạnh tranh quốc tế. Yahoo Finance+6Reuters+6Reuters+6
Góc nhìn tổng thể
-
Tin tốt: Thu nhập từ thuế quan là “phao cứu sinh” tài chính cho chính phủ giữa cơn khủng hoảng thâm hụt do cắt giảm thuế và tăng chi hồi hè. Khoản 4.000 tỷ USD là con số đáng kể.
-
Cảnh báo: “Không có bữa ăn miễn phí”. Mọi đồng thu thuế quan đều trả bằng giá cao hơn, từ thực phẩm, đồ điện tử đến sản xuất công.
-
Xu hướng khó đảo ngược: Thuế quan đang trở thành một phần “mặc định” trong chính sách tài khóa Mỹ. Khi doanh nghiệp và người tiêu dùng đã quen, việc rút lại sẽ gây gián đoạn—dù rõ là từ góc độ kinh tế, nó không tối ưu.
Kết luận
Thuế quan đang làm tốt nhiệm vụ cấp tiền để bù vào lỗ ngân sách, và có thể “cứu” Mỹ khỏi bờ vực tài chính. Nhưng nếu chỉ tập trung vào con số, chúng ta dễ quên mất bức tranh kinh tế toàn cảnh: nền kinh tế nói chung trả giá, sự cạnh tranh quốc tế bị suy yếu, và người dân phải chi trả qua giá cả sinh hoạt. Trong dài hạn, việc duy trì thâm hụt bằng cách “bóp người tiêu dùng” rõ ràng không bền vững.
Chính sách tài khóa là một canh bạc — và đây là lời nhắc: mỗi đồng thuế không “miễn phí” đâu, và nên dùng để trả nợ nền kinh tế, chứ không chỉ để làm đẹp bảng cân đối ngân sách hiện tại.
