Cuộc họp thượng đỉnh giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin hôm qua 15/08/2025 tại Alaska, Hoa Kỳ, đã không mang lại thỏa thuận nào để chấm dứt, hoặc ít nhất là để thiết lập một lệnh ngừng bắn ở Ukraina. Mặc dù vậy, hai nhà lãnh đạo vẫn khẳng định các cuộc thảo luận diễn ra “trên tinh thần xây dựng” và để ngỏ khả năng “sớm gặp lại nhau” ở Matxcơva.
Phan Minh| Thanh Hà| Thùy Dương
Cuộc họp kéo dài gần ba tiếng đồng hồ. Sau đó, hai nguyên thủ cùng nhau xuất hiện trước giới truyền thông và thông báo đã đạt được tiến triển về một số vấn đề. Vladimir Putin bày tỏ hy vọng rằng Ukraina và các đồng minh châu Âu của Kiev đón nhận một cách tích cực kết quả cuộc đàm phán Nga – Mỹ. Chủ nhân điện Kremlin kêu gọi phương Tây không cản trở “tiến triển đang hình thành” và cho rằng những tiến triển này có thể trở thành nền tảng không chỉ để giải quyết vấn đề Ukraina mà còn để khôi phục quan hệ giữa Nga và Mỹ.
Từ Alaska, đặc phái viên Pierrick Leurent tường trình :
« Mặc dù hai nhà lãnh đạo cho biết đã có những cuộc thảo luận hiệu quả và đạt được tiến triển thực sự trong một cuộc họp báo ngắn sau đó, nhưng cho đến nay, mọi chuyện vẫn cực kỳ mơ hồ. Các nhà báo cũng không có cơ hội đặt câu hỏi.
Chắc chắn là Donald Trump đã đặt mục tiêu đạt được một lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraina, nhưng điều đó đã không xảy ra. Ông từng cam kết sẽ ban hành thêm các biện pháp trừng phạt nhắm vào Nga nếu thất bại, nhưng điều này cũng không còn được đề cập. Cuối cùng, Donald Trump vẫn tự cho mình là một nhà đàm phán kiệt xuất, nhưng ông đã không nhận được bất kỳ nhượng bộ nào từ Vladimir Putin.
Ngược lại, đối với tổng thống Nga, đây là một thành công vang dội. Với hội nghị thượng đỉnh không khác gì một chuyến thăm cấp Nhà nước này, Vladimir Putin đã phục hồi vị thế trên trường quốc tế và quay trở lại như một đối tác đáng tin cậy, mặc dù quân đội Nga vẫn tiếp tục tấn công Ukraina. Do đó, trong bối cảnh này, một lối thoát cho cuộc xung đột vẫn là viễn cảnh rất xa vời, mặc dù tổng thống Mỹ dường như vẫn còn hy vọng, theo một cuộc phỏng vấn với Fox News ngay sau cuộc gặp giữa hai lãnh đạo ».
Đối thoại Trump – Putin : Mỹ không đạt được những kết quả mong muốn
Việc thượng đỉnh đã bị rút ngắn so với thông báo ban đầu và nguyên thủ Nga và Mỹ không đưa ra bất kỳ một thông báo cụ thể nào về mục đích ngừng bắn tại Ukraina bị xem là một thất bại của Washington. Thông tín viên Juliette Gheerbrant từ New York giải thích :
« Không ai sập cửa ra về, bỏ ngang cuộc họp. Donald Trump nhấn mạnh đến những đồng thuận và hai nhà lãnh đạo đã tỏ quyết tâm muốn cùng nhau làm việc. Có thể nói là tổng thống Hoa Kỳ đã cứu vãn thể diện của tổng thống Nga. Ông cũng đã hài lòng khi thấy Vladimir Putin khẳng định là quả thực nếu hồi 2022 quyền lực trong tay Donald Trump thì có lẽ đã không xảy ra chiến tranh.
Nhưng nhìn vào kết quả thực chất, không có một công bố nào, không có một thỏa thuận nào được đưa ra và cũng không ai nhắc đến một thỏa thuận ngừng bắn. Không có dấu hiệu cho thấy các cuộc tấn công nhắm vào dân thường sẽ chấm dứt, và ngay cả ý tưởng về một cuộc gặp ba bên lần tới với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cũng không được nhắc đến.
Các mục tiêu từng được tổng thống Mỹ đề ra trước cuộc họp còn rất xa vời. Như báo Washington Post ghi nhận, điều này cho thấy những giới hạn của các màn phỉnh nịnh, tâng bốc trong chính sách ngoại giao của tổng thống Mỹ.
Hơn nữa, xin nói thêm, đây cũng là hậu quả từ thái độ ngưỡng mộ một cách ngây thơ của tổng thống Hoa Kỳ đối với đồng cấp Nga. Hôm qua lẽ ra đã phải là một bước ngoặt trong cuộc xung đột tại Ukraina và cũng phải là cơ hội để ông Trump khẳng định vai trò của một nhà kiến tạo hòa bình. Một nhà phân tích đã đặt câu hỏi : Với kết quả ấy thì liệu có bõ công để tổng thống Hoa Kỳ tổ chức một sự kiện rầm rộ đến như vậy hay không ? »
Kết quả thượng đỉnh Alaska : Ukraina thất vọng nhưng không ngạc nhiên
Như Nhà Trắng đã thông báo, chia tay với tổng thống Nga, nguyên thủ Mỹ Donald Trump lập tức điện đàm với đồng cấp Ukraina và các lãnh đạo châu Âu trong khối NATO. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông đã được « thông báo » về những trao đổi tại thượng đỉnh ở Alaska và chuẩn bị bay sang Washington hội kiến tổng thống Hoa Kỳ vào thứ Hai, 18/08/2025.
Các ông Trump – Zelensky sẽ « thảo luận về tất cả những chi tiết nhằm chấm dứt các hành vi sát hại và chiến tranh ». Kiev đặc biệt cảm ơn chính quyền Washington về những nỗ lực ngoại giao, đồng thời nhấn mạnh đến « tầm mức quan trọng để châu Âu, cùng với Hoa Kỳ tham gia mọi giai đoạn bảo đảm những cam kết về an ninh cho Ukraina ».
Nhưng đại đa số công luận Ukraina đều thất vọng về thượng đỉnh Vladimir Putin – Donald Trump hôm qua ở Alaska, như giải thích của Emmanuelle Chaze, thông tín viên RFI từ Kiev :
« Quả thực là phía Ukraina không ngạc nhiên chút nào về kết quả ở Alaska. Mọi người ở đây biết trước rằng Vladimir Putin không muốn một thỏa thuận ngừng bắn, bởi vì đơn giản là hiện tại trên chiến trường không mảy may có bất kỳ một thay đổi nào.
Hôm qua, Nga dội bom xuống một khu chợ ở trung tâm thành phố Soumy. Các thành phố khác ở Zaporijia và Dnipro cùng bị oanh kích. Như mọi ngày, drone của Nga vẫn bay lượn trên bầu trời Ukraina và chiến sự dọc các chiến tuyến vẫn tiếp diễn. Thành thử ra phía Ukraina không hề ngạc nhiên.
Điều duy nhất khiến công luận ở đây thất vọng là tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thay vì gây áp lực với tổng thống Nga Vladimir Putin thì lại đẩy quả bóng sang sân chơi của Ukraina khi tuyên bố là giờ đây đến lượt Kiev phải nỗ lực để đạt được một thỏa thuận ngừng bắn. Tựu chung, không ai ngạc nhiên về thất vọng của Ukraina ».
Nga : thượng đỉnh Alaska là thành công lớn mang lại uy tín cho Điện Kremlin
Khi đến Alaska, tổng thống Putin đã được tiếp đón trọng thị với thảm đỏ, được Donald Trump chào đón nồng nhiệt cùng với sự hiện diện của máy bay quân sự Mỹ trên bầu trời, cho dù Nhà Trắng đã giảm bớt kỳ vọng trước thềm hội nghị, cuộc gặp này vẫn rất quan trọng đối với Donald Trump, vốn xem khả năng đạt được thỏa thuận hòa bình tại Ukraina như một cơ hội để giành Nobel Hòa bình, điều mà ông rất khao khát. Còn đối với Vladimir Putin, chỉ riêng việc hội nghị này được tổ chức đã là một chiến thắng về mặt ngoại giao, bất luận kết quả đàm phán.
Từ Matxcơva, thông tín viên Anissa El Jabri gửi về bài tường trình :
« Donald Trump và Vladimir Putin đã lần lượt rời Alaska mà không trả lời các câu hỏi của báo chí. Và cuộc gặp chỉ kéo dài 3 tiếng đồng hồ thay vì 6-7 tiếng như phát ngôn viên Điện Kremlin từng nói. Xin nhắc lại là đã không có cuộc trao đổi nào ở cấp bộ trưởng để phê chuẩn các thỏa thuận kinh tế. Và cuối cùng, không có chi tiết nào về những gì sẽ được trình bày với Ukraina và các nước châu Âu. Thông tin được đưa ra ở Matxcơva là như vậy. Nhưng nhìn từ thủ đô nước Nga, đây không thực sự là điều gây bất ngờ.
Chưa từng có lúc nào dư luận trong nước được chuẩn bị cho một bước đột phá nhanh chóng và cụ thể. Tuy nhiên, trong những ngày gần đây và sáng thứ Bảy này, các chuyên gia được truyền thông Nga trích dẫn dường như tin rằng những điều được loan báo đó là có lợi cho Matxcơva.
Tất cả họ đều nhấn mạnh rằng không có lời đe dọa trừng phạt nào được đưa ra, và điều cuối cùng, cũng là điều quan trọng nhất, đó là cuộc gặp thượng đỉnh lần này đang được mô tả như một thành công lớn mang lại uy tín cho Điện Kremlin : một tấm thảm đỏ được trải cho Vladimir Putin, những nụ cười và nhiều cái bắt tay, rồi chuyến đi chung bất ngờ với Donald Trump trên chiếc xe Cadillac của ông Trump từ lúc ông Putin bước xuống máy bay cho đến tận nơi diễn ra thương lượng. Tất cả được phát lặp đi lặp lại tràn ngập trên các phương tiện truyền thông Nga. Mục tiêu trên hết của Điện Kremlin là hợp pháp hóa quyền lực của Nga trên trường quốc tế ».
Theo AFP, cuối buổi họp báo chung, tổng thống Nga Vladimir Putin nói với nguyên thủ Mỹ Donald Trump là cuộc gặp mặt « lần tới là tại Matxcơva ». « Thật thú vị. Tôi hình dung là chuyện này sẽ có thể diễn ra », ông Trump đáp lại.
Về phía cố vấn ngoại giao của điện Kremlin, theo hãng tin Nga TASS, được Reuters trích dẫn, hôm nay ông Yury Ushakov nói rằng chưa biết khi nào tổng thống Vladimir Putin và đồng nhiệm Mỹ Doald Trump sẽ gặp lại nhau. Cũng theo ông, chủ đề về hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa tổng thống Nga, Mỹ và Ukraina chưa từng được thảo luận.
Nguồn : RFI
