Tạ Duy Anh
Năm 2001 tôi mua đất, rồi xây nhà trong một khu dân cư tại xã Lĩnh Nam, khi đó còn thuộc huyện Thanh Trì. Đường Lĩnh Nam dài 4 km, lúc bấy giờ còn rất thưa người qua lại, ít xe ô tô, vì thế, dù con đường vừa bé vừa nhiều nút thắt, vừa dày đặc ổ gà ổ vịt, việc giao thông chưa có vấn đề gì. Chỉ hơi có chút tự ái, khi nhiều người ở quê ra chơi, bán hàng rong, mỗi khi có ai đó ra vẻ mình là “dân phố”, liền bị “móc” lại: Chúng em tưởng Hà Nội thế nào, chứ đường phố thế này thua xa cả đường huyện đường liên xã của chúng em.
Một lần tôi nghe đúng câu như vậy của chị bán thịt rong. Tôi bảo: Vài năm nữa có dịp qua đây, chị sẽ nghĩ khác đấy.
Không hẳn vì tự ái mà tôi nói thế. Nó có cơ sở hẳn hoi. Đó là hai bên đường Lĩnh Nam khi đó chính quyền đã cho các loại máy xây dựng về “giải tỏa” tạo mặt bằng, thậm chí đặt chỉ giới quy hoạch. Nghe nói đường Lĩnh Nam sẽ là đường đôi, rộng tới 48 mét, tạo huyết mạch giao thông nối với cầu Thanh Trì (khi đó còn đang trên giấy). Nhiều nhà đầu tư bất động sản từ khắp nơi kéo về mua đất như mua rau, chờ hạ tầng.
Nhưng gần 20 năm sau, tất cả vẫn tiếp tục ở thì tương lai. Cầu Thanh Trì khánh thành đã hơn chục năm, kéo theo một lượng lớn xe tải chọn đường Lĩnh Nam để vào nội đô hoặc từ nội đô hướng ra ngoại thành. Từ chỗ chỉ có cánh đồng lúa, rau hai bên, với lèo tèo nhà dân, mật độ dân cư so với nội đô khá thưa thớt, giờ dọc con đường này dày đặc nhà chung cư, trường học, siêu thị, quán sá, các cơ sở sản xuất kinh doanh, cơ sở giết mổ, cửa hiệu, tiệm ăn. Đặc biệt là ngần ấy năm đã kịp tự phát hình thành một cái chợ đêm sầm uất, (tất nhiên là nhếch nhác, lộn xộn) cùng với vài cái chợ tạm (dùng luôn một phần mặt đường) cho dân ngoại tỉnh bán buôn …Tất cả những yếu tố đó khiến con đường gầy như rắn đói, mang tên Lĩnh Nam, trở nên quá tải, được gọi vui là “con đường đau khổ”, dù chỉ cách Bờ Hồ chưa đầy 6km. Ơn chính phủ, năm nào mặt đường cũng được thảm lại, theo kiểu vá víu, trước khi nó lại nát bươm chỉ trong thời gian ngắn, thậm chí chỉ sau một trận mưa ngập. Còn hàng chục năm nay, điểm nghẽn ác mộng mang tên “búi tre”, “cống thối” (gần đây thêm điểm đen kinh người dốc Thúy Lĩnh) không ngày nào không tắc, nhất là từ khi có thêm trường Đại học Kinh tế-Kỹ thuật công nghiệp chuyển về. Những cuộc cãi vã, ẩu đả vì tắc đường, cảnh “dân phòng” vung gậy dọa nạt “dân thường” trở thành chuyện thường ngày. Có người đi ăn cỗ cưới bằng xe ô tô, nhìn thấy cỗ bàn tấp nập rồi nhưng hết bữa tiệc, mọi người ra về hết vẫn chưa thể có mặt.
Không thể nào kể hết những chuyện cười ra nước mắt.
Nghe nói (lại nghe nói), sẽ có đường vành đai 2,5 san tải cho đường Lĩnh Nam. Hiện con đường trong mơ này, sau hai chục năm, vẫn là con đường cụt, vì nghe nói, (vâng, lại vẫn nghe nói) vốn thành phố rót xuống đã được…dùng vào việc khác.
Đầu năm 2023, nhân dân dọc theo con đường Lĩnh Nam vô cùng phấn khởi khi vừa đầu xuân đã thấy máy móc xây dựng các loại lại ùn ùn kéo về. Nhiều hàng quán tạm hai bên đường gần chợ đêm thêm một lần nữa bị giật đổ, dấu hiệu cho thấy kế hoạch “mở rộng đường Lĩnh Nam” gần… 20 năm trước sắp được thực hiện.
Hy vọng lần này thành phố không nói cho vui, mà LÀM THẬT.
