Hoà Ái / RFA
Yêu cầu giải quyết dứt điểm
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, vào ngày 11/8, giao cho Thanh tra Chính phủ phối hợp với chính quyền các tỉnh và thành phố tập trung các biện pháp cần thiết để giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài. Đồng thời, không để người dân khiếu kiện đông người ở các cơ quan Trung ương, nhất là trong thời gian diễn ra những sự kiện chính trị quan trọng.
Hồi trung tuần tháng 2 năm nay, Văn phòng Chính phủ cũng đã phổ biến thông báo tương tự theo ý kiến của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, tại một buổi làm việc với Trụ sở Tiếp Công dân Trung ương, ở Hà Nội.
Điều đáng chú ý, cả hai lần thông báo từ Chính phủ trong năm 2020 đều nhấn mạnh rằng Bộ Công an và công an địa phương cùng đơn vị chức năng được yêu cầu tăng cường các biện pháp nghiệp vụ bảo đảm tuyệt đối an toàn mục tiêu bảo vệ và ổn định tình hình an ninh trật tự, phải có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật những người có hành vi lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo gây rối an ninh, trật tự, xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Chính quyền địa phương dùng biện pháp nào để giải quyết?
Thành phố Hồ Chí Minh, trung tâm kinh tế thương mại lớn nhất Việt Nam, hồi năm 2018 được Đoàn Đại biểu Quốc hội của thành phố ghi nhận có đến 75% khiếu nại liên quan đến đất đai.
Vụ việc cưỡng chế khoảng 200 ngôi nhà ở vườn rau Lộc Hưng, vào đầu tháng 1/2019 cho đến nay được Chính quyền thành phố giải quyết đến đâu?
Đại diện cho bà con vườn rau Lộc Hưng, ông Cao Hà Chánh, vào tối ngày 11/8 cho biết:
Từ khi xảy ra vụ ở Đồng Tâm thì nhiều bà con cũng chột dạ, người ta sợ. Thứ hai nữa, công an dùng kiểu ‘đánh lẻ’, tức là họ đến gặp những người tiên phong đi đòi quyền lợi và đặt ra ưu đãi nào đó để cho họ không đi nữa. Thế bây giờ người như như chúng tôi đi là bị bắt, bị đánh ngay. Kinh khủng lắm. Cho nên nhiều người sợ lắm. Không ai dám đi nữa. Bất công quá
-Người dân làng đạo Thạch Bích
“Mới nhất là tập thể người dân vườn rau Lộc Hưng vừa lên Văn phòng Tiếp dân của Ủy ban Nhân dân TP.HCM cùng với 2 luật sư để trực tiếp yêu cầu lãnh đạo thành phố tiếp xúc và sau đó họ nhận đơn thôi. Họ mới thông báo rằng họ đã báo cáo cho Chủ tịch TP.HCM và cho đến nay chưa được hồi âm. Xin được nói thêm, suốt từ khi cưỡng chế xảy ra cho đến nay thì chưa có một cán bộ nào hoặc người có thẩm quyền nào ra mặt hay có những động thái bằng văn bản hết. Chỉ có văn bản gửi cho quận Tân Bình, với nội dung là chuyển vụ việc của bà con vườn rau Lộc Hưng xuống cho Chính quyền quận Tân Bình.”
Ông Cao Hà Chánh nhắc lại sau thời gian dài làm việc giữa Chính quyền quận Tân Bình và cư dân vườn rau Lộc Hưng, đến năm 2008, bà con vườn rau Lộc Hưng đề nghị quận Tân Bình xác nhận và cấp quyền sử dụng đất. Mặc dù, lãnh đạo quận Tân Bình gặp gỡ với bà con vườn rau Lộc Hưng khi họ gửi đơn khiếu nại, tố cáo; thế nhưng lãnh đạo quận Tân Bình đưa ra một văn bản của Ủy ban Nhân dân TP.HCM chỉ đạo quận Tân Bình không có quyền tiếp dân và không được giải quyết bất cứ việc gì trên khu vực đất vườn rau Lộc Hưng.
Đề cập đến yêu cầu của Chính phủ đối với chính quyền địa phương phải giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, vừa được báo giới quốc nội phổ biến trong cùng ngày 11/8, ông Cao Hà Chánh trình bày:
“Đây là một thực trạng mà nhà cầm quyền hay dùng kế hoạch này. Lúc vừa cưỡng chế xong, nhà cầm quyền và bên ngành công an đăng trên trang web của quận Tân Bình là đang tập hợp hồ sơ để khởi tố những người đứng đầu là ông Chánh và 8 người. Hôm nay tôi xin nói rõ, vụ việc vườn rau Lộc Hưng thì từ năm 1999, tập thể người dân chúng tôi đã thực hiện đúng luật pháp. Chúng tôi trình báo từng bước một về các diễn biến cho công an phường, quận; đặc biệt với Sở Công an TP.HCM và Bộ công an về bất cứ diễn biến của chính quyền địa phương không đúng. Qua đó, xin khẳng định là người dân thực hiện đúng luật, nhưng họ vẫn tiếp tục hù dọa. Vừa rồi, họ nói rằng kỳ này chúng tôi đi là họ bắt và tập trung đọc kinh trước tượng đài Đức Mẹ là họ sẽ làm việc. Họ chuyển thông tin này đến chúng tôi qua công an phường và công an quận.”
Cũng tại TP.HCM, người dân Thủ Thiêm, sau hai thập niên khiếu nại, khiếu kiện tập thể tại cơ quan các cấp chính quyền từ địa phương đến Trung ương, vừa đón nhận thông tin các lãnh đạo, cán bộ, đảng viên sai phạm trong dự án Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, như ông Tất Thành Cang chỉ bị phê bình.
Ông Nguyễn Đình Đệ, một dân oan ở Thủ Thiêm, lên tiếng về thông báo của Chính phủ yêu cầu chính quyền địa phương giải quyết dứt điểm các khiếu nại, khiếu kiện tập thể:
“Chuyện Nhà nước muốn xử lý như thế nào, hoặc muốn kêu gọi địa phương giải quyết dứt điểm cho người dân như thế nào thì nói chung và thật lòng rằng là ‘trống đánh xuôi, kèn thổi ngược’ và chính vì điều đó mà người dân Thủ Thiêm đã vất vả gần 20 năm nay. Làm gì có chuyện Trung ương chỉ đạo và địa pương giải quyết rốt ráo để người dân không ra Hà Nội khiếu kiện? Chuyện đó rất là khó và không bao giờ làm được. Và ngày nào còn chưa giải quyết và nghiêm trị các cán bộ Lê Thanh Hải, Tất Thành Cang, Nguyễn Văn Đua, Lê Hoàng Quân thì vấn đề Thủ Thiêm vẫn không bao giờ giải quyết được.”
Một vụ việc khiếu nại đông người ở làng đạo Thạch Bích, xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội, được dư luận chú ý đến qua hành động tập thể bà con, hồi đầu tuần tháng 11/2019 cắm lều đòi chính quyền xã phải trả đất canh tác. Tại thời điểm đó, lực lượng công an đông gấp 10 lần người dân được huy động đến để giải tán đám đông.
Một giáo dân làng đạo Thạch Bích, vào tối ngày 11/8, e dè chia sẻ với RFA liên quan việc khiếu nại, khiếu kiện của bà con làng đạo sau lần tập trung cắm lều đó:
Chuyện Nhà nước muốn xử lý như thế nào, hoặc muốn kêu gọi địa phương giải quyết dứt điểm cho người dân như thế nào thì nói chung và thật lòng rằng là ‘trống đánh xuôi, kèn thổi ngược’ và chính vì điều đó mà người dân Thủ Thiêm đã vất vả gần 20 năm nay. Làm gì có chuyện Trung ương chỉ đạo và địa pương giải quyết rốt ráo để người dân không ra Hà Nội khiếu kiện? Chuyện đó rất là khó và không bao giờ làm được. Và ngày nào còn chưa giải quyết và nghiêm trị các cán bộ Lê Thanh Hải, Tất Thành Cang, Nguyễn Văn Đua, Lê Hoàng Quân thì vấn đề Thủ Thiêm vẫn không bao giờ giải quyết được
-Ông Nguyễn Đình Đệ
“Từ khi xảy ra vụ ở Đồng Tâm thì nhiều bà con cũng chột dạ, người ta sợ. Thứ hai nữa, công an dùng kiểu ‘đánh lẻ’, tức là họ đến gặp những người tiên phong đi đòi quyền lợi và đặt ra ưu đãi nào đó để cho họ không đi nữa. Thế bây giờ người như như chúng tôi đi là bị bắt, bị đánh ngay. Kinh khủng lắm. Cho nên nhiều người sợ lắm. Không ai dám đi nữa. Bất công quá!”
Cùng thời điểm tháng 11/2019, Hội thánh Tin Lành Tuy Hòa phổ biến thông tin trên mạng xã hội liên quan sự không đồng thuận đối với quyết định của Chính quyền thành phố Tuy Hòa về đập bỏ ngôi trường Thiên Ân của Hội thánh để xây trường mầm non.
Mục sư Lương Mạnh Hà, Mục sư quản nhiệm Chi hội Tin Lành Tuy Hòa, vào thời điểm đó đã cho RFA biết Hội thánh chưa bao giờ được chính quyền địa phương thương thuyết về giải pháp giải tỏa hay đền bù. Do đó, Hội thánh Tin lành Tuy Hòa phải có hành động qua việc căng băng-rôn phản đối. Đồng thời, Hội thánh cũng đã làm đơn và gửi thư bảo đảm đến hai cơ quan Trung ương ở Hà Nội, bao gồm Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc và Ban Tôn giáo Chính phủ để kêu cứu.
Ông Võ Ngọc Lực, một nhà hoạt động tôn giáo, vào tối ngày 11/8, cho biết diễn tiến của vụ việc này:
“Sau vụ đó thì họ đã lấy trường Thiên Ân rồi. Họ lợi dụng ngay đợt dịch bệnh là họ đập trường Thiên Ân của Nhà thờ Tin Lành Tuy Hòa. Trước đó mấy tuần thì họ đi từng nhà của tín đồ và đe dọa không cho tín đồ dùng facebook hay đưa tin gì hết. Và khi đó có phái đoàn của Đại sứ quán Hoa Kỳ định về để tìm hiểu thông tin liên quan như thế nào. Tuy nhiên, họ dùng lý do dịch bệnh nên họ từ chối.”
Ông Võ Ngọc Lực cho biết thêm rằng tài khoản của Hội thánh Tin Lành Tuy Hòa bị lực lượng an ninh mạng trà trộn vào và đưa những thông tin sai lệch, bất lợi cho Hội thánh, liên quan trường Thiên Ân bị chính quyền địa phương đập bỏ.
Vì là người góp phần trong việc lên tiếng vụ cưỡng chế trường Thiên Ân của Hội thánh Tin lành Tuy Hòa, bản thân ông cũng bị liên lụy:
“Tôi đang sinh sống ở Buôn Mê Thuột, nhưng công an tỉnh Phú Yên lên đây mấy tháng. Họ ở nhà bên cạnh theo dõi. Tôi cũng không biết được chính xác họ muốn làm gì, nhưng đại khái là như thế.”
Đài RFA ghi nhận, dù rằng sợ hãi như bà con ở làng đạo Thạch Bích, dù bị đe dọa như tín đồ Tin Lành ở Tuy Hòa hay dù quyết tâm như cư dân vườn rau Lộc Hưng, Thủ Thiêm ở Sài Gòn đều cho rằng các chính quyền địa phương dùng những biện pháp khác nhau để gây áp lực lên người dân đi khiếu nại, khiếu kiện. Tuy nhiên, những biện pháp mà chính quyền địa phương đang áp dụng không thể nào giải quyết dứt điểm những khuất tất và oan ức của dân chúng. Và, họ sẽ buộc phải khăn gói đến các cơ quan Trung ương, như ông Nguyễn Đình Đệ quả quyết: “Người dân Thủ Thiêm yêu cầu Chính quyền TP.HCM thực hiện theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ ký. Còn không thì họ vẫn tiếp tục đi khiếu kiện, tập trung ra Hà Nội khiếu kiện. Vì đây là quyền lợi chính đáng và hợp pháp của họ.”