Yêu cầu của Donald Trump về việc xóa bỏ trần nợ là một động thái đầy tham vọng và gây tranh cãi, phản ánh cách tiếp cận táo bạo nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quản lý tài chính quốc gia. Điều này không chỉ đơn thuần là một chiến lược tài chính mà còn mang ý nghĩa chính trị sâu sắc.
Trần nợ là gì và vì sao Trump muốn xóa bỏ?
Trần nợ là giới hạn do Quốc hội đặt ra để kiểm soát mức nợ mà chính phủ liên bang có thể vay. Việc xóa trần nợ sẽ cho phép chính phủ vay không giới hạn để chi tiêu, mà không cần sự phê duyệt định kỳ từ Quốc hội. Trump cho rằng điều này sẽ:
- Tăng quyền tự do tài chính: Xóa bỏ những rào cản cho các chính sách chi tiêu và miễn thuế lớn mà Trump đã hứa, đặc biệt là giảm thuế doanh nghiệp xuống 17%.
- Phục vụ chương trình nghị sự: Việc không bị giới hạn bởi trần nợ giúp Trump thực hiện các chính sách “bơm tiền” cho các chương trình mà ông ưu ái, như tăng cường chi tiêu quân sự và giảm gánh nặng thuế cho giới giàu.
Động cơ chính trị của Trump
- Làm khó Biden: Bằng cách ép buộc Quốc hội thông qua việc xóa trần nợ, Trump muốn đẩy trách nhiệm tài chính và các hệ quả kinh tế tiêu cực lên chính quyền của Joe Biden. Nếu nền kinh tế suy thoái hoặc thâm hụt gia tăng, Biden sẽ trở thành mục tiêu chỉ trích.
- Tạo quyền lực tuyệt đối: Xóa trần nợ sẽ giảm thiểu quyền giám sát tài chính của Quốc hội, đặc biệt là quyền lực của đảng Dân chủ tại Thượng viện, trao thêm quyền lực cho Tổng thống và nhánh hành pháp.
Rủi ro và tác động
Việc xóa trần nợ có thể dẫn đến:
- Thâm hụt ngân sách lớn hơn: Miễn thuế cho doanh nghiệp và cắt giảm nguồn thu sẽ làm tăng thâm hụt, gây áp lực lớn hơn lên nợ quốc gia.
- Lạm phát cao: Chi tiêu không kiểm soát và nợ công gia tăng có thể đẩy nền kinh tế vào tình trạng lạm phát trầm trọng.
- Phá vỡ kỷ luật tài chính: Trần nợ đóng vai trò như một biện pháp kiểm soát tài chính; việc xóa bỏ sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm cho các chính quyền sau.
Sự phản đối từ chính đảng Cộng hòa
Việc xóa trần nợ đi ngược lại nguyên tắc tài khóa bảo thủ của đảng Cộng hòa. Trong cuộc bỏ phiếu gói chi tiêu gần đây, 38 dân biểu Cộng hòa đã bất chấp áp lực từ Trump và Elon Musk để bỏ phiếu chống lại yêu cầu xóa trần nợ. Điều này cho thấy ngay cả trong nội bộ đảng Cộng hòa cũng có sự phản kháng mạnh mẽ đối với chính sách này.
Đề xuất xóa trần nợ của Trump là một động thái táo bạo nhưng đầy rủi ro, phản ánh cả tham vọng chính trị lẫn sự thiếu kỷ luật tài chính. Nếu được thực hiện, nó sẽ gây tác động lớn đến nền kinh tế Mỹ và hệ thống kiểm soát quyền lực của chính phủ. Tuy nhiên, với sự phản đối mạnh mẽ từ cả nội bộ đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, khả năng thực hiện vẫn là một dấu hỏi lớn.
