VIỆT BÁO
Bài viết sau đây dịch từ bài “U.S. National Security Is Being Attacked From Within” trong ấn bản hôm 1/9/2025 trên báo The Dispatch. Người viết là bình luận gia Kevin Carroll, người từng là cố vấn cấp cao cho Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly (2017-18) và có vấn cho chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện Peter King (2011-13), và nguyên là sĩ quan CIA và Lục quân Hoa Kỳ.
Chính quyền Trump đang phá hủy bộ máy an ninh quốc gia của Mỹ. Khắc phục thiệt hại có thể mất hàng thập niên.
Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard gần đây đã xác nhận rằng chính quyền Trump đã thu hồi giấy phép an ninh của 37 quan chức an ninh quốc gia hiện tại và trước đây. Gabbard thậm chí còn công khai lưu hành tên của các quan chức này – bất cẩn làm lộ bí mật của ít nhất một sĩ quan tình báo CIA trong quá trình đó – và vô căn cứ cáo buộc họ “chính trị hóa và thao túng thông tin tình báo, tiết lộ thông tin tình báo mật mà không được phép và/hoặc cố tình vi phạm nghiêm trọng các tiêu chuẩn nghiệp vụ.”
Những động thái này, cùng với việc thanh trừng các công tố viên phản gián và quan chức tình báo trên khắp chính phủ liên bang, đặt ra mối đe dọa rõ ràng và hiện hữu đối với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ. Kết quả có thể gây ra thiệt hại cho các cơ quan tình báo nước ngoài và an ninh nội địa của Mỹ trong nhiều thế hệ, khiến đất nước dễ bị tổn thương trong các cuộc xung đột vũ trang trong tương lai với đối thủ.
Nhiều quan chức mà Gabbard đã dỡ bỏ giấy phép vào tuần trước đã lọt vào tầm ngắm của nhà lý thuyết âm mưu cánh hữu Laura Loomer vì trước đó họ đã ký một bức thư công khai đặt câu hỏi về nỗ lực không thành công của Tổng thống Donald Trump trong việc bắt chẹt Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để điều tra Joe Biden trước cuộc bầu cử năm 2020. Những người khác bị nhắm mục tiêu vì đã cảnh báo chính xác về nỗ lực bí mật của Nga nhằm gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2016 để có lợi cho Trump. Trong khi đó, các nhân viên an ninh quốc gia chuyên nghiệp đã bị sa thải vì nhiều lý do khác nhau, từ việc điều tra và truy tố những người tham gia cuộc bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 cho đến việc mâu thuẫn với tuyên bố của Trump rằng các cuộc tấn công của Mỹ vào tháng 6 đã “hoàn toàn và triệt để phá hủy” các cơ sở hạt nhân của Iran.
Dường như để trả đũa cho những lời chỉ trích của ông đối với tổng thống, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton đã mất giấy phép an ninh của mình trước, sau đó là đội mật vụ bảo vệ ông—ngay cả khi các đặc vụ Iran bị truy tố vì âm mưu ám sát ông do vai trò của ông trong vụ giết chỉ huy Lực lượng Quds Qassem Suleimani của chính quyền Trump đầu tiên. Cuối cùng, vào tháng trước, chính quyền đã ra lệnh cho FBI đột kích nhà và văn phòng của Bolton như một phần của cuộc điều tra xem liệu cựu quan chức Trump có chia sẻ hoặc sở hữu thông tin mật một cách bất hợp pháp hay không.
Phần lớn những gì chính quyền đang làm hiện nay là bất hợp pháp và có khả năng sẽ bị tòa án lật ngược trong thời gian tới. Có lý do chính đáng để tin rằng các cuộc thanh trừng công khai và có động cơ chính trị này vi phạm một số luật liên bang, bao gồm Đạo luật Thủ tục Hành chính (Administrative Procedure Act), Đạo luật Quyền riêng tư (Privacy Act) và Điều khoản Thủ tục Tố tụng Công bằng của Tu chính án thứ năm (Due Process Clause of the Fifth Amendment). Nhưng với tư cách là một cựu sĩ quan quân đội và CIA, tôi lo sợ rằng sự can thiệp của Nhà Trắng trong thời gian này sẽ gây ra những tổn hại lâu dài đến khả năng bảo vệ đất nước của cộng đồng tình báo.
Đầu tiên, có thể có một làn sóng rời bỏ các cơ quan tình báo, ngoại giao và an ninh của Mỹ bởi những người không đồng ý với các chính sách của chính quyền Trump, đặc biệt là những nhân viên có kinh nghiệm với lương hưu được bảo đảm. Các quan chức ở giữa sự nghiệp, những người có kỹ năng và đạo đức làm việc để thành công trong khu vực tư nhân, cũng sẽ ra đi, để lại một số người thiếu tài năng và động lực tương tự. Trong khi đó, những nhân viên thử việc được tuyển dụng, kiểm tra và đào tạo tốn kém trong nhiều năm đã bị sa thải.
Tệ hơn nữa, ai sẽ tìm cách gia nhập các tổ chức như Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) hoặc Tác Vụ Ngoại giao (Foreign Service) trong hoàn cảnh hiện tại? Nhiều ứng viên tốt nhất cho công việc tình báo và ngoại giao truyền thống đến trực tiếp từ các trường đại học hoặc trường sau đại học danh tiếng, hoặc vài năm sau đó, từ các ngân hàng và công ty luật ở thị trường chứng khoán Wall Street, để tham gia vào các hoạt động công ích có ý nghĩa. Lựa chọn nghề nghiệp này luôn đòi hỏi sự hy sinh về tài chính, cũng như sự khó khăn và thậm chí là nguy hiểm, nhưng nó cũng đi kèm với sự tôn trọng và an ninh việc làm.
Nhưng nếu công chức có thể bị sa thải tùy ý—và bị phỉ báng hoặc vu khống khi rời đi—vậy tại sao lại chọn mức lương chính phủ khiêm tốn thay vì công việc béo bở, thoải mái và an toàn trong lĩnh vực tư vấn, tài chính hoặc công nghệ? Chắc chắn ít quan chức an ninh quốc gia nào sẽ khuyến khích con cái họ đi theo con đường của họ bây giờ.
Thứ hai, chứng đau dây thần kinh của Trump về những lời chỉ trích công khai hoặc thậm chí riêng tư từ cấp dưới của ông về Vladimir Putin của Nga hoặc Tập Cận Bình của Trung Quốc, những người mà ông Trump rất ngưỡng mộ, mở toang cánh cửa cho các cơ quan tình báo của các đối thủ này xâm nhập vào chính phủ Hoa Kỳ. Đồng thời, các đặc vụ FBI đang được điều chuyển từ nhiệm vụ chống gián điệp sang cung cấp an ninh vành đai cho các cuộc đột kích của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) vào những người nhập cư bất hợp pháp (đại đa số trong số họ không có tiền án tiền sự), và bộ phận phản gián của Bộ Tư pháp đang mất đi nhiều công tố viên giàu kinh nghiệm.
Và các hoạt động phản gián có thể mất hàng thập niên để giải quyết. Các cơ quan an ninh và tình báo của Vương quốc Anh đã phải đau đầu trong bốn thập niên vì những thiệt hại do “Cambridge Five” gây ra, một nhóm điệp viên mà KGB đã sử dụng để xâm nhập MI5 và MI6 trong Thế chiến thứ hai và suốt Chiến tranh Lạnh. CIA và FBI vẫn đang truy lùng tên gián điệp đôi, kẻ phản bội chưa được xác định, người cùng với Aldrich Ames của CIA và Robert Hanssen của FBI đã làm lộ chết người các nguồn tin của Mỹ tại Nga vào năm 1985. Những cá nhân được Nga và Trung Quốc cài vào chính phủ Hoa Kỳ hoặc quay lại làm nội gián cho họ giờ đây sẽ gây ra các vấn đề phản gián trong nhiều thập niên tới.
Cuối cùng, việc Trump không muốn nghe thông tin từ các cơ quan tình báo mà ông không thích, chỉ vì ông tin rằng điều đó khiến ông trông yếu đuối hoặc sai lầm, cũng như việc ông sẵn sàng sa thải những người dám nói thẳng, có nguy cơ dẫn đến thất bại thảm khốc.
Trump ngốc nghếch tin rằng Putin và Kim Jong Un của Triều Tiên là bạn của ông, đến mức ông từ chối nghe các báo cáo về những mối đe dọa ngày càng tăng mà họ gây ra. Tổng thống rất muốn có một thỏa thuận thương mại lớn với Trung Quốc, đến mức ông đã ca ngợi “sự minh bạch” của Tập Cận Bình trong những ngày đầu của đại dịch COVID. Ông ta tin chắc rằng lực lượng do Mỹ dẫn đầu đã đánh bại Nhà nước Hồi giáo vào năm 2017, giống như ông ta quyết tâm tin rằng một đợt ném bom duy nhất đã phá hủy chương trình hạt nhân của Iran vào tháng 6.
Điều gì sẽ xảy ra nếu nhiều báo cáo xác nhận cho thấy Putin có kế hoạch chiếm một phần lãnh thổ thân Nga của một quốc gia Baltic để phá vỡ sự thống nhất của NATO, từ đó làm rạn nứt điều khoản 5 về bảo vệ tập thể của khối? Điều gì sẽ xảy ra nếu các nhà phân tích đa nguồn kết luận rằng Triều Tiên có kế hoạch tiến hành thử nghiệm trên khí quyển của tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân trên Thái Bình Dương? Điều gì sẽ xảy ra nếu một nguồn tin đã được kiểm chứng với khả năng tiếp cận tuyệt vời nói rằng Trung Quốc có kế hoạch phong tỏa Đài Loan và bóp nghẹt hòn đảo này cho đến khi khuất phục? Hoặc điều gì sẽ xảy ra nếu các thành viên Nhà nước Hồi giáo từ Trung Á, những người đã vượt biên giới phía tây nam của Hoa Kỳ trong thời chính quyền Biden, lên kế hoạch tấn công khủng bố vào quê nhà? Điều gì sẽ xảy ra nếu Iran âm thầm tiếp tục tiến tới vũ khí hạt nhân?
Giám đốc Tình báo Quốc gia Gabbard, Giám đốc CIA John Ratcliffe hay Giám đốc FBI Kash Patel sẽ trình bày những báo cáo và phân tích không được hoan nghênh đó cho Trump? Nếu họ làm vậy, và tổng thống không hài lòng, liệu Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth có ủng hộ đồng nghiệp của họ không? Với thành tích của chính quyền trong việc thu hồi giấy phép an ninh của các sĩ quan tình báo, sa thải nhân viên thực thi pháp luật và buộc các tướng lĩnh về hưu sớm, tôi nghi ngờ điều đó.
