Trd Xuan
1. Tổng quan cuộc phỏng vấn: lời nói và hệ quả chính trị
Trong một phát ngôn mới nhất trên Daily Caller, Tổng thống Donald Trump mô tả chiến tranh Nga–Ukraine như một cuộc ẩu đả giữa “hai đứa trẻ trên sân chơi” và cho rằng “có thể họ cần phải đánh nhau thêm một chút nữa” trước khi ngừng lại.
Câu nói mang tính ví von ấy, nếu chỉ là một cách diễn đạt dân dã thường thấy của ông Trump, thì không có gì bất ngờ. Tuy nhiên, nếu nó phản ánh chính sách thật sự mà một tổng Mỹ đang dự tính, thì đây là một điều đáng báo động – cả cho Kyiv, Brussels lẫn các quốc gia NATO sát biên giới Nga.
2. Cách nhìn của Trump: Mỹ là “người bán vũ khí”, không can thiệp quân sự
Trump tuyên bố Mỹ sẽ không đưa quân đến Ukraine, điều này không mới. Nhưng khác biệt lần này là ông khẳng định Mỹ sẽ “không chi tiền nữa” cho chiến tranh, mà chuyển sang bán vũ khí cho NATO, tạo ra sự khác biệt lớn so với cách tiếp cận viện trợ trực tiếp dưới thời Biden.
Dưới con mắt Trump, đây là một “phi vụ kinh doanh” hợp lý, trong khi đối với các nước đồng minh ở Đông Âu và Ukraine, nó có thể là dấu hiệu rút lui khỏi vai trò bảo đảm an ninh truyền thống của Mỹ trong NATO.
3. Trump – Putin – Zelenskyy: ba người có thể “khiêu vũ”?
Trump cho biết ông có “quan hệ tốt với Putin” và tin rằng một cuộc gặp ba bên với ông Zelenskyy sẽ diễn ra. Ông tránh đề cập đến việc gây sức ép lên Nga, mà chỉ nói “cần hai người mới khiêu vũ được”.
Cách diễn giải của Trump đặt trách nhiệm về hòa bình lên cả hai phía – trong khi phần lớn cộng đồng quốc tế và cả chính sách của Mỹ hiện nay đều xác định rõ: Nga là bên xâm lược, Ukraine là nạn nhân phòng vệ.
4. “Đánh nhau một chút nữa”: phép ẩn dụ nguy hiểm?
So sánh chiến tranh với một trận đánh nhau giữa trẻ con trên sân chơi là điều có thể gây phản cảm – đặc biệt khi hàng trăm ngàn người đã thiệt mạng và hàng triệu người mất nhà cửa. Nếu quan điểm “để họ đánh nhau thêm chút nữa” trở thành chính sách đối ngoại thực sự, thì nó có thể tạo ra 3 hệ quả:
-
Thứ nhất, kéo dài chiến tranh, làm tổn hại thêm sinh mạng và hạ tầng ở Ukraine.
-
Thứ hai, khiến NATO bị chia rẽ trong cách tiếp cận, đặc biệt nếu Mỹ không còn vai trò điều phối tài chính – quân sự.
-
Thứ ba, gửi tín hiệu sai lầm cho Nga rằng họ có thể kiên nhẫn chờ Mỹ thay đổi chính sách để đạt được mục tiêu chiếm đóng.
5. Kết luận: Không ai ngoài Trump có thể nghĩ ra điều đó?
Người ủng hộ Trump cho rằng chỉ có ông mới dám nói thật và nghĩ lớn như vậy. Nhưng một chính sách thực tế và có trách nhiệm không thể chỉ dựa vào ví von và thương lượng “kiểu làm ăn”.
Hòa bình không đến bằng cách đứng ngoài và chờ hai bên kiệt sức. Nếu nước Mỹ – với vai trò lãnh đạo toàn cầu – trở thành người đứng xem và bán vũ khí như một nhà buôn trung lập, thì hậu quả có thể lan xa hơn nhiều so với biên giới Ukraine.
