Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố “bắt đầu chuẩn bị” cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa nguyên thủ Ukraina Volodymyr Zelensky và tổng thống Nga Vladimir Putin, sau 2 cuộc họp mà ông mô tả là “rất tốt đẹp“, trước tiên là với tổng thống Ukraina, sau đó với ông Zelensky và một số lãnh đạo châu Âu, tại Nhà Trắng hôm qua, 18/08/2025.
Thanh Phương| Thùy Dương| Anh Vũ
Theo hãng tin AFP, thủ tướng Đức Friedrich Merz, một trong những lãnh đạo châu Âu dự cuộc gặp tại Nhà Trắng, cho biết tổng thống Vladimir Putin, trong cuộc điện đàm với tổng thống Mỹ, đã đồng ý về cuộc gặp với lãnh đạo Ukraina, dự kiến diễn ra trong vòng hai tuần tới.
Về phần mình, tổng thống Ukraina tuyên bố: “Chúng tôi sẵn sàng cho một cuộc gặp song phương với Putin và sau đó chúng tôi mong đợi một cuộc gặp ba bên” với tổng thống Trump. Ông Zelensky nói thêm: “ Những nhượng bộ lãnh thổ mà Nga có thể yêu cầu từ Ukraina là “một vấn đề hãy để tôi thảo luận riêng với Putin.”
Trên mạng xã hội Truth Social của ông, tổng thống Trump nói rõ là tiếp theo cuộc gặp Putin-Zelensky, tại một địa điểm chưa được xác định, sẽ có một cuộc gặp ba bên với chính ông, nhằm chấm dứt cuộc chiến. Trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình LCI hôm nay, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng thượng đỉnh song phương Ukraina-Nga nên diễn ra tại châu Âu và ông đề nghị là cuộc gặp được tổ chức ở Genève.
Hôm qua, tổng thống Mỹ cùng với các lãnh đạo của Ukraina và châu Âu cũng đã “thảo luận về các bảo đảm an ninh cho Ukraina” , những bảo đảm do nhiều quốc gia châu Âu cung cấp, “phối hợp với Hoa Kỳ“.
Từ New York, thông tín viên Juliette Gheerbrant tường trình:
“Nhìn bề ngoài, giọng điệu của những cuộc trao đổi giữa các nhà lãnh đạo châu Âu và Mỹ rất thoải mái và thân mật, với những lời khen tặng nhau. Về cơ bản, sự kiện này mang tính xây dựng, như tổng thống Emmanuel Macron đã nhấn mạnh: “Nhìn lại cách đây vài tháng, cách đây vài ngày, tôi thấy là chúng ta đã xây dựng được một khối đoàn kết, thống nhất giữa Ukraina và các nước châu Âu, và bây giờ chúng ta đi đến một sự đồng nhất quan điểm giữa Ukraina – châu Âu với Hoa Kỳ, với một quyết tâm cùng làm việc về những bảo đảm an ninh cho giai đoạn kế tiếp.” Các nhà lãnh đạo của c hâu Âu nhắc lại: “Đó là những đảm bảo an ninh thiết yếu cho toàn bộ lục địa châu Âu và trên hết là cho Ukraina”.
Tổng thống Zelensky đã cảm ơn tổng thống Donald Trump vì cam kết của ông về vấn đề này. Ông Zelensky nói: “Các bảo đảm an ninh ở Ukraina phụ thuộc vào Hoa Kỳ, vào ngài, và vào các nhà lãnh đạo ủng hộ chúng tôi. Điều rất quan trọng là Hoa Kỳ phải gửi một tín hiệu mạnh mẽ như vậy và sẵn sàng đưa ra những bảo đảm này.”
Hôm qua, tổng thống Trump không chính thức loại trừ khả năng triển khai quân đội Mỹ tại Ukraina. Ông khẳng định rằng Vladimir Putin đã đồng ý bảo đảm an ninh cho Ukraina, nhưng các cuộc đàm phán dự kiến sẽ rất khó khăn: Điện Kremlin tuyên bố vào buổi chiều rằng Nga sẽ không chấp nhận sự hiện diện của lực lượng NATO trên lãnh thổ Ukraina.”
Điểm đáng chú ý trong các cuộc thảo luận tại Nhà Trắng hôm qua là chính quyền Trump đã thay đổi lập trường về vấn đề bảo đảm an ninh cho Ukraina, dù chưa có nhiều chi tiết cụ thể. Pierre Haroche, giảng viên chính về chính trị châu Âu và quốc tế tại Đại học Công giáo Lille phân tích :
« Điều thú vị là chúng tôi đặt lên trước vấn đề bảo đảm an ninh », như tổng thống Zelensky đã nêu trong phát biểu của mình. Đó không phải là chủ đề dễ dàng vì từ nhiều tháng nay, lập trường của Mỹ là từ chối. Tức là vào đầu nhiệm kỳ của chính quyền Trump, Hoa Kỳ đã tuyên bố rằng có bảo đảm an ninh nhưng chủ yếu là của các nước châu Âu đảm nhiệm, còn chúng tôi không muốn tham dự vào. Ngay đầu năm nay Hoa kỳ còn tuyên bố không muốn bảo đảm an ninh cho những nước châu Âu đứng ra bảo đảm an ninh cho Ukraina. Đó là thái độ giữ khoảng cách khá xa.
Còn bây giờ, Mỹ đã bỏ qua thông điệp trên, nói rằng chúng tôi muốn tham gia vào việc bảo đảm an ninh theo kiểu như điều 5 Hiệp ước NATO. Chính điều này tạo ra điều khá tích cực cho các cuộc thảo luận diễn ra hôm qua. Nhưng cũng nên thận trọng là những bảo đảm an ninh giống như điều 5 của NATO cũng không có gì to tát lắm. Các bảo đảm an ninh của NATO là vững chắc cụ thể là vì đằng sau đó là một định chế, một tổ chức đang tin cậy như NATO. Bảo đảm như điều 5 của NATO có nghĩa là gì ? Sự đóng góp thực chất của tổ chức này gì ? Tất cả còn đều để ngỏ. Nhưng có thể nói người ta đã nói đến những điều tích cực và mang tính xây dựng.
Matxcơva chưa xác nhận thông tin về cuộc gặp Putin – Zelensky
Lãnh đạo ngoại giao của điện Kremlin đã phát biểu tóm lược cuộc điện đàm kéo dài 40 phút giữa nguyên thủ Nga và tổng thống Mỹ. Một phản ứng nhanh như vậy là hiếm hoi tại Nga. Nhưng Matxcơva vẫn chưa xác nhận khả năng có thượng đỉnh song phương Nga-Ukraina.
Theo AFP, trên kênh truyền hình Rossiya 24, ngoại trưởng Nga Sergueï Lavrov hôm nay, chỉ nhấn mạnh là mọi cuộc tiếp xúc giữa tổng thống Nga Vladimir Poutine và đồng nhiệm Ukraina Volodymyr Zelensky để tìm cách chấm dứt chiến tranh Ukraina đều phải được chuẩn bị « rất tỉ mỉ ».
Từ thủ đô Nga, thông tín viên Anissa El Jabri hôm nay 19/08 cho biết thêm thông tin :
« Không có xác nhận nào về một cuộc gặp song phương giữa Vladimir Putin và Volodymyr Zelensky, nhưng Matxcơva cũng không có tuyên bố nào « đóng sập cánh cửa ». Ở giai đoạn này, Matxcơva vẫn đang cố gắng duy trì quan hệ với Washington.
Lãnh đạo ngoại giao của Điện Kremlin tối qua phát biểu : « Đã có cuộc thảo luận về việc nghiên cứu khả năng tăng cường mức độ đại diện của các bên Ukraina và Nga, tức là mức độ đại diện những người tham gia vào các cuộc đàm phán trực tiếp ». Nói cách khác, không có gì nhắc đến một cuộc họp thượng đỉnh.
Những phát biểu này gợi nhắc đến các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraina tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 05 – 06 vừa qua. Khi đó, đã có thông tin về khả năng Vladimir Putin đến Istanbul, nhưng cuối cùng Nga đã cử một phái đoàn mà đa phần là các nhân vật thứ yếu, do Vladimir Medinsky, nhà sử học về ý thức hệ của Điện Kremlin, dẫn đầu.
Liên quan đến các bảo đảm an ninh, ngay cả trước khi các cuộc họp bắt đầu diễn ra ở Washington, ngành ngoại giao Nga đã cho thấy là họ không hề thay đổi lập trường, với việc phát đi một thông cáo tái khẳng định phản đối không khoan nhượng sự hiện diện của đội quân của các nước thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO trên đất Ukraina ».
Zelensky : Vấn đề lãnh thổ sẽ giải quyết trực tiếp với Nga
Cuộc họp tại Nhà Trắng ngày hôm qua thu hút sự chú ý đặc biệt ở Ukraina. Tất cả những thông tin được công bố chính thức vẫn còn mơ hồ ngay cả những vấn đề nhân đạo.
Thông tín viên Emmanuelle Chaze tại Kiev ghi nhận :
Về phía Ukraina, mặc dù trên thực tế, kết quả của những cuộc gặp này vẫn còn khá mơ hồ, nhưng có thể ghi nhận khả năng diễn ra một cuộc trao đổi hơn một nghìn tù binh trong thời gian tới. Donald Trump thậm chí còn buột miệng nói “ngay lập tức”. Điều này trên thực tế là bất khả thi bởi sự phức tạp trong việc di chuyển các tù binh, mỗi cuộc trao đổi luôn cần phải mất nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng chuẩn bị.
Một khía cạnh nhân đạo khác vô cùng quan trọng đối với người Ukraina là vấn đề khoảng 19.000 trẻ em Ukraina bị Nga cưỡng bức đưa đi. Chính vì tội ác chiến tranh này mà Vladimir Putin đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã. Volodymyr Zelensky cùng các đồng minh đã nêu lại vấn đề này với Donald Trump, trong khi bà Melania Trump trước đó cũng đã gửi thư cho tổng thống Nga về vấn đề này.
Cuối cùng, việc công bố những bảo đảm an ninh lẽ ra có thể làm người Ukraina yên tâm, nếu như người ta biết rõ hình thức và điều kiện cụ thể.
Tuy nhiên, câu hỏi then chốt về các vùng lãnh thổ vẫn còn bỏ ngỏ. Về điểm này, Volodymyr Zelensky đã khẳng định: đó sẽ là vấn đề chỉ có thể giải quyết trực tiếp giữa Ukraina và Nga, giữa ông và Vladimir Putin, nếu đúng như lời hứa của Donald Trump, một cuộc gặp ba bên sẽ diễn ra trong thời gian tới.
Bảo đảm an ninh : Ukraina sẽ mua 100 tỷ đô la vũ khí Mỹ
Báo Financial Times dẫn các nguồn thạo tin hôm qua, 18/08/2025 , đưa tin Ukraina đã đề xuất một thương vụ mua vũ khí Mỹ trị giá 100 tỷ đô la, do châu Âu tài trợ, để đổi lấy các bảo đảm an ninh từ phía Mỹ sau một thỏa thuận hòa bình với Nga
Theo thông tin của nhật báo Anh, kế hoạch cũng bao gồm một dự án hợp tác sản xuất drone giữa công ty Mỹ và Ukraina có trị giá 50 tỷ đô la. Kiev bày tỏ mong muốn mua ít nhất 10 hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất, cùng với các loại tên lửa và thiết bị khác.
Những đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh tổng thống Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu đang thúc giục Washington ủng hộ một lệnh ngừng bắn trước khi tiến tới các cuộc đàm phán hòa bình rộng hơn. Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã gặp đồng nhiệm Nga Vladimir Putin vào tuần trước, tuyên bố rằng sự hỗ trợ quân sự cho Kiev trong tương lai sẽ là bán-mua.
Financial Times cũng cho biết thêm Ukraina sẽ không nhượng bộ lãnh thổ cho Nga và có thể sẽ tìm cách đòi bồi thường thiệt hại chiến tranh, bằng cách sử dụng các tài sản của Nga đang bị các nước phương Tây phong tỏa.
