Nhân việc công an phòng phòng chống khủng bố phản động ở Tân An, Long An, nơi đã xảy ra vụ án Hồ Duy Hải, đã mời một bạn trẻ lên làm việc chỉ vì bạn ấy share stt của tôi, tôi muốn nói về nỗi sợ.
Những điều tôi viết sau đây chỉ là những cảm nhận trực quan và suy ngẫm bề mặt. Tôi nhận thấy rằng tìm hiểu về nỗi sợ sẽ rất thú vị và sẽ tìm đọc về điều này. Nếu tìm được điều gì hay, tôi sẽ chia sẻ sau.
Qua quan sát tôi thấy rằng nỗi sợ có thể được dùng như một công cụ vận hành xã hội đối với những người đang nắm quyền lực. Đối với con người thì nỗi sợ có thể trở thành những rào cản ngăn cách với điều ta muốn làm.
Trong vô số những stt bạn Võ Phương Thuận đã chia sẻ, tại sao họ chỉ ép bạn ấy kéo stt liên quan tới vụ án Hồ Duy Hải? Bởi vụ án ấy được công luận quan tâm và chính nơi này đã khép một người vào tội chết mà quá trình tố tụng có quá nhiều sai phạm, vô lý.
Điều thú vị nữa là phòng phòng chống khủng bố phản động lại làm việc này. Trong khi ấy thì bài viết ấy của tôi chỉ đơn thuần là phân tích một bức tranh toàn cảnh của xã hội, chẳng có chút gì được gọi là khủng bố hay phản động ở đây cả.
Tóm lại, việc họ mời bạn Võ Phương Thuận lên để đánh vào nỗi sợ của bạn ấy và đây chính là việc dùng nỗi sợ như một công cụ để quản lý, bắt người dân dừng một công việc nào đấy. Ở đấy thì là việc dừng đưa tin liên quan tới uy tín của chính quyền ở Tân An, Long An.
Xin được chia sẻ một trải nghiệm của riêng tôi. Trong một vụ kiện mà tôi chính là người khởi kiện, cán bộ điều tra đã cố tình quay cái Quy Định về Việc Tạm Giữ Với Người Liên Quan (tên có thể sai, bởi cũng lâu rồi) để tôi được nhìn thấy. Trong một bàn làm việc ngăn nắp, tự nhiên lại có một quyển quay lù lù trước mặt, quay về phía mình thì một kẻ đần đến đâu cũng hiểu được dụng ý, mà tôi thì chắc không được gọi là đần. Xong rồi, họ bảo tôi đứng sát tường, rồi chụp ảnh để cho vào hồ sơ. Lời lẽ thì tử tế nhưng hành động thì lại như thể tôi là tội phạm. Vốn xem nhiều phim nên cảnh chụp ảnh tội phạm tôi cũng rõ. Tôi cũng bình thản cho họ làm vậy, trong bụng cười nhạt bảo mấy trò trẻ con. Thấy tôi không sợ, tự nhiên điều tra viên thay đổi thái độ, quát tôi ầm ầm và bảo có thể bắt tôi. Tôi nhẹ nhàng bảo: “Vâng, nếu các anh thấy bắt đúng người đúng tội mà tốt cho công việc điều tra thì cứ làm thôi.”
Kể chuyện ấy để các bạn thấy rằng việc doạ dẫm là đương nhiên. Đấy là ngón nghề, là thủ đoạn của họ. Tin tôi đi, nếu chỉ vướng một chút tội, họ sẽ chẳng thương xót gì mà không bắt.
Tôi luôn ghét nỗi sợ và theo tôi sống là một quá trình rũ bỏ nỗi sợ. Khi tôi 13 tuổi, tôi vẫn sợ ma. Tôi quyết ngủ ngoài sân một mình khi cả nhà khoá cửa. Chi tiết này tôi có viết trong tiểu thuyết Khói. Lúc ấy cái làng Thủ Lệ vẫn còn u ám ma mị lắm. Năm nào cũng có người chết đuối ở hồ và vài năm lại có người thắt cổ tự tử. Ngủ ngoài trời, lúc đầu sợ rồi mãi cũng quen. Lại phải có thói quen thấy mưa rơi vào mặt là chồm dậy tháo màn, chạy vào hè. Sáng sớm, trời còn tối đen đã ra công viên chạy. Có hôm hàng xóm có đám ma, chạy ra khỏi cổng mà sợ quá, chần chừ không dám chạy qua đám ma. Qua được đám ma rồi thì đến hồ Thủ Lệ, nơi có nhiều người chết đuối và treo cổ tự tử thì lại chỉ muốn chạy về. Thường thì vẫn chạy nhưng cái tiếng kèn đám ma hôm ấy khiến nỗi sợ trỗi dạy. Thế là tôi lại bắt mình chạy chậm hơn mọi ngày.
Cứ thế mà dần dần nỗi sợ ma đã mất hẳn.
Một nỗi sợ nữa là sợ chết. Tôi nghĩ đứa trẻ con nào cũng sợ chết. Và giờ đây nếu giải thích cho chúng tại sao người lớn không sợ chết nữa, chúng sẽ không thể hiểu được. Đối mặt với nỗi sợ chết nhiều, đến một ngưỡng nào đấy, con người ta sẽ tặc lưỡi bảo: “Đằng đéo nào cũng chết, sợ thì cũng thế mà thôi.” Xin lỗi các bạn, tôi không nói tục và ghét người nói tục nhưng có lúc phải dùng để cho đúng khẩu khí.
Và tôi nhận ra rằng thực ra rất nhiều người lớn cũng chỉ là trẻ con nhiều tuổi. Thậm chí già rồi vẫn sợ chết. Người nào đã nhìn thẳng vào cái chết và chấp nhận nó và đã sống mạnh mẽ nhất có thể thì sẽ không sợ chết nữa. Người sợ chết chính là người chưa bao giờ dám sống thực sự. Cũng giống như vào cuối ngày, bạn nằm dài và nghĩ ngày hôm nay mình đã làm việc rất tốt, đã có một trải nghiệm đẹp, một ngày rất xứng đáng thì bạn còn tiếc nuối về ngày đó không?
Viết về nỗi sợ, tôi cũng mong tìm được sự đồng cảm. Bởi vừa sống vừa sợ ấy chính là ta đang đầu độc cuộc sống của mình. Hãy tự hỏi lòng là ta đang sợ gì, tại sao ta sợ và ta cần làm gì với nỗi sợ ấy? Hãy rạch ròi với nỗi sợ của mình. Nỗi sợ như một loại bóng tối, nó sẽ tan biến trong ánh sáng của suy ngẫm rạch ròi.
Một điều quan trọng nữa là không bao giờ hành động theo nỗi sợ. Hành động theo lý trí chứ không làm nô lệ cho nỗi sợ, bởi tuân theo nỗi sợ thì sai lầm thường là chắc chắn.
Nỗi sợ là nhà tù, chỉ khi vứt bỏ nỗi sợ ta mới tự do hoàn toàn.
Sống là vứt bỏ dần những nỗi sợ, để sao cho giây phút cuối cùng ta có thể mỉm cười thật tươi và ra đi nhẹ nhàng, lòng chẳng hề nuối tiếc điều gì.
