Hoàng Việt
1. Cuộc đối đầu nảy lửa tại Nhà Trắng (28/2/2025)
Trong buổi họp báo trực tiếp tại Phòng Bầu Dục giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy:
-
Trump mỉa mai rằng Zelenskyy “nên biết ơn” và cảnh báo: “Hoặc anh đạt được thỏa thuận, hoặc chúng tôi rút đi.”
-
Vance bênh vực Trump, nói rằng Tổng thống Mỹ “đang cố gắng cứu đất nước của Zelenskyy khỏi bị hủy diệt.”
-
Zelenskyy bị ngắt lời liên tục, không được phản hồi đầy đủ.
-
Phái đoàn Ukraine rời Nhà Trắng sớm và không ký được thỏa thuận khai thác tài nguyên chung Mỹ–Ukraine.
Đây được xem là một sự sỉ nhục ngoại giao công khai và làm tổn hại nghiêm trọng đến mối quan hệ giữa hai nguyên thủ.
2. Nỗ lực ngầm “thay thế Zelenskyy”?
Sau cuộc khẩu chiến tại Nhà Trắng, nhóm của Phó Tổng thống J.D. Vance đã cố gắng liên lạc với tướng Valerii Zaluzhnyi – cựu Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, hiện là Đại sứ tại Anh.
-
Mục tiêu được cho là thăm dò khả năng hậu thuẫn Zaluzhnyi như một “phương án thay thế cho Zelenskyy”.
-
Nhóm của Vance “đã thử qua nhiều kênh ngoại giao và không chính thức” để tiếp cận.
-
Tuy nhiên, Zaluzhnyi từ chối thẳng thừng, sau khi tham vấn Văn phòng Tổng thống Ukraine.
“Dù mối quan hệ cá nhân giữa ông với Zelenskyy có thể không còn mặn nồng, Zaluzhnyi không chấp nhận đứng về phía phe chống lại Tổng thống của mình.” – theo The Guardian.
3. Căng thẳng leo thang: Ngừng viện trợ, rồi nối lại
-
Ngày 3/3, Trump đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraine.
-
Ngày 10/3, đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff nói rằng Zelenskyy đã “xin lỗi” Trump – một phát biểu bị phía Ukraine bác bỏ.
-
Ngày 11/3, sau cuộc gặp tại Saudi Arabia, Mỹ nối lại hỗ trợ tình báo và viện trợ an ninh – nhưng không kèm viện trợ vũ khí tầm xa.
4. Phân tích: Trump và Vance đang chơi ván cờ chính trị ở Kyiv
-
Động thái của nhóm Vance cho thấy nỗ lực âm thầm tái cấu trúc quyền lực ở Ukraine, hòng tìm một đối tác dễ thỏa hiệp hơn với Putin.
-
Tuy nhiên, cả quân đội Ukraine và cựu Tổng tư lệnh Zaluzhnyi dường như không chấp nhận đi đêm với một chính quyền Mỹ đang muốn “bắt tay hoà bình” với kẻ xâm lược.
Zaluzhnyi – dù từng bị Zelenskyy thay thế – vẫn giữ nguyên tắc chủ quyền quốc gia: không đi theo lệnh của bất kỳ phe nào đe dọa độc lập Ukraine, kể cả Mỹ.
Kết luận: Ukraine không phải con tốt
Trong khi Trump và Vance cố gắng ép Zelenskyy ký thỏa thuận hòa bình với Nga, thậm chí tìm cách lật ông, Ukraine gửi đi thông điệp rõ ràng:
-
Chúng tôi không phải là “con tốt” trong bàn cờ địa chính trị của Mỹ.
-
Cuộc chiến này là vì sự sống còn của Ukraine, không phải chiến lược tái tranh cử của ai đó.
Nguồn tham khảo:
-
The Guardian (qua trích dẫn)
-
Truth Social (Donald Trump)
-
Tổng hợp các sự kiện từ White House Briefing, March 2025