1 Big Thing: Chủ tịch Trump – Khi một Tổng thống biến mình thành “ông chủ của mọi công ty”
Tổng thống Trump không chỉ muốn là nguyên thủ quốc gia — ông ấy đang hành xử như thể mình là “chủ tịch hội đồng quản trị” của toàn bộ nền kinh tế Mỹ, từ ngành công nghệ đến thể thao, từ ngành luật đến truyền thông.
Lý do quan trọng: Theo Axios, Trump đã và đang can thiệp sâu vào hoạt động nội bộ của các doanh nghiệp tư nhân, buộc họ tuân thủ theo tầm nhìn “nước Mỹ trên hết” – kể cả khi điều đó làm tổn hại tới lợi ích cổ đông hoặc cấu trúc thị trường tự do.
Một vài ví dụ đáng kinh ngạc:
Intel: Chính phủ Trump đầu tư vào Intel như một bước đệm để tạo “quỹ đầu tư quốc gia” – yêu cầu sở hữu nhà nước trong doanh nghiệp tư.
Công ty chip xuất khẩu sang Trung Quốc: Bị buộc trả 15% doanh thu cho chính phủ để được cấp phép.
Apple: Bị gây sức ép phải cam kết đầu tư thêm $100 tỷ vào Mỹ, nếu không sẽ bị áp thuế khổng lồ.
U.S. Steel: Bị ép giao “cổ phần vàng” để Trump cá nhân có quyền phủ quyết thương vụ bán cho Nhật.
Các hãng luật: Bị đe dọa kiện trừ khi cung cấp dịch vụ miễn phí cho Nhà Trắng.
ABC & NBC: Bị đe dọa rút giấy phép phát sóng vì đưa tin tiêu cực về Trump.
Và không chỉ dừng ở kinh tế…
- Trump đòi đội Washington Commanders đổi lại tên cũ “Redskins”, nếu không sẽ cản trở dự án sân vận động mới.
- Ép Baseball Hall of Fame vinh danh Pete Rose và Roger Clemens, dù bị cấm do gian lận.
- Thao túng truyền thông địa phương, đe doạ quyền phát sóng nếu không “đưa tin đẹp”.
Tại sao điều này nguy hiểm?
➡️ Làm xói mòn nguyên tắc thị trường tự do.
➡️ Biến tổng thống thành trung tâm quyền lực duy nhất, vượt trên cả quốc hội và doanh nghiệp.
➡️ Đặt lợi ích cá nhân, chính trị lên trên quy tắc pháp trị và cạnh tranh lành mạnh.
Kết luận:
Chủ nghĩa “tư bản thân hữu” (crony capitalism) đã lên tầm… chính sách quốc gia. Dưới thời Trump, các tập đoàn không chỉ phải kinh doanh – mà còn phải “làm vừa lòng tổng thống” để tồn tại. Một viễn cảnh đáng lo cho mọi nền dân chủ thị trường.
