Hướng dẫn stack Ngân Hà bằng phần mềm Sequator

Xem tất cả bài viết bởi Hanoi Southern Observatory Tháng Bảy 14, 2017

Sequator là một trong những phần mềm stack ảnh thiên văn được đánh giá vào dạng dễ sử dụng nhất hiện nay. Phần mềm này đơn giản đến mức, bạn thậm chí chỉ việc tải file zip về giải nén là có thể dùng được ngay, không cần cài đặt lôi thôi. Một đặc điểm đáng khen ngợi nữa là phần mềm này hoàn toàn miễn phí và được nhóm tác giả bảo trì, nâng cấp thường xuyên.

Bạn có thể tải Sequator tại đường dẫn sau, lưu ý chọn đúng phiên bản 32/64 bit để phát huy tối đa công suất xử lý ảnh: https://sites.google.com/site/sequatorglobal/download

So với các chương trình vốn rất nặng nề về thuật toán như PixInsight hay DeepSkyStacker thì Sequator không hề bắt chúng ta phải có kiến thức quá uyên thâm. Chỉ cần cung cấp cho chương trình các frames cơ bản cùng một số lượng rất hạn chế tùy chọn, trong khoảng trên dưới 10 cú click chuột là chúng ta đã có thể stack như “người lớn”. Tất nhiên, với quá ít tùy chọn như vậy thì Sequator chỉ đóng khung chúng ta vào một vài kĩ thuật stack cơ bản nhất, có lẽ phù hợp nhất đối với dân nhiếp ảnh thuần túy muốn “đá ngang” sang thể loại ảnh thiên văn mà không muốn học thêm quá nhiều thứ rắc rối. Tuy đơn giản nhưng Sequator cũng có thể mạnh của riêng mình, đó là cho phép stack các ảnh có chứa cả bầu trời và tiền cảnh nằm trên mặt đất như cây cối, bãi biển… Thậm chí, Sequator còn stack được cả những ảnh phơi chay với bầu trời di chuyển liên tục qua các ảnh mà không cần sự hỗ trợ của tracker hay EQ, rất thích hợp đối với dân chơi ảnh “nhà nghèo”.

Trong bài viết này, tôi sử dụng ảnh được cung cấp bởi Carsten, một dân chơi ảnh thiên văn nghiệp dư hiện đang sống tại Tây Ban Nha. Vì một số lý do về bản quyền nên tác giả chỉ cung cấp cho chúng ta file ảnh JPG, không có calibration frames đi kèm. Tuy nhiên, chất lượng ảnh JPG khá tốt và vẫn có thể stack thoải mái. Mời các bạn tải ảnh tại đây: https://www.lost-infinity.com/wp-content/test_images.zip

Thông số ảnh: Camera Fujifilm X-T1, phơi sáng 25 giây mỗi frame, ISO 1250, 18mm f2.8. Rảnh rỗi, các bạn có thể vào blog của tác giả và đọc thêm một số bài viết rất bổ ích: https://www.lost-infinity.com/en/

OK, chúng ta bắt đầu stack!

Bước 1: Bật chương trình Sequator bằng cách click vào tập tin Sequator.exe. Nhắp kép vào nút Star images để load toàn bộ light frames. Light frames chính là những bức ảnh bầu trời mà tác giả cung cấp cho chúng ta.

Trong trường hợp các bạn có dark frames, chúng ta sẽ load bằng cách nhắp kép vào Noise images. Tương tự với flat frames, chúng ta sẽ load bằng cách nhắp kép vào Vignetting images. Như thường lệ, để tìm hiểu những kiến thức cơ bản về stack và các calibration frames, tôi đề nghị các bạn nên đọc trước một bài viết nhỏ tại đây: https://havnblog.wordpress.com/2017/07/14/stacking-phan-1/

Bước 2: Nhắp kép vào Base image và chọn ảnh tham chiếu trong các ảnh gốc mà tác giả cung cấp. Tiêu chuẩn để chọn ảnh tham chiếu thông thường sẽ là ảnh trông dễ nhìn nhất, dữ liệu dồi dào, không bị mây che phủ, sao và các chi tiết trên mặt đất không bị mờ, nhòe… Ảnh tham chiếu cũng là ảnh chứa nhiều phần dữ liệu bầu trời chung nhất giữa các ảnh gốc để phần mềm có thể nhận biết và stack. Ở đây, tôi chọn tập tin DSCF0126.JPG.

Bước 3: Nhắp kép vào Output và chỉ định một nơi lưu file sau khi stack xong. Lưu ý nên chọn định dạng ảnh không nén TIFF.

Bước 4: Chuyển xuống khung tùy chọn. Ở đây chúng ta sẽ điều chỉnh một số thiết lập chính:

• Composition: Align star Đây là tùy chọn để căn chỉnh ảnh dựa vào các ngôi sao làm mốc. Chúng ta có 2 tùy chọn là Align stars (căn chỉnh lại các ảnh theo sao làm mốc) hoặc Trails (không căn chỉnh mà để các sao tự trôi giữa các ảnh). Tất nhiên chúng ta sẽ chọn Align stars. Trong trường hợp ảnh ko được đặt lên chân EQ hoặc tracker như trong bài viết, chúng ta phải tích chọn vào ô Freeze ground và Selective để giúp phần mềm phát hiện ra các phần di chuyển (bầu trời sao) và phần cố định (tiền cảnh) ở trong ảnh rồi stack chúng riêng rẽ theo thuật toán định sẵn.

• Sky region: đây là tùy chọn cho phép chỉ ra phần bầu trời ở trên ảnh. Trong trường hợp này, chúng ta sẽ tích chọn Irregular mask và sử dụng brush để chỉ ra bầu trời bằng tay (na ná như công cụ brush trong Photoshop). Hãy nhìn sang khung ảnh bên phải, chúng ta sẽ có một con trỏ hình tròn tượng trưng cho brush. Nhấn lì chuột trái và rê để tô vào những vùng ảnh có bầu trời. Nhấn lì chuột phải và rê để xóa phần đã tô. Cuộn chuột giữa để thay đổi kích thước brush. Bước này chúng ta nên làm tỉ mỉ một chút, tránh tô nhầm vào tán cây. Các tùy chọn khác sẽ để mặc định.

Bước 5: Nhấn Start và chờ trong vài phút. Tốc độ stack phụ thuộc nhiều vào số lượng ảnh đưa vào cũng như số lượng ngôi sao ở trên ảnh. Ảnh sau khi stack sẽ được lưu trong thư mục mà bạn chỉ định ở bước số 3.

Như vậy chúng ta đã stack xong bằng phần mềm Sequator. Ảnh sau stack rất dồi dào tín hiệu, gần như không có noise. Các bạn có thể xem kết quả trong hình sau:

Bước 6: Các công đoạn xử lý sau đó hoàn toàn phụ thuộc vào góc nhìn cũng như kinh nghiệm của bạn. Nhìn chung, chúng ta có thể thoải mái sử dụng các công cụ xử lý ảnh như Lightroom, Photoshop hay PixInsight (cực mạnh, khuyên dùng nhưng rất đắt tiền). Để đảm bảo tính khách quan và khoa học thì chúng ta không nên tô vẽ hay ghép thêm bất kỳ thứ gì vào ảnh mà đều phải thao tác trên dữ liệu có sẵn.

Phía dưới là một bản do tôi xử lý bằng PixInsight phối hợp với Photoshop, mời các bạn thưởng thức:

Số lượng công cụ hỗ trợ xử lý ảnh thiên văn của PixInsight vào hàng “khủng khiếp” nhất hiện nay. Đó là lý do tại sao dân chơi ảnh thiên văn có kinh nghiệm như mình thích màn hình Ultrawide 21:9 đến vậy. Rất dễ bày biện “đồ chơi” trên khắp màn hình như thế này