Trà Nhiên/Người Việt
SANTA ANA, California (NV) – Giáo Sư Lê Xuân Khoa, cựu chủ tịch SEARAC (Southeast Asia Resource Action Center), vừa thắng vụ kiện về phỉ báng kéo dài ba năm với số tiền bồi thường $500,000, trong đó, bị đơn là Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng, tổng giám đốc kiêm chủ tịch Ủy Ban Cứu Người Vượt Biển (BPSOS, Inc.), theo quyết định của bồi thẩm đoàn vào lúc 1 giờ 45 phút trưa Thứ Tư, 20 Tháng Mười Một.
Vụ kiện được xử tại Tòa Thượng Thẩm Orange County ở Santa Ana.
Vụ kiện dựa vào tuyên bố của Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng: “Ông Lê Xuân Khoa nhận bừa rằng có bằng tiến sĩ (PhD) để nộp đơn xin ngân sách của Bộ Ngoại Giao. Đây là một tội hình sự.”
Vào Tháng Năm, 2021, Giáo Sư Lê Xuân Khoa kiện Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng tội vu khống và phỉ báng.
Sau nhiều lần bên ông Thắng và BPSOS kháng cáo, vụ kiện được đưa ra xét xử vào ngày 7 Tháng Mười Một. Trước đó một ngày, 14 thành viên bồi thẩm đoàn được chọn để tham gia phiên xử, trong đó có hai người dự bị.
Phiên tòa kéo dài khoảng sáu ngày, đại diện nguyên đơn là Luật Sư Hoyt Hart, đại diện bị đơn là Luật Sư David Voss , và đại diện công ty bảo hiểm của BPSOS là Luật Sư Stephen Erigero.
Chánh Án David J. Hesseltine đọc kết quả 12 phiếu thuận của 12 thành viên bồi thẩm đoàn, và tuyên bố ông Nguyễn Đình Thắng và BPSOS, Inc. phải bồi thường thiệt hại nửa triệu đô la vì tội phỉ báng ông Lê Xuân Khoa.
Vụ kiện phức tạp
Bồi thẩm đoàn tham gia nghị luận trong hai ngày để đưa ra kết quả.
Trong hai tuần trước đó, cả Giáo Sư Khoa và Tiến Sĩ Thắng đều được luật sư hai bên thẩm vấn.
Giáo Sư Khoa năm nay 93 tuổi, nghe không rõ nên phải dùng máy trợ thính. Mỗi lần lấy lời khai ông phải dựa vào máy “tablet” để hiện lại câu hỏi của luật sư hai bên và chánh án rồi mới trả lời.
SEARAC là tổ chức toàn quốc, chuyên đấu tranh cho dân quyền của người gốc Việt, Lào, và Cambodia.
Vụ kiện không đơn thuần chỉ là phỉ báng mà còn liên quan đến chương trình ROVR (Resettlement Opportunity for Vietnamese Returnees), được gọi là “Cơ Hội Định Cư Cho Người Việt Hồi Hương.”
Theo Giáo Sư Lê Xuân Khoa, năm 1996, SEARAC do ông làm chủ tịch khởi xướng chương trình ROVR để giúp những thuyền nhân vượt biên đến trại tị nạn nhưng bị trả về Việt Nam, có cơ hội định cư tại Mỹ.
Qua các câu hỏi chất vấn của các luật sư, sự việc cho thấy nhiều chuyện lùm xùm và vu khống qua lại giữa ông Khoa và ông Thắng từ gần 30 năm qua.
Trang báo mạng Mạch Sống Media của BPSOS đăng bài viết vào ngày 22 Tháng Sáu cho biết Dân Biểu Chris Smith (Cộng Hòa – New Jersey) khen tặng Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng và BPSOS trong việc lập ra chương trình ROVR.
“BPSOS là tổ chức khởi động cuộc vận động đầy gian khó này khi mà phần lớn các tổ chức bảo vệ người tị nạn ở Hoa Kỳ đã bỏ cuộc. Ngày 11 Tháng Tư, 2013, Dân Biểu Smith đã nhân cuộc điều trần ở Quốc Hội Hoa Kỳ để ghi nhận công đầu của BPSOS và Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng cho sự ra đời của chương trình ROVR,” theo Mạch Sống Media.
Trở lại với lời khiếu nại chính cho vụ kiện rằng ông Thắng nói ông Khoa không có bằng tiến sĩ nhưng nộp đơn xin ngân sách của Bộ Ngoại Giao là phạm tội, ông Khoa khẳng định trước đó ông không có bằng tiến sĩ và nộp đơn xin cấp ngân sách không yêu cầu phải có bằng tiến sĩ.
Thêm vào đó, còn nhiều bằng chứng được đưa ra tại tòa bao gồm lá thư của Dân Biểu Robert Dornan (Cộng Hòa – California) và cả tập hồ sơ là các bài báo của ông Khoa và ông Thắng nói về ROVR và nói về nhau, và lý lịch của ông Khoa.
Vào trước năm 1975, ông Khoa được bổ nhiệm giáo sư và từng giảng dạy ở Đại Học Văn Khoa Sài Gòn và một số trường khác. Ông từng là đổng lý văn phòng Bộ Văn Hóa Giáo Dục, và giữ chức viện phó Viện Đại Học Sài Gòn.
Trong nhiều năm qua, Tiến Sĩ Thắng viết một số bài báo trên Mạch Sống Media tố cáo ông Khoa không có bằng tiến sĩ và “nhận vơ” chương trình ROVR.
Giáo Sư Khoa cũng viết bài giải thích và đáp trả bài của Tiến Sĩ Thắng.
Ông Thắng là một thuyền nhân và có bằng tiến sĩ tại đại học Virginia Tech với ngành Kỹ Thuật Cơ Khí.
Nghị luận về thiệt hại trừng phạt
Vào ngày 21 Tháng Mười Một, bồi thẩm đoàn còn một phần nữa là nghị án về thiệt hại trừng phạt (punitive damages) cho ông Khoa về thiệt hại nghề nghiệp, danh dự và tổn thương.
Sau khi nghe chánh án tuyên bố kết quả thắng kiện, con gái ông Khoa là bà Thư Lê nói nhỏ vào tay ông rồi ôm chầm ông Khoa và khóc.
Bên bị đơn và luật sư không tiếp xúc với truyền thông. Và, vì phiên tòa chưa thật sự kết thúc, bên nguyên đơn cũng không thể đưa ra bình luận sau đó.
Bên BPSOS cũng đưa báo cáo tài chính của tổ chức này cho Luật Sư Hart, đại diện ông Khoa, và đưa cho tòa để phục vụ phiên xử ngày hôm sau.
Nhật báo Người Việt sẽ tiếp tục cập nhật diễn biến vụ kiện và sẽ có bài chi tiết liên quan đến vụ kiện. [đ.d.]
—
Liên lạc tác giả: nguyen.nhien@nguoi-viet.com