Vụ VN và Mỹ nâng cấp thành “đối tác chiến lược toàn diện” theo tôi là chuyện vui. Ngay cả khi hai bên đóng kịch, “cho có” về mặt hình thức. Thì cũng là chuyện vui. Bởi vì điều này đã làm thỏa mãn ít ra 80% dân chúng VN. 80% là con số thống kê mà báo chí VN loan tin trước đây về số phần trăm bao nhiêu người VN ủng hộ Mỹ.
Cũng với tinh thần lạc quan này, trở lại hai tút của tôi viết ngày 14 và ngày 21 tháng tám 2023. Hình như tôi là người tiên đoán sớm nhứt và đúng nhứt, về mức “đối tác chiến lược toàn diện” giữa hai bên cựu thù VN và Mỹ.
Theo tôi, đảng cộng sản VN là phía chủ động mời TT Biden và ông Trọng là người đề nghị tăng hai cấp quan hệ.
Chỉ là yếu tố tâm lý.
Là bởi vì, thứ nhứt, hai năm trước bà phó tổng thống Kamala Harris, nhân chuyến bay chở thuốc chủng ngừa Covid của Mỹ viện trợ cho VN. Bà phó tổng thống đã công khai đề nghị nâng tầm quan hệ Việt-Mỹ lên thành “đối tác chiến lược”. VN từ chối.
Nếu bây giờ ông Trọng đề nghị với TT Biden nâng quan hệ hai bên lên “đối tác chiến lược”. Hai bên ô kê, hóa ra cả ông Trọng và ông Biden đều “coi thường” bà Kamala Harris.
Đây là chuyện tế nhị mà người thông minh không ai làm hết cả. Vì vậy tút trước tôi có viết rằng TT Biden sẽ không vui vẻ qua VN để nâng tầm quan hệ “đối tác chiến lược” với VN.
Bà Kamala Harris có thể thay thế TT Biden để trở thành tổng thống tương lai của Mỹ.
Chuyện nâng tầm quan hệ lên hai cấp là một “ngoại lệ ngoại giao”. VN sợ khó ăn khó nói với bà Kamala Harris sau này, nếu bà trở thành TT Mỹ.
Quan hệ mức nào cũng chỉ là hình thức. VN và Mỹ sẽ cộng tác về cái gì về thực chất, mới là vấn đề. Nhưng giữ đẹp mặt cho nhau trước hết là một cử chỉ văn minh.
Thứ hai, vụ này tôi có nói rồi. Thời kỳ chống phát xít Nhật 1940-1945, phong trào Việt Minh, tiền thân của đảng CSVN, là “đồng minh” cùng chiến tuyến với Mỹ. Vụ này tôi có viết trong một tút gần đây.
Bây giờ ông Trọng, nhân danh đảng CSVN, là “lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội”, mời ông Biden “công du” VN với mục đích “nâng tầm quan hệ đối tác”.
Tức là đảng CSVN mời ông TT Biden chớ không phải là “nhà nước” VN mời.
Bài diễn văn ông Trọng có nhắc đến nguyện vọng của ông Hồ chứng minh điều tôi nói trong tút trước: ít ra là một bên, bên CSVN muốn “nhìn lại bạn bè”. Đảng CSVN “kế thừa” danh nghĩa Việt Minh, kế thừa danh nghĩa “bạn chiến tuyến với Mỹ trong thời kỳ chống phát xít Nhật”.
Theo tôi, ý kiến ông Trọng về ông Hồ trong bài diễn văn không mấy thuyết phục. Ông Hồ không thực lòng theo tư bản Mỹ mà chỉ muốn lợi dụng Mỹ để “nhìn nhận” chính phủ VNDCCH.
Điều thứ ba, nói thêm. Bài diễn văn ông Biden nhấn mạnh đến vấn đề nhân quyền và việc tuân thủ luật lệ quốc tế.
Điều tôi thấy “lấn cấn”, là đảng CSVN nào giờ là một tổ chức “không có tư cách pháp nhân”.
Không phải là “đối tượng” của pháp luật thì những gì mà đảng CSVN cam kết, hay ký kết với TT Biden đều không có giá trị.
