– Cù Tuấn biên dịch phân tích của Wall Street Journal.
Tóm tắt: Phương Tây có nguy cơ cản trở bước tiến của Kyiv tấn công bán đảo này với việc không cung cấp đủ vũ khí.
Vào tháng này, Nga đã sáp nhập Crimea 10 năm trước và thành công của việc này đã mở đường cho cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022. Ukraine đã đạt được tiến bộ quan trọng vào năm ngoái trong việc làm suy giảm khả năng quân sự của Nga trên bán đảo này, nhưng nguồn cung cấp vũ khí ngày càng suy giảm của nước này làm ảnh hưởng đến những thành quả này. và làm cho những bước tiến của Nga trở nên dễ dàng hơn.
Moscow coi Crimea là một căn cứ quân sự khổng lồ với vị trí chiến lược quan trọng. Sau khi quân Nga nắm quyền kiểm soát bán đảo và những cây cầu nối bán đảo này với phần còn lại của Ukraine vào năm 2014, Nga đã có một “đồng bằng rộng lớn với hàng loạt thành phố quan trọng của Ukraine” về cơ bản đã trở thành “các thành phố tiền tuyến”, bao gồm Melitopol, Berdyansk và Kherson, theo Fred Kagan của Viện Doanh nghiệp Mỹ. Một số thành phố trong số đó đã thất thủ nhanh chóng khi xe tăng Nga tiến vào hai năm trước.
Các lực lượng không quân và hải quân của Nga ở Crimea đã cho phép Điện Kremlin triển khai sức mạnh quân sự trên khắp Biển Đen và Biển Azov. Vào đầu cuộc chiến, điều này cho phép Nga phong tỏa hoạt động xuất khẩu hàng hải của Ukraina. Nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa chống lại binh lính, dân thường, thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine bắt nguồn từ Crimea và từ các tàu và máy bay của Nga ở Biển Đen.
Năm 2018, Vladimir Putin đã chủ trì khai trương Cầu Kerch dài 12 dặm nối Crimea với Nga. Thiếu tướng Vadym Skibitsky, phó giám đốc cơ quan tình báo quân sự Ukraine, cho biết bán đảo này là “cực kỳ quan trọng đối với Nga vì là trung tâm hậu cần để cung cấp cho lực lượng quân đội phía nam”. “Mọi thứ liên quan đến việc di chuyển của quân đội, cách thức cung cấp thiết bị, đạn dược – tất cả những thứ này đều đến Kherson và Zaporizhzhia thông qua Crimea.” Nếu không có Crimea, Nga sẽ phải dựa hoàn toàn vào các tuyến đường bộ ở miền nam Ukraine bị chiếm đóng.
Mục tiêu của Ukraine là giải phóng toàn bộ lãnh thổ bị chiếm đóng. Trong khi chưa lấy lại được Crimea, họ sẽ tìm cách làm xói mòn sức mạnh quân sự của Nga ở đây. Theo Andrii Klymenko thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Biển Đen, một cơ quan nghiên cứu của Ukraine, trong suốt năm 2023, quân Ukraine đã thực hiện ít nhất 184 cuộc tấn công vào các mục tiêu quân sự và cơ sở hạ tầng của Nga ở Crimea, Biển Đen và bờ biển Nga.
Nỗ lực đó, được tăng tốc khi cuộc phản công bị đình trệ ở những nơi khác, đã mang lại kết quả. Viện Nghiên cứu Chiến tranh đã nhận xét: Các cuộc tấn công vào Crimea “thường tạo ra sự hoảng loạn ở Nga không tương xứng với tác động vật lý của chúng và gây tác động tiêu cực đến tinh thần của người Nga”. Ông Klymenko đếm được 27 cuộc tấn công nhằm vào hệ thống phòng không của Nga ở Crimea vào năm ngoái, trong đó có 2 cuộc tấn công nhằm vào hệ thống phòng không S-400 tinh vi. Những cuộc tấn công này đã tạo điều kiện cho các cuộc tấn công khác của Ukraine nhằm vào thiết bị quân sự của Nga ở Crimea, bao gồm cả hạm đội Biển Đen.
Thành công lớn nhất và bị đánh giá thấp nhất của Ukraine vào năm 2023 là khiến hải quân Nga phải rút lui. Ông Klymenko cho biết Ukraine đã tiến hành ít nhất 25 cuộc tấn công nhằm vào các tàu Nga và ít nhất 45 cuộc tấn công nhằm vào Sevastopol, căn cứ hải quân chính của Nga ở đó. Chiến dịch vẫn tiếp tục. Tuần này Ukraine đã phá hủy tàu tuần tra Sergei Kotov của Nga gần eo biển Kerch bằng máy bay không người lái của hải quân Ukraine, theo tin tình báo quân sự. Kể từ tháng 1, lực lượng của nước này cũng đã đánh chìm tàu đổ bộ Caesar Kunikov của Nga và tàu hộ tống tên lửa Ivanovets ngoài khơi bờ biển Crimea.
Điều đó rõ ràng đã khiến hải quân Nga lo lắng về việc hoạt động ở khu vực phía Tây Biển Đen và việc tàu cập cảng Crimea. Viện Nghiên cứu Chiến tranh đã kiểm tra dữ liệu vệ tinh và báo cáo vào tháng 12 rằng Nga đang chuyển tài sản hải quân, bao gồm cả tàu mặt nước và tàu ngầm, từ Sevastopol đến một cảng của Nga ở Novorossiysk.
Các cuộc tấn công của Ukraine đã ngăn cản hải quân Nga hoạt động ở phần phía Tây Biển Đen, phá vỡ sự phong tỏa của Nga. Theo Bộ Cơ sở hạ tầng Ukraine, gần 1.000 tàu đã ra khơi kể từ khi Ukraine tái thiết lập hành lang hàng hải, nhập xuất khẩu 29 triệu tấn hàng hóa, trong đó có 20 triệu tấn ngũ cốc.
Các cuộc tấn công của Ukraine cũng nhằm mục đích làm suy yếu khả năng chỉ huy, thông tin liên lạc và hậu cần của Nga. Ông Klymeneko đếm được 5 vụ tấn công nhắm vào các trụ sở hoặc trung tâm chỉ huy khác nhau và 14 vụ nhằm vào đường ray và nút giao đường sắt vào năm ngoái.
Ukraine đã tấn công cây cầu Kerch được đánh giá cao của ông Putin 5 lần trong hai năm qua, cũng như các cây cầu Chonhar và Henichesk nối phía bắc Crimea với đất liền phía nam Ukraine. Người Ukraine đã sử dụng các cuộc tấn công không theo thói thường để vô hiệu hóa Cầu Antonivskyi trên sông Dnieper như một phần của cuộc phản công Kherson của họ, và mùa thu năm ngoái các quan chức Ukraine nói với tôi rằng họ tin rằng họ cũng có thể vô hiệu hóa Cầu Kerch.
Nhưng vấn đề là thời gian. Để tận dụng tối đa cuộc tấn công vào điểm nghẽn hậu cần này, Ukraine sẽ cần phải tiến hành một cuộc tấn công chống lại quân Nga. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Andriy Zagorodnyuk nói: Họ thiếu vũ khí cần thiết để “thực hiện một cuộc phản công thích hợp”.
Trong khi đó, Nga đang thích nghi với chiến lược tập trung đánh Crimea của Ukraine. Họ đang xây dựng một tuyến đường sắt xuyên qua tỉnh Zaporizhzhia để giảm sự phụ thuộc của Nga vào Cầu Kerch. Tướng Skibitsky mô tả cách Nga đang thiết lập các phao phòng thủ xung quanh Sevastopol. Ông nói thêm rằng các lực lượng Nga đã “bắt đầu củng cố hệ thống phòng thủ ở Crimea bằng cách di chuyển các hệ thống phòng không từ các khu vực khác, như từ khu vực của Hạm đội phương Bắc và từ vùng viễn đông”. Họ cũng đang cố gắng tăng cường sự hiện diện tác chiến điện tử để ngăn chặn các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Crimea.
Ở Crimea và những nơi khác, Ukraine đã chứng minh rằng họ có thể đạt được bước tiến trước quân Nga khi có đủ vũ khí cần thiết. Trong khi đó Mỹ có nguy cơ lãng phí tiềm năng này với việc chậm trễ cung cấp vũ khí cho Ukraine vì các động cơ chính trị.
—————
