Tỉnh Bình thuận hiện thời có 49 hồ nước nhưng (tình hình thiệt là tình hình…), Bình thuận vẫn còn ở trong “hành trình chống khát dở dang”.
Nếu có thể lấy làm hệ qui chiếu, những thành phố hay quốc gia xây dựng trên sa mạc, thì không có nơi nào “làm gương” cho lãnh đạo VN bằng quốc gia Do thái.
Do thái là một quốc gia có lãnh thổ phần lớn là sa mạc. Khí hậu Địa trung hải, bán sa mạc, ít mưa. Mùa nắng kéo dài, không mưa, mùa đông có mưa nhưng ngắn ngày. Lượng nước mưa hàng năm, vùng sa mạc miền nam, chỉ có 24 milimét trong 7 ngày. Tỉnh miền bắc, mưa 58 ngày, lượng nước mưa 658 milimét. Lượng nước mưa phần lớn đổ ra biển, do không đủ thời gian thẩm thấu vào mạch nước ngầm. Toàn lãnh thổ quốc gia Do thái chỉ có một hồ nước duy nhứt, cung cấp nước uống cho toàn thể dân Do thái đồng thời phục vụ cho nông nghiệp và công nghiệp. Đó là hồ Tiberiade.
Nói về một xứ sa mạc mà nói về nông nghiệp của xứ này khác chi mỉa mai một người khiếm thị về màu xanh của ruộng lúa, của nước biển… Nhưng nền nông nghiệp của Do thái “thấy vậy mà không phải vậy”. Câu “dưới sức người sỏi đá cũng thành cơm” chỉ cần đổi thành “bằng trí tuệ, loài người có thể biến sỏi đá thành cơm”. Do thái tự túc lương thực (lúa mì) và xuất cảng nông sản qua các nước Châu Âu, các loại trái cây (bio), có giá trị lợi nhuận cao.
Vì yếu tố địa lý khắc nghiệt, quanh năm vật vã với nạn thiếu nước, dân Do thái đã sáng chế ra hệ thống tưới nước “nhỏ giọt” để tiết kiệm nước đồng thời thiết kế một hệ thống kinh đào dẫn nước, từ hồ Tiberiade ở miền bắc, đến khắp mọi miền đất nước.
Vấn đề Bình thuận, chắc chắn không phải là đang trong hành trình “chống khát dở dang”. Đã có 49 hồ chứa nước được xây dựng tại đây rồi.
Vấn đề Bình thuận là việc tồn trữ hữu hiệu nguồn nước cũng như các việc phân phối và sử dụng thông minh các nguồn nước.
Đọc báo thấy các hồ chứa nước Bình thuận một số không nhỏ là “đắp chiếu”. Có hồ được xây dựng nhằm “mừng đại hội đảng”. Đại hội đảng đã qua, hồ đã làm xong. Vấn đề là hồ nước không đưa vào phục vụ cho dân chúng. Tại sao ?
Bởi vì mục tiêu ban đầu làm hồ không nhằm để chứa nước và để phục vụ cho dân.
Câu trả lời, chỉ có một giả thuyết, là vì nước ở hồ “mừng đại hội đảng” nhiễm độc. Tôi có viết hôm qua, địa tầng tỉnh Bình thuận rất phong phú các quặng zircon và titan. Chỉ cần lấy vá xúc đất và đem đi sàng lại là lấy được quặng titan và zircon. Vấn đề là các quặng này có chứa các tạp chất phóng xạ.
Làm gì có chuyện đào hồ chứa nước “mừng đại hội đảng”, đào xong rồi đắp chiếu ?
Mừng đại hội đảng là cái cớ. Làm hồ nước cũng là cái cớ. Mục đích của người chủ mưu là lấy khoáng sản và tài nguyên gỗ, vậy thôi. Họ tưởng một công đôi ba chuyện. Ai ngờ họ tặng cho đảng và nhân dân Phan thiết một hồ chứa nước pha thuốc độc.
Vì vậy, nếu dự án hồ Ka pét là dự án tầm “quốc gia”, thì hợp lý phải có một công trình nghiên cứu khoa học tầm quốc gia về tính khả thi.
Phan thiết không thích hợp cho phát triển nông nghiệp. Vì đủ thứ lý do. Nhưng nông dân quyết tâm làm nông nghiệp, thì ý kiến của tôi là nông dân mình nên học phương pháp làm nông của người Do thái.
